آن چه علی خامنه ای تحت عنوان «عزت بین المللی» از آن نام می برد، در روابط بین الملل، «اعتبار بین المللی» کشورها نامیده می شود. اعتبار بین المللی یکی از مولفه های قدرت هر کشور در کنار دیگر مولفه های قدرت مانند تولید علم و داشتن اقتصاد توانمند، توان نظامی بالا، متحدان قوی و… است. با این توضیح، پرسش این است که اعتبار بین المللی جمهوری اسلامی تحت زعامت آیت الله خامنه ای در چه حد است و ادعای او چه قدر صحت دارد؟ آیا آن چنان که او ادعا می کند، جمهوری اسلامی از عزت بین المللی برخوردار هست؟ ….

——————————————————

ایران وایر:
«نظام جمهوری اسلامی ایران امروز کشوری محترم، اثرگذار، متنفذ و دارای عزت بین‌المللی است…عزت و اعتبار جمهوری اسلامی ایران امروز بیش از هر زمان دیگری است.» این یکی از ادعاهای همیشگی علی خامنه ای است. او بارها مشابه این سخنان را تکرار کرده و مدعی شده که نظام تحت زعامت او از جایگاه و منزلت ممتازی نه تنها در سطح منطقه بلکه از عزتی بین المللی برخوردار است.

آن چه علی خامنه ای تحت عنوان «عزت بین المللی» از آن نام می برد، در روابط بین الملل، «اعتبار بین المللی» کشورها نامیده می شود. اعتبار بین المللی یکی از مولفه های قدرت هر کشور در کنار دیگر مولفه های قدرت مانند تولید علم و داشتن اقتصاد توانمند، توان نظامی بالا، متحدان قوی و… است. با این توضیح، پرسش این است که اعتبار بین المللی جمهوری اسلامی تحت زعامت آیت الله خامنه ای در چه حد است و ادعای او چه قدر صحت دارد؟ آیا آن چنان که او ادعا می کند، جمهوری اسلامی از عزت بین المللی برخوردار هست؟

برای پاسخ بد نیست نگاهی به «سیزدهمین اجلاس بین المجالس کشورهای عضو سازمان همکاری های اسلامی» به میزبانی ایران بیاندازیم که روز سه شنبه ۲۶ دی ۱۳۹۶ در تهران به کار خود پایان داد و سپس اعضای آن به دیدار رهبر جمهوری اسلامی رفتند.

علی خامنه ای بهتر از هر فرد دیگری می داند- بنا بر اعلام خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)- از ۵۷ کشور مسلمان، فقط ۴۱ کشور در اجلاس تهران حضور یافته بودند. این بدان معنا است که ۱۶ کشور مسلمان مطلقا در اجلاس مزبور شرکت نکردند.
جالب تر این که از ۴۱ کشور حاضر در این اجلاس، تنها ۱۳ کشور در سطح روسای مجالس و ۹ کشور در سطح نایب رییس حضور داشتند. به عبارت دیگر، ۱۹ کشور مسلمان حضورشان نه در سطح روسای مجالس و نه  نایب رییس بود. این کشورها تنها به ارسال یک هیأت پارلمانی در سطح نازل بسنده کرده بودند در حالی که اجلاس در سطح سران برگزار شده بود.

از سوی دیگر، با نگاه به نام ۲۱ کشور حاضر که در سطح روسای مجالس یا نایب روسا در اجلاس تهران حضور یافتند، در می یابیم که کشورهای مهم و متنفذ در جهان اسلام در حد انگشتان یک دست در این اجلاس تهران شرکت کرده بودند.

