اجلاس شصت و هشتم
کمیته ی سوم
موضوع دستور جلسه شماره (c) ۶۹
ارتقاء و حفظ حقوق بشر: وضعیت های حقوق بشر و گزارش های گزارشگران ویژه و نمایندگان حقوق بشر

اندورا، استرالیا، اتریش، بلژیک، بلغارستان، کانادا، کرواسی، قبرس، جمهوری چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، ایسلند، ایرلند، اسراییل، ایتالیا، لتونی، لیختنشتاین، لیتوانی، لوکزامبورگ، مالت، دولت فدرال میکرونزی، هلند، نروژ، پالائو، پاناما، لهستان، پرتقال، رومانی، اسلواکی، اسلوانی، اسپانیا، سوئد، مقدونیه از جمهوری یوگوسلاوی سابق، تووالو، پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی، ایالات متحد آمریکا: پیش نویس قطعنامه

وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران

مجمع عمومی،
به پیروی از منشور سازمان ملل متحد، همچنین اعلامیه جهانی حقوق بشر، پیمان نامه های بین المللی حقوق بشر و سایر ابزارهای بین المللی حقوق بشر،
با یادآوری قطعنامه های قبلی وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، که مورد اخیر آن قطعنامه ی شماره ی ۱۸۲/۶۷ مورخ ۲۰ دسامبر۲۰۱۲ می باشد.

۱- با توجه به گزارش دبیرکل سازمان ملل که به دنبال قطعنامه ۱۸۲/۶۷ در سپتامبر ۲۰۱۳به مجمع عمومی ارایه شده است، که او در آن ابقای ناراحتی عمیق خود را درباره تداوم نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران اعلام می کند و گزارش گزارشگر ویژه درباره ی وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران که در اکتبر ۲۰۱۳ به دنبال قطعنامه ۲۳/۲۲ شورای حقوق بشر در تاریخ ۲۲ مارس ۲۰۱۳ ارائه شده است و در آن گزارشگر ویژه، به ارائه فهرست طیف گسترده ای از نقض سیستمی و قاعده مند حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران ادامه می دهد؛

۲- از وعده های رئیس جمهور جدید جمهوری اسلامی ایران در چند موضوع مهم حقوق بشری به ویژه در راستای حذف تبعیض علیه زنان و اعضای اقلیت های قومی و همچنین گسترش آزادی بیان و عقیده، و همینطور پیشنهاد ریاست جمهور در تدوین منشور حقوق شهروندی استقبال کرده و جمهوری اسلامی ایران را به انجام اقداماتی ملموس که متضمن اجرایی شدن وعده های ریاست جمهوری در اسرع وقت و منتج به پیشرفت های قابل مشاهده باشد، تشویق می کند و بر تعهدات دولت تحت قوانین داخلی کشور و قوانین بین المللی حقوق بشری تأکید می کند.

۳- همچنین از هدایت مسالمت آمیز در طول انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۱۳۹۲ و شرکت گسترده ایرانیان در انتخابات استقبال کرده، در عین حال نگرانی های خود را پیرامون ایجاد محدودیت برای نامزدها، از جمله حذف کلیه کاندیداهای زن و فرسایش بیشتر فضای دموکراتیک برای انجام فعالیت های سیاسی در محدوده زمانی پیش از انتخابات ابراز می کند.

۴- از آزادی اخیر شماری از زندانیان سیاسی و عقیدتی نیز استقبال می کند و دعوت از دولت جمهوری اسلامی را برای آزادی بلافاصله و بدون قید و شرط تمام افرادی که خودسرانه و تنها به دلیل پیگیری مطالبات حقوقی خود در زمینه آزادی مذهب یا باورها، آزادی بیان و شرکت در اعتراضات و تجمعات مسالمت آمیز برای موارد سیاسی، اقتصادی،زیست محیطی و سایر موارد. بازداشت و زندانی شده اند، ادامه می دهد.

