علی جنتی، وزیر ارشاد ایران در گفت‌وگو با روزنامه شرق در پاسخ به امکان دعوت از بهرام بیضایی، نویسنده و کارگردان سرشناس سینما و تئاتر برای بازگشت به ایران گفته است: “نمی‌دانم آقای بیضایی اصولا می‌تواند در این سن کاری انجام دهد یا نه”. ….

بی بی سی:
آقای جنتی در پاسخ به روزنامه نگار شرق که “پس از مرگ تاسف بار عباس کیارستمی آیا مایل نیستید فرصتی فراهم شود تا بهرام بیضایی به ایران برگردد؟” گفته است: “در زمینه بازگشت آقای بیضایی تا جایی که بتوانیم با مراجع ذیربط مذاکره می کنیم.”

بهرام بیضایی در سال ۸۹ به دعوت دانشگاه استنفورد به آمریکا مهاجرت کرد. او قبل از ترک ایران با محدودیت‌هایی برای ساخت فیلم و روی صحنه بردن کارهایش مواجه بود. آقای بیضایی در سال های اخیر در آمریکا علاوه بر تدریس و تحقیق در دانشگاه استنفورد، چند نمایش روی صحنه برده است. آخرین حضور بهرام بیضایی در صحنه تئاتر ایران به سال ۸۶ با نمایش “افرا، یا روز می‌گذرد” بر می‌گردد. در سال ۸۴ نیز از او نمایش “مجلس شبیه در ذکر مصایب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رخشید فرزین”، که داستانش ملهم از قتل‌های زنجیره‌ای در ایران بود، در سالن اصلی تئاتر شهر تهران به روی صحنه رفت، اما پس از ۲۱ اجرا متوقف شد.

“وقتی همه خوابیم” آخرین فیلم آقای بیضایی است که موفق شد در سال ۸۷ جایزه تماشاگران را در بخش مسابقه بین المللی جشنواره فجر از آن خود کند.

از دیگر فیلم های بهرام بیضایی می توان به رگبار، کلاغ، مرگ یزدگرد(توقیف شده)، چریکه تارا(توقیف شده)، شاید وقتی دیگر و مسافران اشاره کرد. او پس از انقلاب فرهنگی از تدریس در دانشگاه های ایران هم محروم شد. در سال های گذشته تعدادی از فیلمسازان مطرح ایرانی مانند امیر نادری، بهرام بیضایی، محسن مخملباف و بهمن قبادی به خارج از ایران مهاجرت کرده اند و عباس کیارستمی هم دو فیلم آخر خود را در خارج از ایران ساخت. پیش از این و در سال ۸۹ اصغر فرهادی در جشن خانه سینما آرزو کرده بود که “شرایطی پیش بیاید که بهرام بیضایی، امیر نادری و جعفر پناهی بتوانند در ایران فیلم بسازند.”

آرزویی که با واکنش شدید جواد شمقدری، معاونت وقت سینمایی روبرو شد و تا آستانه لغو مجوز فیلم “جدایی نادر از سیمین” هم پیش رفت. آقای فرهادی پس از این واکنش ها به “تلاش برای نجات فیلمش در شرایط پیش آمده” اشاره کرد و گفت: “احساسم این نبود که نام بردن از یک فیلم‌ساز خارج از ایران معنی‌اش تایید دیدگاه سیاسی و اعتقادی اوست. من آرزو کردم شرایطی شود که سینماگر در کشور خودش فیلم بسازد چون شاهدیم وقتی از مملکت می‌روند، مسیر حرفه ای آنها چقدر تغییر می‌کند.”
پس از این اظهارات آقای فرهادی بود که مجوز ادامه ساخت جدایی نادر از سیمین صادر شد و این فیلم جوایزی را در برلین و اسکار برای سینمای ایران به ارمغان آورد.