۱۳ کشورحاضر در سطح روسای مجالس در این اجلاس عبارت بودند از: قطر، مالی، کامرون، افغانستان، گینه بیسائو، عمان، سنگال، الجزایر، ترکیه، لبنان، پاکستان، عراق و موریتانی. بورکینافاسو، گینه، چاد، نیجر، سودان، اردن، مغرب، مالزی و موزامبیک هم در سطح نایب رییس حضور یافته بودند. به بیان دیگر، از ۲۲ کشورعضو «اتحادیه عرب»، فقط ۸ کشور قطر، عمان، الجزایر، لبنان، عراق، سودان، اردن و مغرب در اجلاس تهران حضور یافتند. این بدان معنا است که ۱۴ کشور عرب اجلاس تهران را تحریم کرده اند.

آیت الله خامنه ای خود می داند که این آمار از آن جا اهمیت دارد که اجلاس مزبور، اجلاس بین المجالس اسلامی به میزبانی جمهوری اسلامی بوده است. معنای حضور کم رنگ کشورهای مسلمان در جمهوری اسلامی که داعیه «ام القرا» بودن دارد و رهبرش خود را «ولی امر مسلمین جهان» می داند، این است که جمهوری اسلامی حتی در میان کشورهای مسلمان نیز در انزوا قرار گرفته است.
حال اگر فرض کنیم که قرار بود تهران میزبانی اجلاس بین المجالس جهانی را برعهده داشته باشد، به راستی چند کشور در سطوح عالی در پایتخت جمهوری اسلامی حضور می یافتند؟ «شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد» که شهریورماه ۱۳۹۱ در تهران برگزار شد، خود به نماد بارزی از انزوای بین المللی جمهوری اسلامی تبدیل شد. این در حالی بود که جمهوری اسلامی برای میزبانی این اجلاس، ۱۰۰ میلیارد تومان هزینه و پنج روز پایتخت را تعطیل کرد و ۱۱۰ هزار نیروی پلیس را برای تامین امنیت آن گمارد.

جنبش عدم تعهد بزرگ ترین سازمان بین المللی از نظر تعداد، پس از سازمان ملل متحد است. تعداد ۱۲۰ کشور عضو این جنبش هستند و ۱۷ کشور در آن عضویت ناظر دارند. جالب است بدانیم که ۱۳۷ کشور عضو جنبش عدم تعهد، تنها ۳۰ کشور در سطح رهبران، البته آن هم عمدتاً  از کشورهای نه چندان مهم در اجلاس عدم تعهد در تهران شرکت کرده بودند.

مشابه چنین سنجشی از جایگاه جمهور اسلامی را می توان در «اجلاس اضطراری سران سازمان همکاری اسلامی» در مرداد ۱۳۹۱ مثال آورد که با موضوعیت تعلیق عضویت سوریه از این سازمان، به پیشنهاد عربستان سعودی در جده برگزار شد. در آن اجلاس، با وجود حضور ایران در عالی ترین سطح در هیأتی به ریاست محمود احمدی نژاد، تعلیق عضویت سوریه در سازمان همکاری اسلامی با اجماع کلیه کشورهای مسلمان به استثنای رأی مخالف جمهوری اسلامی، از تصویب سازمان گذشت.

نتیجه
به شرحی که درباره اجلاس اضطراری سازمان همکاری اسلامی (۱۳۹۱) و هم چنین  تعداد و سطح حاضران در اجلاس سران جنبش عدم تعهد (۱۳۹۱) و اجلاس بین المجالس اسلامی در هفته جاری (دی ماه ۱۳۹۶) گفته شد، به وضوح می توان انزوای بین المللی جمهوری اسلامی را در تمام این اجلاس ها، چه در سطح کشورهای مسلمان و چه در سطح بین المللی دید.

با این نگاه آماری، پرسش مهم از خامنه ای این است که با وجود چنین شواهد غیر قابل انکاری، او چه گونه مدعی است نظام تحت امرش امروز نظامی متنفذ و دارای عزت بین‌المللی است؟ او به استناد کدام شواهد مدعی است که عزت و اعتبار جمهوری اسلامی ایران امروز بیش از هر زمان دیگری است؟