خاموشی فضاهای شهری، امری سیاسی است
دو ماه پس از اجرایی شدن طرح منع رفت‌وآمد شبانه (از ساعت ۹ شب تا ۴ صبح)، دستورکار خاموش شدن برق اتوبان‌ها، پارک‌ها، معابر، خیابان‌ها و بزرگراه‌ها از اول بهمن سال جاری نیز در مقام طرحی بی سر و صدا به‌اجرا گذاشته شد. پس از اعتراضات اولیه و مطرح کردن پرسش‌هایی از چند و چون چنین طرحی، وزارت نیرو اعلام کرد که: «در پلتفرم اولیه، قرار بر خاموشی چراغ‌های شهری پس از ساعت ۲۱ بوده است». واقعیت موجود اما خلاف این ادعاست. ….
————————————————————-
خاموشی فضاهای شهری، امری سیاسی است
دو ماه پس از اجرایی شدن طرح منع رفت‌وآمد شبانه (از ساعت ۹ شب تا ۴ صبح)، دستورکار خاموش شدن برق اتوبان‌ها، پارک‌ها، معابر، خیابان‌ها و بزرگراه‌ها از اول بهمن سال جاری نیز در مقام طرحی بی سر و صدا به‌اجرا گذاشته شد. پس از اعتراضات اولیه و مطرح کردن پرسش‌هایی از چند و چون چنین طرحی، وزارت نیرو اعلام کرد که: «در پلتفرم اولیه، قرار بر خاموشی چراغ‌های شهری پس از ساعت ۲۱ بوده است». واقعیت موجود اما خلاف این ادعاست.
پس از ساعت شش عصر، بسیاری از خیابان‌ها، معابر و اتوبان‌ها در خاموشی فرو می‌روند. مسعود سرپاک، کارشناس حوزه‌ی انرژی وزارت نیرو گفته است: « ما امکان این‌که یک بار کل چراغ‌های اتوبان‌ها و معابر را پس از غروب آفتاب روشن کنیم و دوباره در ساعت ۲۱، همزمان با محدودیت تردد، نیمی از کل چراغ‌ها را خاموش کنیم، نداریم».
شرکت توانیر اعلام کرده است که خاموش‌سازی شهرها و معابر برای تامین برق خانگی و کاهش مصرف گاز صورت گرفته است. گزاره‌ای بر پایه‌ی چپاول ساختاری که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.
وزارت نیرو، مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک و رییس پلیس راهور، واکنش‌هایی سراسر سود محور را پیرامون خاموشی شهرها اعلام کردند. کوروش جدی‌ثانی از «آمار سرقت تجهیزات هوشمند شهری» گفت و مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک، «کاهش دید دوربین‌های نصب شده جهت جریمه و برخورد با خودروهای متخلف» را به عنوان دلایل ضعف این تاریک‌سازی اعلام کردند.
در حقیقت مواجهه‌ی سلبی وزارت نیرو، سازمان شهرداری و مجموعه‌ی کنترل کیفی ترافیک شهری، حتی پاسخی در قبال خروجی چند هزار مگاواتی برق ذخیره شده به‌ازای خاموشی مطلق معابر و اتوبان‌ها ارائه ندادند.
برق خیابان‌ها و گذرگاه‌های شهری پس از ساعت شش غروب، اصلا روشن نمی‌شوند که به طرح خاموشی ساعت ۲۱ برسند!
روشنایی برق معابر و اتوبان‌ها با فوتوسل است. فوتوسل سنسوری است که به محض تاریک شدن و پایان یافتن نور آفتاب، چراغ تیرهای برق را روشن می‌کند. طی روزهای گذشته، وزارت نیرو اعلام کرد که این امکان برای توانیر که بخواهد تیرهای برق را یکی درمیان خاموش کند، وجود ندارد. تا همین‌جای کار و پیش از پرداخت به سودآوری مطلق بیت‌کوین و خروجی حقیقی این تاریک‌سازی، می‌بایست اشاره کرد که هر گونه صحبت از تامین انرژی زیست محیطی از زبان وزارت نیرو تا چه میزان بی‌اساس و شیادانه است.
شرکت توانیر طی روزهای گذشته، با بهانه‌ی تامین انرژی منازل و جلوگیری از جیره‌بندی برق مناطق، هم به خاموشی شهری و هم به تهیه‌ی جدول مدون قطعی ساعتی و طبقه‌بندی شده‌ی برق مناطق شهری (فقط مورد تهران و نه دیگر شهرستان‌ها) روی آورده است. نگاهی به تجربه سایر کشورها نشان می‌دهد که بیش از این‌که کشورها به دنبال خاموشی اتوبان‌ها و پارک‌های خود باشند، درصدد تامین انرژی مصرفی خود از طریق انرژی‌های تجدید پذیر هستند. در بسیاری از کشورها پنل‌های خورشیدی کوچکی در خیابان‌ها و معابر نصب می‌شود. برخی دیگر از کشورها هم با هوشمند سازی روشن و خاموش شدن چراغ برق‌های معابر، مانع هرگونه مصرف غیر ضرور می‌شوند. سرپاک، کارشناس حوزه انرژی وزارت نیرو اما می‌گوید: «اجرای این گونه طرح‌ها، هزینه‌های بسیار بالایی دارد و در اولویت‌های بعدی وزارت نیرو قرار گرفته است».
