تقی روزبه: انتخابات یونان در چند پرده

در یک نبرد که به نظرمی رسید پیروز هستیم باختیم، آن هم مثل همیشه از درون و توسط خودی ها و با نفوذ دشمن به اردوی مبارزه به شیوه اسب تروا. گرچه یک بار دیگر از اسب افتادیم ولی مقاومت و مبارزه هم چنان ادامه دارد! ….

تداوم بارسنگین بدهی ها و اسطوره سیزیف!
آیا مردم یونان اسطوره تازه ای خواهند آفرید!؟

۱-علیرغم “نه” مردم یونان به ریاضت اقتصادی، سیپراس به میزمذاکره با ترویکا شتافت. او پیش از آن وزیردارائی مخالف ریاضت اقتصادی و مذاکره کننده با دیگروزرای دارائی اروپا را برکنارکرده بود. پس از چانه زنی های معمول سیاستمداران و معرکه گیری های تبلیغاتی، برنامه دیکته شده ریاضت اقتصادی شویبله و ترویکا را هم چون نوشداروی تلخی که گویا خودش هم با آن مخالف است ولی گریزی از سرکشیدن آن نیست، پذیرفت.
او اینک به شاگرد قابل اعتماد و دست آموزی تبدیل شده است که برغم برخی شعارهای توخالی و تبلیغاتی اش، در اساس با ادبیات و واژگان مورد احترام ترویکا سخن می گوید: پیوند گسست ناپذیر یونان با اتحادیه اروپای سرمایه داران و این که «یونان با مسیری دشوار روبروست و بهبودی از بحران مالی فقط با سختکوشی ممکن است». یعنی که مردم یونان باید هم چنان جان به کنند و به قیمت گرسنگی دادن به خود و چندین نسل متقبل بدهی های بالا آورده توسط زمامداران گوش به فرمان و فاسد پیشین باشند. حالا دیگر سخن از بخشودگی وام های کذائی که هم چون طوقی بر گردن مردم یونان آویخته شده و در اصل به کیسه سرمایه داران وطنی و بانک های اروپائی در همدستی و بند و بست با یکدیگر ریخته شده است، و از مبارزه علیه ریاضت اقتصادی و سلطه طلبی ترویکا، بهیود معیشت کارگران و زحمتکشان …. یعنی از آن وعده های داده شده به مردم سخنی بر زبان رانده نمی شود. او بوم رنگ پرتاب شده ای است که در مسیر بازگشت خود به چهره یونانیان اصابت کرده است. غالبا ضربه ناشی از نفوذ دشمن از جائی که کمتر انتظارش می رود، غافلگیر کننده و پر تلفات است.

۲- پرده دوم پس از شورش جناح چپ حزب سیریزا در اعتراض به زانو زدن وی در برابر اربابان قدرت و بانکداران و با از دست دادن اکثریت حزبی در پارلمان، سیپراس بر آن شد که بار دیگر مردم را به پای انتخابات زودرس فرا بخواند تا هم به توافق خود با ترویکا باصطلاح مهر مشروعیت بزند، و هم مخالفان حزبی و شورشی را سر جایشان بنشاند و حزب خود را یکدست نماید، تا بتواند با خیال راحت در ائتلاف با حزب راست ملی گرا و نیز حمایت حزب محافظه کار دموکراسی نوین برنامه ریاضت اقتصادی را اجرائی کند. اگر مضمون فراخوان رفراندوم آری یا نه پیرامون ریاضت اقتصادی بود که با رأی “نه” اکثریت مردم به ریاضت اقتصادی مواجه شد، که البته توسط دولت سی ریزا مصادره و به آن خیانت شد و آن را هم چون ابزاری برای تقویت موقعیت چانه زندی خود با ترویکا بکار گرفت؛ اما فراخوان کنونی برای انتخابات پارلمانی به منظورآن بود که چه کسی باید آن برنامه ریاضت کشانه را اجرا کند. روشن بود که وظیفه حزب پیروز نمی توانست جز پیشبرد برنامه ریاضتی از قبل تصویب شده و تعهد سپرده شده باشد. بی تردید، اگر جریان راست مسئولیت پیشبرد برنامه ای را که در انطباق با ماهیتش می باشد، مستقیما به عهده می گرفت، فرصت بهتری برای بازآرایش صفوف بهم ریخته چپ فراهم می شد. اما در شرایطی که راست بدلیل عملکردش دچار بحران عدم اعتماد شده است، قرعه بنام”چپ” افتاد و اوضاع به کام راست چرخید. و اینک این “چپ” است که باید هم چوب را بخورد و هم پیاز را!

