رمان “کلنل” نوشته محمود دولت آبادی با ترجمه تام پتردیل جزو ده نامزد جایزه “بهترین کتاب ترجمه” در آمریکا اعلام شد. ….

بی بی سی:
“کلنل” (با عنوان اصلی زوال کلنل) سرگذشت افسری از “ارتش شاهنشاهی ایران” است که زندگی او و خانواده‌اش در مقطع انقلاب ضدسلطنتی سال ۱۳۵۷ مرور می‌شود.

محمود دولت‌آبادی این رمان را در سالهای ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۴ به نگارش در آورده و سپس در سال‌های بعد چند بار در آن بازنگری کرده است.
“کلنل” در کنار ۹ رمان و ۶ مجموعه شعر، نامزدهای جایزه بهترین کتاب ترجمه در آمریکا را تشکیل می دهد. به گفته برگزارکنندگان جایزه “بهترین کتاب ترجمه”، هدف از این جایزه، توجه دادن بیشتر به کتاب‌هایی است که به غیر از زبان انگلیسی نوشته شده و خواننده‌های آمریکایی ممکن است بی اعتنا از کنار آنها بگذرند.
رمانی از هرتا مولر (با عنوان فرشته گرسنگی) برنده جایزه نوبل ادبی، و همچنین رمانی از میخاییل شیشکین، نویسنده سرشناس روسی (با عنوان پر سیاوشان -Maidenhair) از دیگر نامزدهای این جایزه است.
جایزه بهترین کتاب ترجمه که از پروژه های مورد حمایت شرکت آمازون است، به نویسنده اصلی و مترجم کتاب برنده هر یک مبلغ ۵ هزار دلار اهدا می کند.

ممنوعیت انتشار کلنل به زبان مادری
در سال ۲۰۱۲ رمان “زوال کلنل” در کنار ۱۱ رمان از ژاپن، چین، هند، پاکستان، کره جنوبی و بنگلادش از بین ۹۰ اثر نامزد دریافت جایزه ادبی آسیایی “من” بریتانیا ۲۰۱۲ ذکر شد، اما به فهرست نهایی نامزدهای این جایزه راه نیافت.
ترجمه این رمان به زبان های دیگر از جمله فرانسوی، ایتالیایی، انگلیسی و عبری منتشر شده است اما مقامهای وزارت ارشاد تاکنون از صدور مجوز چاپ متن اصلی آن به زبان فارسی خودداری کرده اند.
بهمن دری، معاون وقت فرهنگی وزارت ارشاد، در آبان سال گذشته گفته بود: “این کتاب چون در خارج از کشور منتشر شده است، ضرورتی ندارد در ایران منتشر شود، البته یک نسخه از کتاب را به من هم داده‌اند که بخوانم.”
با این حال، کلیک او در دی ماه همان سال گفته بود با اینکه رمان “زوال کلنل” کتاب خوبی است که “نویسنده اش با چیره دستی نوشته ولی روایت تازه‌ای را از اتفاقات قبل و بعد از انقلاب اسلامی ارائه داده که ممکن است تاثیرگذاری آن نامطلوب باشد و نکاتی را به همراه دارد که باید بر سر آنها مذاکراتی صورت گیرد.”

اما محمود دولت آبادی در واکنش به این اظهارات آقای دری به بی بی سی فارسی گفته بود:” این کتاب اثر نامطلوب بر جامعه ایران نخواهد گذاشت، چون جامعه ما جامعه زنده ای است و لزوما همه افراد روایت رسمی از قبل و بعد از انقلاب ندارند، این یک روایت دیگر است که یک نویسنده ایرانی به طور منصفانه بیان کرده است.”
با این همه او کلیک تاکید کرده بود که آماده است در مورد “زوال کلنل” با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مذاکره کند؛ اما چنین اتفاقی رخ نداد و در حالی که کتاب همچنان منتظر مجوز انتشار بود، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پروانه انتشار نشر چشمه، ناشر اصلی آثار محمود دولت آبادی را به حالت تعلیق درآورد و به این ترتیب نه تنها رمان “زوال کلنل”، بلکه دیگر آثار او نیز امکان انتشار نیافتند.