حمله به سفارت بریتانیا: انتقاد دولتی‌ها، سکوت رهبر
با گذشت بیش از دو هفته از حمله به سفارت بریتانیا در تهران، سکوت رهبر جمهوری اسلامی در برابر این رویداد همچنان ادامه دارد. این در حالی است که وزیر امور خارجه و سخنگویش و نیز نمایندگان مجلس از این اقدام انتقاد کرده‌اند
دویچه وله:
غائله حمله به سفارت بریتانیا گویا هنوز ختم نشده است. عذرخواهی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در کنفرانس بین‌المللی افغانستان در شهر بن آلمان هم ظاهرا کافی نبوده. وزیر امور خارجه از یک سو و سخنگویش از سوی دیگر همچنان این عمل را “خودسرانه”، “اشتباه” و “نابجا” می‌خوانند.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، روز یک‌شنبه ۲۰ آذر در نشست خبری با همتای نامیبیایی خود یک بار دیگر به موضوع حمله به سفارت بریتانیا در تهران اشاره کرد و گفت: «اینکه به داخل سفارت ورود شد امری بود که پیش‌بینی نمی‌شد و واقعا نه مجلس و نه سایر مسئولان انتظامی آن را پیش‌بینی نمی‌گردند. مجوز لازم برای راهپیمایی گرفته شده بود و قرار بود در چارچوب قوانین و مقررات اعتراض شود»
به گزارش روزنامه شرق، علی اکبر صالحی یک بار دیگر از این رویداد اظهار تاسف کرد و تاکید کرد که این اتفاق نباید روی می‌داد. وی در عین حال اقدام دولت بریتانیا در بازگرداندن دیپلمات‌هایش از تهران را “شتابزده” خواند و تاکید کرد که در مصوبه مجلس، قطع کامل روابط با بریتانیا مطرح نبوده و نمایندگان مجلس تنها خواستار کاهش سطح روابط شده‌اند.
رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در یک برنامه زنده تلویزیونی موضعی مشابه وزیر امور خارجه گرفت و تاکید کرد که نباید بهانه به دست کسی داد.
وی همچنین از اقدام مجلس در تصویب قانون کاهش سطح روابط با بریتانیا دفاع کرد و آن را «اقدامی مقتدرانه، شایسته و پاسخی محکم به زیاده‌خواهی‌ها و رفتار غیرقابل قبول دولت انگلیس» دانست.
مهمانپرست در عین حال تاکید کرد که مردم باید اگر خواست‌هایی فراتر از مصوبه مجلس دارند آن‌ها را از طرق قانونی مطرح کنند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین بر این مسئله تاکید کرد که هنوز روابط ایران با بریتانیا به طور کامل قطع نشده است. درباره معرفی یک کشور حافظ منافع برای بریتانیا در ایران نیز وی گفت: «دولت انگلیس خواسته‌ای داشته که یک کشور اروپایی به عنوان حافظ منافع این کشور فعالیتش را دنبال کند که همه جنبه‌های آن به ویژه جنبه حقوقی باید بررسی شود و الان در دستور کار ما قرار دارد و کارشناسان حقوقی و سیاسی ما در حال بررسی آن هستند».
نمایندگان مجلس هم ناراضی هستند
احمد توکلی نماینده منتقد دولت در مجلس پس از حمله یه سفارت بریتانیا گفت: «ما کاهش سطح روابط با بریتانیا را تصویب کردیم اما نمی‌خواستیم به سفارت این کشور حمله شود». نماینده تبریز در مجلس هم از حمله به سفارت بریتانیا در تهران انتقاد کرده و چنین اقداماتی را درست ندانسته است. مسعود پزشکیان گفته: «اگر به دیپلماسی معتقد هستیم، باید به قانون عمل کنیم.» نماینده شهرستان بروجن نیز در نطق پیش از دستور خود با تقدیر از عملکرد مجلس در تصویب قانون کاهش سطح روابط با بریتانیا، از حمله به سفارت این کشور انتقاد کرد و گفت: «حمله و تهاجم هزینه‌های خاص خود را دارد که امیدواریم درسی برای آینده باشد تا مسائلی از این دست اتفاق نیفتد».
البته علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران، ساعاتی پس از حمله به سفارت بریتانیا، این حرکت را «برآیند افکار عمومی جامعه ایران» خواند.
چه کسی پشت حمله به سفارت بریتانیا بود؟
صادق زیباکلام در یادداشتی در روزنامه شرق با توجه به صحبت‌های وزیرامور خارجه و سخنگویش و نیز نمایندگان مجلس، این پرسش را مطرح کرده که اگر مجموعه دولت با این اقدام موافق نبوده پس حمله به سفارت با پشتیبانی و دستور چه کسی صورت گرفته است.
این تحلیلگر سیاسی در یادداشت خود دو پرسش را مطرح کرده و نوشته: «پرسش نخست آن است که چرا وقتی این عمل اتفاق افتاد، آن را خیلی جدی‌تر، رسمی‌تر، پررنگتر و بدون اما و اگر و بیانات دوپهلو، محکوم نکردند؟ اگر مهمانپرست معتقد است آن عمل حرکتی درست نبوده و درجهت مصالح و منافع ملی‌مان نیست، چرا وقتی این حرکت اتفاق افتاد، آن را محکوم نکردند؟ پرسش دوم که به تعبیری بنیادی‌تر است، اینکه اگر قوه مجریه یا ریاست جمهوری آن حرکت را تایید نمی‌کرده و در به وجودآمدنش نقشی نداشته (آ نگونه که از سخنان آقای رامین مهمانپرست برمی‌آید) پس کدام نهاد مسئولیت آن را برعهده داشته است؟».
در پاسخ به این سوال که چه کسی پشت حمله به سفارت بریتانیاست، مقاله‌ای تحلیلی که در سایت کلمه منتشر شده، با استناد به شواهد و دلایل موجود، چنین نتیجه گرفته که حمله به سفارت بریتانیا لااقل با چراغ سبز رهبر جمهوری اسلامی ایران انجام شده است.
نویسنده این مقاله با اشاره به سکوت آیت‌الله خامنه‌ای در قبال این حرکت نوشته: «حادثه‌ای که به قطع و کاهش روابط ایران با چندین کشور انجامیده، موج محکومیت جهانی را علیه ایران برانگیخته، فشارها و تحریم‌های خارجی را دوچندان کرده، دولت جمهوری اسلامی را ناگزیر از عذرخواهی‌های مکرر نموده و … علی القاعده باید آن قدر مهم باشد که رهبری حداقل در باره آن کلمه‌ای سخن بگویند».
مقاله یادشده چنین نتیجه گرفته که این سکوت تنها به این دلیل است که حمله به سفارت بریتانیا توسط نهادهای تحت قیمومیت رهبر جمهوری اسلامی صورت گرفته و در نتیجه انتقاد از این عمل نوعی انتقاد از خود به حساب می‌آید که رهبر جمهوری اسلامی از آن پرهیز دارد.
مقاله سایت کلمه با این پیش‌بینی تمام می‌شود که در روزهای آینده و پس از “توجیه کامل نیروهای عمل کننده” احتمالا شاهد سخنان رهبر جمهوری اسلامی خواهیم بود؛ سخنانی که به گفته‌ی نویسنده مقاله، «ضمن انتقاد و حمله شدید به انگلستان و آمریکا، به طور ضمنی و حاشیه‌ای جوانان به ضرورت هشیاری بیشتر در برابر توطئه‌های دشمن توصیه می‌شوند».