۳- براساس نتیجه انتخابات، با وجود افزایش تعداد تحریم کنندگان (با افت نزدیک به ۱۰%  نسبت به دور گذشته و با شرکت ۵۴٫۴% از مردم در انتخابات)، اما آرای ریخته شده به سود حزب سیپراس در قیاس با رقیبش دموکراسی نوین، بیش از پیش بینی ها بوده است که این به معنای ریخته شدن آراء بخشی از حامیان ریاضت اقتصادی به صندوق حامیان سپیراس بوده است. معرکه گیری تبلیغاتی وی پس از پیروزی در این انتخابات نشان می دهد که او تا چه شیفته این پیروزی و در عین حال آکنده از توهم است: «نبرد سخت و مشکلی در پیش داشتیم و احساس می کنم درستی را همان اثبات شد. زیرا مردم یونان به ما اختیار روشنی دادند تا به نبرد چه در داخل و چه در خارج ادامه دهیم و افتخارات مردمی خود را بالا بریم»!

در اصل این پیروزی را باید هم چون نازشستی بابت اعلام خدمت بی ریائش به بورژوازی یونان و اروپا ارزیابی کرد. معنای دیگر این تحول و پوست اندازی آن است که به همان میزانی که از پشتوانه او در میان بخش های رادیکال و مخالف ریاضت اقتصادی کاسته شده به همان میزان بر حمایت از او توسط بخش های راست جامعه و احزاب حامی ریاضت اقتصادی افزوده شده است که البته بازتاب طبیعی از این دوش به آن دوش شدن مواضع وی است. این پدیده هم چنین بیانگرهوشیاری سرمایه و طبقه فرادست است: بورژوازی و ترویکا به تجربه خوب می دانند که پیشبرد یک برنامه ریاضت اقتصادی که سال هاست با مقاومت شدید مردم یونان مواجه بوده و جامعه را دچار بی ثباتی مداوم ساخته است، شانس موفقیتش توسط یک حزب و دولت “چپ” تازه نفس، بیشتر از راست هاست و چه بسا با مقاومت کمتری از سوی جامعه مواجه شود. و حال آن که راست ها به دلیل بی اعتبار شدنشان در نزد توده های مردم یونان موجب برانگیختگی بیشتر آن ها می شوند. علاوه بر این، به لیل مسنولیت مستقیم این چپ در پییشبرد یک برنامه بورژوائی و بطور مشخص برنامه ریاضتی و پی آمدهای تباه کننده ان، آن ها هم اعتبار اجتماعی خود را از دست می دهند- مثل سوسیالیست های فرانسه و یا حزب سوسیالیست خود یونان – و هم شرایط مناسبی را برای راست بی اعتبار شده جهت تجدید قوا و جبران فرسودگی، کسب مشروعیت و آمادگی برای کسب مجدد قدرت دولتی فراهم می سازند. و این البته بخشی از استراتژی شناخته شده بورژوازی برای ترمیم و روغن کاری چرخه بازتولید سیاسی خود برای خروج از بحران نمایندگی است: به نام “چپ” و به کام راست!

بی تردید این نوع معلق زدن و چرخش سرگیجه آور، توسط چپی که پایگاه توده ای وسیعی را بدست آورده بود، ضربه سختی بر اعتبارروبگسترش نیروهای چپ بود، نه فقط در یونان بلکه در سطح قاره و به جنبش ضدریاضتی –نئولیبرالیتسی آن. یونان یکی از مهم ترین و داغ ترین کانون های مبارزه علیه ریاضت اقتصادی در سراسرقاره و به منزله حلقه ضعیف آن بود. با این همه امید می رود که با پشت سرگذاشتن تدریجی شوک های اولیه و برخی گیچ سری ها، جنبش مبارزه علیه ریاضت اقتصادی و نئولیبرالیستی و مبارزه برای یک اروپای اجتماعی هم در سطح یونان با آرایش جدید چپ ها و سازماندهی مقاومت و افشاء ماهیت تسلیم طلبانه جناح راست سی ریزا همراه باشد، و هم در سطح سایر کشورهای اروپائی، اسپانیا و پرتقال و ایرلند و انگلستان و فرانسه و ایرلند و.. . گشودن بحث و دیالوک حول تجربه تلخ و مهم یونان، تاکتیک ها و ترفندهای بورژوازی برای بهم ریختن صفوف جنبش ضدریاضتی- نئولیبرالیستی و نیز گفتگو حول نقاط ضعف نیروهای چپ و رادیکال در پرتو تجربه یونان، زدودن هر نوع توهم به رویکرد دولت جدید یونان و محکوم کردن آن به دلیل زانو زدن در برابر ریاضت اقتصادی و دستورالعمل های ترویکا، برای پشت سرگذاشتن این بحران سنگین واجد اهمیت است. در یک نبرد که به نظرمی رسید پیروز هستیم باختیم، آن هم مثل همیشه از درون و توسط خودی ها و با نفوذ دشمن به اردوی مبارزه به شیوه اسب تروا. گرچه یک بار دیگر از اسب افتادیم ولی مقاومت و مبارزه هم چنان ادامه دارد!

۲۰۱۵-۰۹-۲۳ ۰۱-۰۷-۱۳۹۴

متاسفانه بخش دیدگاه‌های این مطلب بسته است.