علی جنتی: شاید نظر شخصی من هم این باشد که مشکلی ندارد از ماهواره استفاده کنیم و برخی از شبکه‌های ماهواره‌ای که معاند نیستند، می‌توانند فیلم‌های داخلی را تبلیغ کنند

لغو پروانه نمایش و توقف پخش فیلم ها
آقای جنتی در جواب خبرنگار روزنامه شرق که به سخنان او مبنی بر ایستادن پای مجوزهایی که وزارتش صادر کند اشاره می کند، درباره توقف نمایش فیلمها در دوران وزارتش گفته است: ” فیلم‌نامه‌‌ای ارائه می‌شود و ممکن است به مواردی از آن اصلاحاتی وارد شود. فیلم‌نامه بعد از اعمال تغییرات، مجوز می‌گیرد، اما دست آخر بعد از کامل‌شدن فیلم، شاهدیم فیلم به‌گونه‌ای دیگر ساخته شده! زمان و مبالغ زیادی صرف شده و فیلم با زحمت زیاد ساخته می‌شود، ولی درنهایت قابل پخش نیست. یعنی از آنچه ما تأیید کرده‌ایم، عدول می‌کنند. اگر فیلمی به فروپاشی خانواده‌ها کمک کند یا بدآموزی برای جامعه داشته باشد، وظیفه‌مان این است که جلوی اکران آن را بگیریم.”

به نظر می رسد که اشاره آقای جنتی به جلوگیری از ادامه اکران فیلم پنجاه کیلو آلبالو باشد که پیش از این با بیان اینکه این فیلم از”زیر دست شورای نظارت و ارزشیابی در رفته” گفته بود: “موضوع فیلم ۵٠ کیلو آلبالو را نیز بعد از برخی اعتراضات در رسانه ها و توسط برخی افراد مشاهده کردم، لذا بیان داشتم که این فیلم از لحاظ محتوا مشکل دارد زیرا ما از جهتی در تحکیم خانواده و مقابله با فروپاشی خانواده تلاش می کنیم و این فیلم بر این اساس مغایر با ارزش های اخلاقی است.” این اظهار نظر با واکنش مانی حقیقی کارگردان فیلم روبرو شد که گفت: “ماجرای تولید و اکران فیلم ۵۰ کیلو آلبالو حاکی از این است که مدیریت فرهنگی کشور من در این ‌زمینه بی‌ضابطه، مغشوش و غیراصولی بوده است. به‌ همین‌ دلیل، من دوستانه و برادرانه از شما تقاضا می‌کنم که کار را به کاردان بسپارید”.

به گفته آقای حقیقی این فیلم سه بار پروانه ساخت گرفته و پیش از آن فیلمنامه آن ١۴ اصلاحیه داشته، دوبار توسط شورای پروانه نمایش بازبینی شده و ١٧ اصلاحیه بر آن اعمال کرده است.

آقای جنتی در ادامه درباره توقف نمایش بعضی فیلم ها مانند فیلم “آدت می کنیم” پس از تبلیغ در ماهواره در حالیکه همزمان فیلم هایی مانند “ایستاده در غبار” تیزرش پخش می شود و دچار مشکلی نمی شود، گفت: “همان زمان اجازه ادامه اکران را صادر کردیم. چون گاهی شبکه‌های ماهواره‌ای بخشی از فیلم را به نام تیزر پخش می‌کنند و تقصیری متوجه تهیه‌کننده فیلم نیست. گاهی تهیه‌کننده رسما اعلام می‌کند که خودش مایل به این کار نیست.” او راه حل نهایی این مسئله را اصلاح قانون منع استفاده از ماهواره دانست و گفت: “شاید نظر شخصی من هم این باشد که مشکلی ندارد از ماهواره استفاده کنیم و برخی از شبکه‌های ماهواره‌ای که معاند نیستند، می‌توانند فیلم‌های داخلی را تبلیغ کنند. اما در حال‌حاضر قانون منع استفاده از ماهواره را داریم. ابتدا باید فکری به حال این قانون کرد تا افرادی که استفاده می‌کنند، متخلف از قانون تلقی نشوند.”