۵- نگرانی عمیق خود را درباره ی نقض جدی و مستمر حقوق بشر که در جمهوری اسلامی ایران در جریان است،ابراز می کند. از جمله:
الف) شکنجه و مجازات یا رفتارهای خشن، غیر انسانی یا تحقیرآمیز از جمله قطع اعضای بدن و شلاق زدن؛
ب) تداوم هشداردهنده تکرار زیاد اجرای احکام اعدام در نبود سیستم های حفاظتی شناخته شده ی بین المللی، به انضمام اعدام در ملاء عام، با وجود بخشنامه ی رییس سابق قوه قضائیه که اعدام در ملاء عام را منع کرده بود، و اعدام های مخفیانه ی گروهی و وجود گزارش هایی از اجرای اعدام بدون اطلاع رسانی به خانواده یا وکیل قانونی زندانیان؛
ج) تداوم صدور و اجرای حکم اعدام برای افراد زیر ۱۸ سال و افرادی که در زمان ارتکاب جرم کمتر از ۱۸ سال سن داشته اند، به معنی نقض تعهدات جمهوری اسلامی ایران در قبال کنوانسیون حقوق کودک و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی؛
د) محکومیت افراد به اعدام به اتهام جرم هایی که فاقد تعریف دقیق و صریح می باشند، از جمله محاربه(دشمنی درمقابل خداوند)، و جرم هایی که به عنوان جرایم بسیار شدید محسوب نمی شوند، در نقض قوانین بین المللی؛
ه) محدودیت های گسترده و جدی برای آزادی تشکل و تجمع مسالمت آمیز و آزادی بیان و عقیده، از جمله از طریق تلاش برای مسدود کردن، فیلتر کردن یا جلوگیری از دسترسی به اینترنت و محتوای آن، پارازیت دادن بر انتقال بین المللی ماهواره ای به جمهوری اسلامی ایران و سانسور یا توقیف روزنامه ها، مجلات و سایر نشریات از جمله در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۲؛
و) هدف قرار دادن و ارعاب نظام مند مدافعان حقوق بشر که در معرض دستگیری، بازداشت خودسرانه، تبعید طولانی مدت و احکام سخت از جمله حکم اعدام قرار می گیرند؛
ز) نابرابری فراگیر و خشونت علیه زنان و افزایش تبعیض علیه زنان و دختران در قانون و در عمل، شامل محدودیت دسترسی به مسئولیت های تصمیم گیرنده دولتی و بازار کار؛
ح) ادامه ی تبعیض و نقض سایر حقوق بشر، بعضاً همراه با اذیت و آزار افراد متعلق به اقلیت های اتنیک، زبانی، یا سایر اقلیت ها، شامل از جمله عرب ها،آذری ها، بلوچ ها، کردها و مدافعان آنها، با توجه ویژه به سرکوب خشونت آمیز و بازداشت عرب ها و آذری ها، به شمول نگرانی جدی نسبت به نقض حق دادرسی و اعمال شکنجه در زمان بازداشت؛
ط) تداوم محدودیت شدید حق آزادی اندیشه، وجدان، مذهب و عقیده و ایجاد محدودیت ها در احداث مکان های نیایش یا تدفین و همچنین حمله به این محل ها،
ی) تداوم آزار، تا حد زجردهی و و نقض حقوق بشر افراد متعلق به اقلیت های مذهبی به رسمیت شناخته شده، شامل از جمله، مسیحیان، یهودیان، مسلمانان صوفی، مسلمانان اهل سنت و زرتشتی ها و همچنین مدافعان آنها، با اشاره ویژه به بازداشت گسترده مسلمانان صوفی و مسیحیان انجیلی، به شمول ادامه بازداشت کشیشان مسیحی؛
ک) تداوم آزار و اذیت و نقض حقوق بشر اقلیت های مذهبی به رسمیت شناخته نشده، به ویژه افراد متعلق به آیین بهایی و مدافعان آنان، از جمله: حملات هدفمند و قتل هایی بدون تحقیقات شایسته برای جوابگویی مسببان آن ها و دستگیری و بازداشت، محدودیت دسترسی به آموزش عالی بر اساس دین، تداوم حبس رهبری جامعه بهایی ایرانی، بستن موسسات متعلق به بهایی ها و در عمل (دوفاکتو) جرم انگاری عضویت در کیش بهایی؛ ل) تداوم بازداشت خانگی پایدار چهره های رهبری کننده اپوزیسیون از زمان انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ و نگرانی فزاینده درباره سلامتی ایشان، همچنین تداوم محدودیت های اعمال شده بر طرفداران و اعضای خانواده آنها، از جمله از طریق ارعاب، تهدید و انتقام؛ م) ناتوانی پی در پی در رعایت قانون آیین دادرسی، و نقض حقوق افراد بازداشت شده، از جمله متهمانی که بدون اتهام یا بدون تماس با دنیای خارج در زندان نگه داشته می شوند، استفاده گسترده نظام مند بازداشت خودسرانه و ناپدید شدن اجباری، عدم دسترسی متهم به وکیل منتخب خود، عدم صدور احکام وثیقه برای بازداشت شدگان، و همچنین شرایط بد زندان ها به شمول ممانعت از دسترسی به درمان پزشکی کافی، به علاوه گزارش های مربوط به مرگ در زندان زیر شکنجه و تجاوز و دیگر انواع خشونت جنسی بازداشت شدگان، تکنیک های خشن بازجویی و استفاده از فشار روی خویشان و نزدیکان، شامل دستگیری آنها، به منظور اخذ اعترافات دروغین که در محاکمه ی آن افراد از آن استفاده می شود؛
‏ن) تداوم دخالت های خودسرانه و یا غیرقانونی توسط مقامات دولتی درحریم خصوصی افراد، مخصوصا در ارتباط با منازل شخصی و مکاتبات آنها، شامل ارتباطات تلفنی و پست الکترونیکی که ناقض حقوق بین الملل می باشد؛

