برگزاری همایش اقتصاد مقاومتی این پرسش را پیش آورده که جمهوری اسلامی با برگزاری این همایش چه هدفی را دنبال می کند. ….

نشان همایش اقتصاد مقاومتی

ایران به چه کسی علامت می‌دهد؟
بی بی سی/ کاوه امیدوار:

چند روز مانده به برگزاری نشست گروه پنج به علاوه یک در بغداد، ایران در حالی یک همایش اقتصادی با عنوان اقتصاد مقاومتی برگزار کرده که برخی مقامات ایرانی برداشتن تحریم‌ها را به عنوان شرط اول مذاکرات هسته‌ای بغداد مطرح کرده‌اند.
در همایش اقتصاد مقاومتی برخی اعضای شورای عالی امنیت ملی نظیر سعید جلیلی دبیر این شورا حضور پررنگی داشتند و آقای جلیلی به عنوان مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران در این همایش بر همان حرفهای همیشگی ایران در زمینه هسته‌ای تاکید کرد و گفت که این که تحریم‌ها باعث خودکفایی می‌شود و غربی‌ها نباید دچار اشتباه محاسباتی شوند.

با آنکه خواسته‌های ایران در نشست سوم خرداد در بغداد به درستی روشن نیست، برخی مقامات ایرانی از جمله محمد رضا باهنر نایب رئیس مجلس و محمد نهاوندیان رئیس اتاق بازرگانی برداشتن تحریم‌های بین‌المللی را به عنوان یکی از درخواست‌های ایران در بغداد مطرح کرده‌اند.
با آنکه تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران از چندین سال پیش وجود داشته اما در یک سال اخیر دامنه آن به قدری گسترده شده که اکنون آثار آن به سادگی در زندگی روزمره نیز قابل مشاهده است.

تب تند بازار ارز در نیمه دوم سال گذشته نشان داد که اقتصاد ایران به غیر از عوارض تزریق پول هنگفت نفت از سوی دولت به اقتصاد کشور، که آثار آن مدتهاست ظاهر شده، نگران آینده است و این نگرانی بیشتر معطوف به تحریم‌های تازه آمریکا و اروپاست.
تحریم‌هایی که بانک مرکزی و صنعت نفت ایران را هدف گرفته و به موجب آنها از ماه‌ها پیش مشتریان نفتی به سختی می‌توانند پول نفت ایران را از طریق بانکها به دست این کشور برسانند.
دشواری انتقال پول نفت به ایران به حدی است که بسیاری ازخریداران نفت تهمیداتی اندیشیده‌اند تا ایران در قبال بخشی از پول نفتش، از این کشورها کالا بخرد.

هند و چین دو خریدار عمده نفت ایران اکنون به جای دلار یا یورو، به ایران پول رایج خودشان را می‌دهند و تجار ایران می‌توانند با آن از این دو کشور کالا وارد کنند.
مبادلات پایاپای نفت و کالا برای ایران که دامنه تحریم‌هایش روز به روز تنگ تر می شود، اهمیت زیادی دارد اما مشکلی که ایجاد می‌کند این است که بازار تجار ایرانی محدود می‌شود و آنها قدرت انتخاب چندانی نخواهند داشت و ناچارند فقط با یوان و روپیه، کالای چینی و هندی بخرند.
مشکل دیگر ایران در شرایط موجود این است که نمی‌تواند به سادگی ارزهای نفتی‌اش را به داخل کشور بیاورد و برای همین هم این نگرانی وجود دارد که اگر توافقی در بغداد حاصل نشود قیمت ارز به فرض ثابت ماندن تقاضا، به دلیل فضای روانی موجود در بازار افزایش یابد.

نگرانی بازار از آینده مذاکرات هسته ای
بحران ارزی نیمه دوم سال گذشته بعد از اعلام تحریم آمریکا علیه بانک مرکزی ایران شروع شد و پس از آن نیز قیمت‌ها تا مدت‌ها به دلیل نگرانی از سرانجام پرونده هسته‌ای ایران و همچنین نبود چشم اندازی روشن از آینده مذاکرات سیر صعودی داشت و طی آن قیمت برخی ارزها نظیر دلار به بیشتر از دو برابر رسید. بعد از نشست گروه پنج به علاوه یک در استانبول ترکیه نیز خوش‌بینی نسبت به مذاکرات آینده در بغداد و احتمال رسیدن به توافق قوت گرفت و تب تند بازار ارز نیز تاحدودی فرو کش کرد.

هنوز قیمت ارزهای عمده در بازار تهران بسیار بیشتر از شروع بحران ارزی در سال گذشته است و پیش‌بینی برخی کارشناسان اقتصادی این است که در صورت بی نتیجه بودن مذاکرات هسته‌ای، بازار ارز دوباره تب می‌کند و قیمت ها افزایش خواهد یافت.
همان گونه که وقتی سخنان دبیر شورای عالی امنیت ملی در همایش اقتصاد مقاومتی مبنی بر ادامه غنی سازی، منتشر شد، دلار در بازار تهران حدود یکصد تومان افزایش یافت و به بالای ۱۷۰۰ تومان رسید.
تحلیلگران بازار پیش بینی می‌کنند که در صورت بی نتیجه ماندن مذاکرات هسته ای در بغداد، قیمت ارز و به تبع آن کالاها و خدمات نیز افزایش یابد. برای همین هم بخش تجاری و صنعتی ایران که در یک سال گذشته به دلیل تحریم‌های بین‌المللی در مضیقه بوده است یک درخواست از حکومت دارد و آن این که شرط اول در مذاکرات هسته‌ای باید برداشتن تحریم‌ها باشد.

با وجود چنین درخواست مشخصی از سوی بخشی از حکومت، برگزاری همایش اقتصاد مقاومتی در دانشگاه علم و صنعت ایران که یکی از مهمترین پایگاه‌های دولت محمود احمدی نژاد به حساب می‌آید و حضور سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی و مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت در آن، این پرسش را پیش آورده که جمهوری اسلامی با برگزاری همایش اقتصاد مقاومتی چه هدفی را دنبال می‌کند.

همین چند سال پیش وقتی اولین دور تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید، شورای عالی امنیت ملی ایران از رسانه‌های داخلی خواست که واژه تحریم استفاده نکنند و در برخی موارد حتی در باره آن چیزی ننویسند ولی اکنون که حلقه تحریم ها تنگ تر شده، جمهوری اسلامی برای نشان دادن ابعاد تحریم‌ها و نحوه مقابله با آن همایش هم برگزار می کند.
آیا این همایش اقتصاد مقاومتی نشانه آمادگی ایران برای پافشاری بر مواضع پیشین است و این کشور می‌خواهد برنامه هسته‌ایش را همانند چند سال گذشته پیش ببرد و از این رو برای بازیگران اقتصاد کشور این پیغام را می‌فرستد که باید کمربندها را سفت کنند؟
یا این که جمهوری اسلامی درصدد است با برگزاری همایش اقتصاد مقاومتی با تاکید بر قوی نشان دادن خود در مقابل تحریم‌ها و طرح مشکلات اقتصادی ناشی تحریم، زمینه یک توافق بر سر پرونده هسته‌ای را فراهم کند و با این پیش زمینه به استقبال کشورهای عضو گروه پنج به علاوه یک در بغداد برود و با آن به دنبال گرفتن امتیازهای اقتصادی نظیر برداشتن تحریم باشد؟