وزارت ارشاد و سازمان سینمایی ایران بارها اعلام کرده اند که تصمیم‌گیری در حوزه سینما صرفا بر عهده سازمان سینمایی و وزارت ارشاد است، اما به نظر می‌رسد که نهادهای بیرون از دولت می توانند بر تصمیمات دولت در این زمینه تاثیر بگذارند و یا از نمایش فیلم ها جلوگیری کنند یا در نمایش آن ها اخلال ایجاد کنند.

آقای جنتی گفته است آیت الله خامنه ای تنها شخصیتی در عالم روحانیت هستند که موسیقی را می‌شناسند آهنگسازان مجتهد و رهبر موسیقی شناس

آقای جنتی در قسمتی دیگر از این گفتگو درباره مشکلات موسیقی و برگزاری کنسرت ها گفته است که برخلاف سینما که همان اول انقلاب، تکلیفش را آیت الله خمینی روشن کرد، اختلاف نظرهای فراوانی درباره حلال بودن یا حرام بودن موسیقی وجود دارد.
پیشنهاد آقای جنتی درباره موسیقی این است که “تعدادی از موسیقدان ها به حوزه بروند، تحصیل کنند و مجتهد شوند تا بتوانند احکام مربوط به این موضوع را استنباط کنند.”

او با اشاره به نظرات مختلف مراجع تقلید درباره موسیقی و اینکه بعضی از آنها اساسا با موسیقی مخالف هستند در نهایت وزارتخانه ارشاد را تابع نظرات آیت الله خامنه ای دانسته و گفته است: “بدیهی است که ما تابع نظر و فتوای مقام معظم رهبری هستیم که هم مرجع تقلید هستند، هم بالاترین مقام حکومتی کشور هستند و فرمان و نظر ایشان لازم‌الاتباع است و هم تنها شخصیتی در عالم روحانیت هستند که موسیقی را می‌شناسند.” در سال‌های اخیر،‌ شماری از کنسرت‌های موسیقی در شهرستان‌های ایران با وجود داشتن مجوز وزارت ارشاد، به دلایل مختلفی از جمله اعتراض گروه‌های مذهبی تندرو و تصمیم‌گیری مقام‌های محلی، پیش از اجرا لغو شده اند. این روند، در کنار موانع دیگری که برای برنامه‌های موسیقی ایجاد می‌شود، از جمله جلوگیری از اجرای خوانندگان و نوازندگان زن در ماه‌های گذشته، سیر صعودی چشمگیری داشته است.

وزیر ارشاد ایران درباره عوامل موثر در عدم برگزاری کنسرت های موسیقی گفت: “در موسیقی عوامل مختلفی دخیلند؛ از جمله نیروی انتظامی که گاهی احساس وظیفه شرعی می‌کند دخالت کند که به تازگی در دولت آیین‌نامه اماکن را اصلاح کرده‌ایم که براساس آن، اداره اماکن نمی‌تواند در محتوای برنامه یا صدور مجوز برگزاری کنسرت دخالت کند. فقط می‌تواند از نظر انتظامی و ترافیکی نظر دهد.”
اشاره آقای جنتی به امیدواری حل مشکل برگزاری کنسرت های موسیقی پس از اجرای آیین نامه جدید دولت در حالیست که تنها چند روز پس از ابلاغ آن مسعود جزایری، معاون ستاد کل نیروهای مسلح ایران به پلیس دستور داد که با ” ناهنجاری‌های اخلاقی” در کنسرت‌ها برخورد کند.

در این ابلاغیه‌ به سرتیپ حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی گفته شده بود: “مأموریت ناجا در برخورد با ناهنجاری‌های اخلاقی و رفتاری در برخی اماکن از جمله محل برگزاری کنسرت‌ها باید با جدیت انجام شود.” روز گذشته هم پس از انتشار خبر لغو کنسرت سالار عقیلی در سبزوار، دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان خراسان رضوی از لغو موقت تمامی کنسرت‎ها در این استان تا اطلاع ثانوی خبر داد.

کیهان کلهر پس از لغو کنسرت موسیقی اش در نیشابور گفت که دیگر کنسرت موسیقی در ایران اجرا نمی کند