۶- از دولت جمهوری اسلامی ایران می خواهد که به دغدغه های اساسی ای که در گزارش های دبیر کل و گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران مطرح شده بپردازد، و همچنین به درخواست های مشخص ارایه شده در قطعنامه های قبلی مجمع عمومی عمل کند و تعهدات حقوق بشر خود را بویژه در موارد ذیل، هم در قانون و هم در عمل، رعایت کند:
الف) حذف قطع عضو، شلاق، کور کردن و سایر اشکال شکنجه و مجازات یا رفتارهای خشن، غیر انسانی و تحقیر آمیز از قانون و در عمل؛ ب) لغو اعدام در ملاء عام و سایر اعدام ها به شمول سنگسار و حلق آویز کردن که بدون ملاحظه سیستم های حفاظتی شناخته شده ی بین المللی، اجرا می شوند، از قانون و در عمل؛ ج) بازنگری قانون مجازات اسلامی برای لغو اعدام نابالغان و کسانی که در زمان ارتکاب جرم زیر سن ۱۸ سال داشته اند، مطابق تعهد ایران به ماده ۳۷ کنوانسیون حقوق کودک و ماده ۶ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی؛ د) حذف کلیه اشکال تبعیض و نقض حقوق بشری زنان و دختران در قانون و در عمل در جهت گسترش مشارکت زنان در موقعیت های تصمیم ساز و به رسمیت شناختن ثبت نام زنان در کلیه سطوح آموزشی و رفع تمام محدودیت های دسترسی برابر زنان به تمامی جنبه های آموزش دانشگاهی؛ ه) حذف کلیه اشکال تبعیض و نقض سایر حقوق بشری افراد متعلق به اقلیت های مذهبی، گروه های اتنیک، زبانی یا سایر اقلیت های به رسمیت شناخته شده یا نشده؛ ز) حذف تبعیض و محرومیت اعضای گروه های خاص، از جمله جامعه بلوچ و اعضای آیین بهائی، در مورد دسترسی به آموزش عالی، حذف جرم سازی از تلاش برای فراهم آوردن آموزش عالی برای جوانان بهائی که از دسترسی به دانشگاه های ایران محروم مانده اند . آزادی آنانی که که به این دلیل زندانی شده اند؛ ح) اجرای از جمله توصیه های داده شده در گزارش سال ۱۹۹۶ گزارشگر ویژه در مورد نارواداری مذهبی که طبق آنها جمهوری اسلامی ایران می تواند جامعه بهایی را از قید رها کند، آزادی ۷ تن از رهبران جامعه بهایی که از سال ۱۳۸۷ در بازداشت هستند و اعطای حق دسترسی به آئین دادرسی و حقوقی که در قانون اساسی تضمین شده اند به کلیه بهائی ها از جمله آنان که بدلیل اعتقاداتشان زندانی شده اند؛
‏ ط) آغاز روندی جامع و پاسخگو در برابر موراد نقض شدید حقوق بشر، به شمول موسسات قضایی و امنیتی وپایان دادن به مصونیت چنین مواردی از نقض حقوق بشر