دو روز پس از اجرایی شدن طرح خاموشی شبانه، یکی از رانندگان شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، با انتشار ویدئویی، نسبت به تاریک‌سازی عامدانه و تبعات این خاموشی گفت. او که از مسیر خاموش اتوبان رسالت گذر می‌کرد، اعلام کرد: «بین خطوط ویژه‌ی اتوبوسرانی داخل شهر، کارتن‌خواب‌های بسیاری شب خود را روز می‌کنند، ما دید کافی برای رانندگی نداریم، ماشین‌های درب و داغان اتوبوسرانی هم قدرت روشنایی زیادی ندارند».
تاریکی مطلق جاده‌ی ساوه به تهران. سوم بهمن‌ماه ۱۳۹۹
کارتن‌خواب‌های حاشیه‌ی اتوبان آزادگان، فضای شمشادهای بین اتوبان چمران، حاشیه‌ی بزرگراه مدرس و ستون‌های بین مسیری اتوبان همت، تنها نمونه‌ای انگشت‌شمار از وجود و حضور مطرودانی است که در میان خیل عظیم زاغه‌ها، گودها و حواشی مناطق شهری و روستایی، ویترین حقیقی تزریق فقر و چپاول حاکمیتی است که نرده‌های بین اتوبان‌ها و پل‌های بزرگراه‌ها به تنها نقطه‌ی زیستی‌شان بدل شده است. پس زدن و انکار وجود آنان از سوی دولت‌های متوالی، سازمان شهرداری و سازمان بهزیستی حالا به خطر زیر گرفته شدن و مرگ قریب‌الوقوع آنان به مدد خاموشی مطلق شهرها و اتوبان‌ها هم پیوند خورده است.
پیش از اعلام طرح منع رفت و آمد شبانه و «فرمان خاموشی» نیز، یکی از اهرم‌های ناامن‌سازی فضاهای شهری برای ساکنان و تحمیل منزوی‌سازی علیه زنان، همین خاموشی‌های عامدانه و ساخت دوگانه‌ی زندگی شهری روزانه و یا عدم امنیت تردد شبانه برای زنان بوده است. در حقیقت تا پیش از اجرایی شدن این طرح نیز، زنان بسیاری، زمان‌بندی عبور و مرور آزادانه در معابر و خیابان‌های غیر مرکزی و غیر تجاری را بر حسب پیش و پس از تاریکی هوا تنظیم می‌کردند. این امر فقط مختص شهرهای بزرگ نیست. شهرهای کوچک و بخش‌ها و روستاهای حاشیه‌ای نیز طی دهه‌های گذشته، تنها بستر تحقیقات میدانی مبنی بر شناخت و تحلیل الگو و نیازهای امنیت تردد زنان در فضاهای شهری/روستایی را فراهم کرده است. نتیجه‌ی صدها خروجی داده و گزارشات تحلیلی، تنها به تجمیع آرشیو سازمان شهرداری، راه و شهرسازی و کارگروه‌های اجتماعی انجامیده است، بی‌آنکه تغییری در سیاست‌های کلان شهری/روستایی و زیست ساکنان آن به‌وقوع بپیوندد.
