فرج سرکوهی: آزادی بیان و توهین مقدسات

به مقدسات ما توهین نکنید! برای حفظ قداست مقدسات ما از حق آزادی عقیده، آزادی بیان و آزادی خلاقیت هنری خود بگذرید! مقدسات ما را نقد نکنید! مقدسات ما را، جز منطبق با برداشت و روایت ما، دستمایه خلق اثر هنری و ادبی نکنید! و….

—————————————————-

5462

آزادی بیان و توهین مقدسات
به مقدسات ما توهین نکنید! برای حفظ قداست مقدسات ما از حق آزادی عقیده، آزادی بیان و آزادی خلاقیت هنری خود بگذرید! مقدسات ما را نقد نکنید! مقدسات ما را، جز منطبق با برداشت و روایت ما، دستمایه خلق اثر هنری و ادبی نکنید! و…

۱ ـ «توهین» مفهومی ذهنی، مبهم و تفسیرپذیر است. چه کسی و کدام مرجع توهین را تعریف و مصداق‌های آن را معین می‌کند؟ چه کسی و کدام مرجع تعیین می‌کند که این یا آن اثر هنری و ادبی یا این و آن متن نظری «توهین به مقدسات» است؟

۲ ـ «مقدسات» نیز تعریفی روشن و واحد ندارد. چه کسی و کدام مرجع «مقدسات» را تعیین می‌کند؟ دارندگان دین‌ها و عقاید گوناگون برخی ایده‌ها یا شخص‌ها و.. را مقدس می‌دانند. شمار مقدسات همه دین‌ها و عقاید بسیار و متفاوت است. آن چه نزد برخی مقدس است نزد برخی دیگر مقدس نیست.

۳ ـ به مثل بت‌شکنی محمد، بر سنت بت‌شکنی ابراهیم، از نمادین‌ترین و مهم‌ترین رخدادهای اسلام است که همه مسلمانان، با برداشت های گوناگون از اسلام، آن را چون بت‌شکنی ابراهیم تقدیس می‌کنند. بر روایت‌های اسلامی محمد پس از فتح مکه ، بت‌های کعبه، مقدسات شماری از مردم شکست خورده را خرد و خمیر کرد. طالبان و داعش بر همین سنت ابراهیمی و سنت پیامبر اسلام مجسمه بودای بامیان و بسیاری از آثار تاریخی را نابود کردند. خرد و خمیر کردن مقدسات مردم شکست خورده در جنگ «توهین به مقدسات» آن‌ها نیست؟

۴ ـ اگر ممنوع بودن «توهین به مقدسات »را بپذیرم و برای دارندگان همه دین‌ها و مذهب‌ها و عقاید و.. (نه فقط برای دین یا عقیده خود) حق برابر قائل باشیم تنها راه این است که از همه دین‌ها و مذهب‌ها و عقاید و.. دعوت کنیم تا فهرستی از «مقدسات» خود بنویسند و نمایندگان آن‌ها در هر موردی تصمیم بگیرند که این یا آن اثر هنری و ادبی یا نظری و.. «توهین به مقدسات» آن‌ها است یا نه و باید ممنوع شود یا نه. با تنوع گسترده دین‌ها و مذهب‌ها و عقاید، با تنوع مقدسات در هر دین و عقیده و با کشدار و مبهم بودن معنای توهین نتیجه چه می‌شود؟ نشانی از آثار هنری و ادبی و نظری و… نشانی از فرهنگ بشری برجای می‌ماند؟

۵ ـ به مثل نقاشی چهره پیامبران و خدا یا دستمایه قرار دادن چهره‌ها و تاریخ مقدس اسلام برای بازآفرینی در اثر هنری( به مثل رمان) با برداشتی متفاوت با برداشت رسمی و.. ، در برداشت غالب در اسلام ممنوع و توهین به مقدسات تلقی می‌شود. اجرای همین ایده به معنای نابودی بخش بزرگی از آثار هنری و ادبی و نظری جهان نیست؟

۶ ـ پس بهتر است بپذیریم که:
۱ـ حق همه انسان‌ها است که برخی ایده‌ها، چهره‌ها و.. را «مقدس» تلقی کنند.
۲ ـ حق همه انسان‌ها است که این یا آن اثر هنری و ادبی یا نظری را «توهین به مقدسات» خود تلقی کنند.
۳ ـ حق همه انسان‌ها است که از آن‌چه توهین به مقدسات خود تلقی می‌کنند انتقاد کنند،علیه آن تظاهرات کنند و..
۴ ـ اما آزادی عقیده و بیان و حق آزادی خلاقیت هنری نیز حق همگان است و هیچ کس حق ندارد آزادی بیان و عقیده و آزادی خلاقیت هنری دیگران را به بهانه توهین به مقدسات سلب کند،
۵ ـ هیچ کس حق ندارد اثر ادبی یا هنری یا نظری را به اتهام توهین به مقدسات خود ممنوع کند.
۶ ـ هیچ کس حق ندارد کسی را به اتهام توهین به مقدسات یا مبانی دین یا عقیده خود مجازات کند.

۷ ـ دین‌دارن حق دارند اثری را نخوانند، نبینند، گوش ندهند، بایکوت کنند و.. اما حق ندارند حق خواندن و دیدن و شنیدن دیگران را سلب کنند.

۸ ـ آزادی بیان و عقیده و آزادی خلاقیت هنری حق همگان است، آزادی انتقاد  از  آثار و نظرها نیز.

۹ ـ کلام را با کلام، هنر را با هنر یا تظاهرات و.. پاسخ دهیم نه با سانسور و ممنوعیت و پایمال کرن حق آزادی بیان و عقیده دیگران و نه با کارد و طناب و گلوله و شمع‌اجین

۱۰ ـ توضیح واضحات:
ستم‌های دوران استعمار، وضعیت دشوار مهاجران در اروپا، تبعیض علیه مهاجران و.. واقعیت‌های تلخ دوران ما است که با آن مبارزه باید کرد اما این واقعیت‌ها قتل به انگیزه دینی را توجیه نمی‌کنند و این قتل‌ها نیز به کشورهای اروپائی محدود نیستند. کافی است به تاریخ خونبار دین در کشور خودمان بنگریم . خون کسروی، که نقد دین کرده بود، هنوز تازه است. خبر محکومیت کسی که در داستان یونس و ماهی شک کرده بود و بسیاری خبرهای دیگر نیز. .

———
منبع: صفحه تلگرام فرج سرکوهی
https://t.me/faraj_sarkohi

————————————————

متاسفانه بخش دیدگاه‌های این مطلب بسته است.