ی) انجام وعده های رئیس جمهور جدید در مورد تامین فضای بیشتر برای آزادی بیان و عقیده از طریق پایان دادن به آزار و اذیت، ارعاب و تهدید مخالفان سیاسی، مدافعان حقوق بشر، فعالان حقوق زنان، رهبران کارگری، دانشجویان، دانشگاهیان، فیلمسازان، خبرنگاران و اعضای خانواده شان و سایر نمایندگان رسانه ها، وبلاگ نویسان، اعضای شبکه های اجتماعی(Netizen) ، روحانیون، هنرمندان، و وکلا و از جمله با آزاد کردن افرادی که به طور خودسرانه بازداشت شده و یا افرادی که به دلیل دیدگاه های سیاسی خود زندانی شده اند و در این ارتباط با استقبال از بازگشایی خانه سینما؛ ‏ک) پایان دادن به محدودیت هایی که بر نمایندگان مطبوعات و رسانه ها، کاربران اینترنت و ارائه کنندگان خدمات اینترنتی اعمال شده است به شمول اختلال گزینشی برنامه های ارسالی ماهواره ای که ناقض حقوق آزادی بیان، اجتماعات می باشد؛ ‏ل) رعایت و تضمین حقوق قانونی آیین دادرسی در قانون و در عمل؛

۷- همچنین از دولت جمهوری اسلامی ایران می خواهد تا بر اساس اصول مربوط به وضعیت نهادهای ملی برای ارتقاء و حفاظت از حقوق بشر (”اصول پاریس”)، نهاد ملی حقوق بشری کشور را آنچنان که خود را در چهارچوب بررسی ادواری جهانی شورای حقوق بشر متعهد کرده است، تقویت کند؛

۸- با توجه به تعامل اخیر جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با کمیته حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، به دنبال ارتباط با کمیته حقوق بشر، از دولت جمهوری اسلامی ایران میخواهد تا مطابق ملاحظات تصویب شده نهایی آن کمیته ها عمل کند؛

۹- از دولت جمهوری اسلامی ایران می خواهد تا به طور کامل تعهدات پیمان نامه های بین المللی حقوق بشری که ایران به آنها پیوسته را اجرا کند، شروط کلی یا غیر دقیق و یا ناسازگار با اهداف پیمان نامه ها را که قبلا در حین امضاء و یا پیوستن به پیمان نامه های بین المللی حقوق بشری گذاشته بوده، پس بگیرد، و بر مبنای نتیجه گیری های تصویب شده مشاهدات نهادهای حقوق بشری بین المللی که ایران عضوی از آنها می باشد، عمل کند و همچنین به پیمان نامه های حقوق بشری بین المللی که ایران در حال حاضر عضوی از آنها نیست بپیوندد؛

۱۰- قویاً دولت جمهوری اسلامی ایران را ترغیب می کند که تمامی پیشنهادهایی را که در روند بررسی ادواری جامع خود قبول کرده است، با مشارکت کامل و واقعی جامعه مدنی و سایر سازمان های ذیصلاح در این راستا اجرا کند؛