در روزهای گذشته، خاموش‌سازی شهرها به معضلی فراگیر و فراجنسیتی برای تمامی جمعیت حاضر در شهرها بدل شده است. شاید دم‌دستی‌ترین گزینه‌ی روی میزِ رسانه‌های جریان مسلط، عنوان کردن ترس از «زورگیرها» یا چنان‌چه رئیس پلیس راهور «سرقت تجهیزات هوشمند شهری» نامید، باشد! اما چگونه می‌توان از زورگیر اصلی که همان حاکمیت سرکوبگر است، حرفی نزد؟
مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق، پیرامون طرح اخیر گفته است: «با اعمال خاموشی در روشنایی معابر، روزانه یک تا ۵/ ۱ میلیون مترمکعب در مصرف گاز صرفه‌جویی خواهد شد، هر ۱۰ درصد صرفه‌جویی در مصرف برق، ۷۰ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی در مصرف گاز را به همراه دارد؛ در صورتی که مردم به‌ویژه در مناطق گرمسیر، میزان مصرف برق و گاز خود را حدود ۱۰ درصد کاهش دهند، با اطمینان از این شرایط بدون اعمال خاموشی عبور خواهیم کرد». چرتکه‌اندازی شیادانه‌ی توانیر به همین اعلام اولیه‌ی برق ذخیره شده محدود نمی‌ماند. در روزهای نخست بهمن‌ماه، ساکنان سیستان و بلوچستان که در رده‌ی نخست محرومیت ساختاری و صفوف همیشگی و طولانی کپسول‌های گاز قرار دارند، به صرفه‌جویی در کاهش مصرف گاز فراخوانده شدند! در اینجا نیز باز هم مردم، مقصر اصلی بی‌برقی و کمبود گاز اعلام شدند. اگر از مبحث گسترده و پرداخت مجزا به اقتصاد حاصل از انتقال برق و گاز ایران در منطقه و دستان سرکوبگر جمهوری اسلامی در دخالت در حق تعیین سرنوشت ساکنان کشورهای همسایه و تشدید جنگ‌افروزی در آن جغرافیا عبور کنیم، باز هم پرسش اصلی ان است که به وقت تعطیلی مدارس، دورکاری نیمی از اداره‌جات، تعطیلی هتل‌ها، قنادی‌ها، رستوران‌ها و…چگونه باز هم اوج مصرف گاز و برق، گریبان بدنه‌ی خارج از قدرت را می‌گیرد؟
حدفاصل ۳۰ دی تا ۳ بهمن‌ماه که تهران و کلان‌شهرهای دیگر، با تشدید آلودگی هوا و آغاز قطعی برق همراه بود، تهران شاهد ابرهای زرد و ورود ۱۷ نوع الودگی منشعب از مازوت در هوا شد.
صحبت از ارز دیجیتالی Bitcoin ، ارزان بودن تعرفه‌ی برق در ایران، فقدان رصد بانکی و سازوکار مالیاتی بر چرخه‌ی تولید بیت‌کوین که جمهوری اسلامی را به بهشت تولید بیت‌کوین بدل کرده است، هرگز در مقام یکی از علل اصلی تحمیل خاموشی و محرومیت از برق مردم عنوان نمی‌شود. وارد کردن مانیتورهای استخراج بیت‌کوین (ماینرها) و هزینه‌ی چندصدبرابری روند اتوماسیون این چرخه در کنار آمار روزانه‌ی این تاراج برق و حق روشنایی قرار می‌گیرد: «تولید هر واحد بیت‌کوین روزانه، اندازه‌ی ۸۵۰۰ واحد مسکونی است». سازوکار این ارز مجازی که ۹۷ درصد سهام آن در دست ۴ درصد از متقاضیان آن است، به بستری جهت تحمیل شرایط جنگی، زیست پر معیشت، تنفس مرگ‌آور هوای الوده و دوچندان شدن خاموشی و ناامنی فضاهای شهری بدل شده است. اینجا نقطه‌ای است که ضرورت حفاظت از جان مطرودان و کارتن‌خواب‌های حاضر در اتوبان‌ها از زبان و جایگاه طبقاتی رانندگان شرکت واحد بیان می‌شود و نقطه‌ی اصلی این بی‌برقی و قطعی آن، در وهله‌ی نخست، تداخل در چرخه‌ی کار نیروهای کارِ هنوز اخراج نشده و وضعیت تحصیل کودکان و دانش‌آموزان را نشانه خواهد گرفت. قطعی برق ۸ صبح تا ۵ عصر، یعنی اوج زمان بهره‌مندی دانش‌آموزان از سیستم آموزشی شاد. آن هم به‌شرطی که تبلت و گوشی هوشمند و اینترنتی برای اتصال به شبکه داشته باشند. در واقع، در ویرانه‌ی اقتصادی موجود، که تهیه‌ی نان، تخم‌مرغ و حبوبات نیز از سبد خانوار کارگری و بی‌ثبات‌کاران نیز خارج شده است، در وضعیتی که پرداخت قبوض آب، گاز و برق، دیگر ریالی را برای تامین حق سرپناه و یا بهره‌مندی از بهداشت و درمان کارآمد و ماندن در چرخه‌ی آموزشی نابرابر نمی‌گذارد، قطعی روزانه و شبانه‌ی برق و تنفس هوای سرطان‌زا نیز بر گُرده‌ی مردم تحمیل شده است. مردمی که رویه‌ی ساعتی گرانی‌ها و پیوستن به لشگر بیکاران و اخراج‌شان، به‌موازات یکدیگر پیش می‌رود.
«متن از گروه نویسندگان #سرخط»
https://t.me/SarKhatism
—————————————————–
متاسفانه بخش دیدگاه‌های این مطلب بسته است.