۱۱- نگرانی عمیق خود را از اینکه با وجود اعلام دعوت دائمی جمهوری اسلامی ایران از گزارشگران ویژه موضوعی، این کشور به هیچ یک از درخواست های مکرر بازدید از کشور توسط سازوکارهای ویژه در ۸ سال گذشته پاسخ نداده است و اکثریت مکاتبات بسیار زیاد و مکرری که از سوی این سازوکارهای ویژه با جمهوری اسلامی انجام شده، بی پاسخ مانده اند، ابراز می کند و قویا از دولت جمهوری اسلامی ایران می خواهد که به طور کامل با این سازوکارهای ویژه همکاری کند و بازدید آنها از این کشوررا تسهیل کند تا آنها بتوانند تحقیقات معتبر و مستقلی در رابطه با کلیه اظهارات مربوط به نقض حقوق بشر انجام دهند؛

۱۲- نگرانی جدی خود را از اقدامات تلافی جویانه علیه افرادی که با ساز و کارهای حقوق بشری سازمان ملل متحد و نمایندگان آن همکاری و تماس دارند، ابراز می کند

۱۳- قویا ازگزارشگران ویژه موضوعی حقوق بشر سازمان ملل و روندهای ویژه مربوطه می خواهد تا برای تحقیق وتهیه گزارش، به وضعیت حقوق بشر در ایران بطور خاص توجه کنند، بویژه از گزارشگر ویژه اعدام های فراقانونی، شتابزده و خود سرانه، گزارشگر ویژه شکنجه و سایر مجازات یا رفتارهای خشن، غیر انسانی یا تحقیر آمیز، گزارشگر ویژه ارتقاء و حفاظت از حق آزادی بیان و عقیده، گزارشگر ویژه آزادی حق انجمن ها و گردهم آیی های مسالمت آمیز، گزارشگر ویژه وضعیت مدافعان حقوق بشر، گزارشگر ویژه آزادی دین یا اعتقاد، گزارشگر ویژه استقلال قضات و وکلا، گزارشگر ویژه خشونت علیه زنان، دلایل و عواقب آن، گزارشگر ویژه حق تحصیل، گزارشگر ویژه ارتقاء حقیقت، عدالت، غرامت و تضمین عدم رخداد مجدد، متخصص مستقل در زمینه مسایل اقلیتها، گروه کاری بازداشت های خود سرانه و گروه کاری در مورد ناپدید شدگان اجباری یا غیر داوطلبانه، و گروه کاری تبعیض علیه زنان در قانون و عمل؛

۱۴- از اقدامات اخیر برای دیدارهای کشوری توسط سران نمایندگی های سازمان ملل استقبال می کند و از جمهوری اسلامی ایران می خواهد که که تعامل با سازو کارهای حقوق بشری سازمان ملل متحد را تعمیق بخشد؛

۱۵- دولت جمهوری اسلامی را ترغیب می کند که به تلاش هایش برای یافتن اشکال همکاری با سازمان ملل متحد بدر زمینه حقوق بشر و اصلاحات قضایی ادامه دهد؛

۱۶- به فراخواندن جمهوری اسلامی به همکاری کامل با گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران و سایر سازوکارهای بین المللی حقوق بشر، از جمله پاسخ مثبت به درخواست گزارشگر ویژه در ژوئیه ۲۰۱۳ برای دیدار از ایران به منظور انجام وظِیفه اش، ادامه می دهد؛

۱۷- از دبیرکل درخواست می کند که به شصت و نهمین نشست مجمع عمومی از پیشرفت هایی که در اجرای این قطعنامه حاصل می شود، منجمله راه حل ها و توصیه های بهبود و اجرای آنها گزارش دهد، و همچنین یک گزارش مقطعی به شورای حقوق بشر در نشست بیست و پنجم آن شورا ارایه دهد؛

۱۸- تصمیم می گیرد که به بررسی وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران در جلسه شصت و نهم خود تحت عنوان ” ارتقاء و حفاظت از حقوق بشر” ادامه دهد.

ترجمه از: کارگروه ترجمه سودویند- “همه حقوق بشر برای همه در ایران”
http://www.iranhrc.org