رئیس پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان: تغییر در اکوسیستم دریا جای نگرانی زیادی دارد و به مرور زمان باعث می شود که گونه های مفید دریا نابود شوند.

مهر:
آبهای جنوبی ایران پس از ۲ سال درگیری با کشند قرمز و تلفات ۳۴ تنی ماهیان در این منطقه سرانجام به وضعیت قبلی بازگشته است اما همچنان ورود ۳۵۰ لیتر در ثانیه فاضلاب به این آبها به همراه آلودگی‌های نفتی شرایط بروز این مشکل را فراهم می‌کند.
به گزارش خبرنگار مهر، کشند قرمز که از سال ۱۳۸۷ دریای عمان و خلیج فارس را با رنگ قرمز پوشانده بود این روزها در عمق آب ته نشین شده است تا با فراهم شدن بستر مناسب برای آلودگی بازهم به سطح دریا بازگردد.

این پدیده که تحت عنوان بلوم جلبکی در مراکز تحقیقاتی نام برده می شود، شرایط اضطراری را در ۲ سال برای کشور بوجود آورد و منجر به تلفات ۳۴ تنی ماهیان در آبهای جنوبی شد وخسارات زیادی را به صیادان وارد کرد.

در ابتدای ورود این جلبکهای غیربومی به کشور شائبه های زیادی در خصوص مبدا اینها بوجود آمد اما در نهایت هیچ یک از مراکز رسمی کشور این موضوع را بطور قطعی اعلام نکردند.

در تازه ترین گزارشها از پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان این شکوفایی جلبکی از دریای عرب آغاز شد و پس از ورود به خلیج فارس در تنگه هرمز به اوج خود رسید. این بلوم جلبکی هنگامی که در سال ۸۷ وارد فصل گرما شد با افزایش زیادی مواجه شد و تا مرز خوزستان پیش رفت و سپس از بهمن و اسفند وسعت این پدیده کاهش یافت.
براساس اعلام کارشناسان موسسه تحقیقات شیلات ایران، شکوفایی جلبکی نزدیک به ۱۴۰ هزار کیلومتر مربع از آب های ایران را دربرگرفت.

ورود ۳۵۰ لیتر در ثانیه فاضلاب به خلیج فارس و دریای عمان
رئیس پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: در ۵ ساله گذشته با تغییر ترکیب گونه ای از فیتوپلانکتون ها تغییرات زیادی در اکوسیستم دریا بوجود آمده است.
محمد صدیق مرتضوی با بیان اینکه این تغییرات ناشی از ورود فاضلاب به دریاست، افزود: تغییر در اکوسیستم دریا جای نگرانی زیادی دارد و به مرور زمان باعث می شود که گونه های مفید دریا نابود شوند. وی از ورود ۳۵۰ لیتر در ثانیه فاضلاب بندرعباس به دریا خبر داد و گفت: آلودگی باعث تغییر اکوسیستم دریا و ایجاد شرایط مساعد برای رشد و شکوفایی جلبکی می شود.

آلودگی نفتی تهدید کننده محیط زیست دریا
رئیس پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان با اشاره به آلودگی های نفتی در دریای عمان و خلیج فارس افزود: در این مناطق آلودگی نفتی هم به آلودگی ناشی از فاضلابهای شهری افزوده شده است که تنگه هرمز آلوده ترین منطقه به شمار می رود. وی با بیان اینکه این منطقه محل تردد شناورها و نفتکشها است، گفت: پارس جنوبی در این محدوده قرار دارد و فعالیتهای اقتصادی زیادی در این محدوده انجام می گیرد.
مرتضوی به قاچاق سوخت هم اشاره کرد و افزود: قاچاق گازوئیل هم در این منطقه از عواملی است که منجر به آلودگی دریا می شود اما این آلودگی ها نقشی بر افزایش کشند ندارد و بر زنجیره غذایی و اکوسیستم دریا تاثیرگذار است. وی بر ضرورت تشکیل کارگروه برای وضعیت فاضلابهای بندرعباس تاکید کرد.

کشند قرمز؛ گونه ای غیر بومی
مرتضوی در خصوص تاثیر کشند قرمز بر آبزیان و وجود سموم در آبزیان خوراکی گفت: متاسفانه برخی از افراد که اسم دکتر را یدک می کشند در سال پیش اعلام می کردند که آبزیان سمی شده اند و نباید مصرف شوند در حالی که براساس آزمایشات انجام گرفته در پژوهشکده، مصرف هیچ یک از آبزیان مشکلی نداشت و مردم می توانند با خیال راحت ماهیان را استفاده کنند.
رئیس پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان با بیان اینکه بلوم جلبکی در سالهای گذشته هم در دریای عمان و خلیج فارس اتفاق می افتاد، گفت: این جلبکها از گونه های بومی دریا بودند؛ به همین جهت با تلفات کم ماهی ها خیلی زود برطرف می شدند اما گونه جدیدی که درسال ۸۷ شکوفا شد؛ بومی آبهای ایران نیست و به همین جهت موجب غافلگیری شد.

وی افزود: این نوع از شکوفایی جلبکی در آبهای کره جنوبی هم مشاهده شده و خسارات زیادی را در این منطقه به بار آورده است که موسسه تحقیقات شیلات ایران هم ضمن همکاری با متخصصان این کشور از تجربیات آنها استفاده می کند. وی در خصوص برآورد تلفات کشند قرمز در آبهای جنوبی گفت: ۳۴ تن از ماهیان تلف شدند اما به طور قطع میزان تلفات آبزیان بسیار بیشتر است. مرتضوی بیشترین تلفات را در بندرعباس، قشم و میناب اعلام کرد.

ماندگاری کشند قرمز در دریا
رئیس پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان با بیان اینکه با اقدامات انجام گرفته از سوی این پژوهشکده کشند هم اکنون در عمق دریا ته نشین شده است تصریح کرد: کشند قرمز هرگز رفع شدنی نیست و باید به طور منظم از طریق ماهواره پایش شود تا اگر دوباره بلوم کرد بتوان با آنها مبارزه کرد. وی به راهکارهای پژوهشکده برای مبارزه با کشند قرمز اشاره کرد و افزود: رس پاشی و جاگذاردن سازه بتونی در عمق دریا برای جذب شدن این موجودات به آن از اقداماتی است که برای کاهش خسارات انجام شده است.
مرتضوی میزان تاثیر این اقدامات برای رفع این پدیده را ۶۰ درصد دانست و تصریح کرد: متاسفانه آلودگی، شرایط مساعدی را برای رشد این گونه ها در دریا بوجود آورده است و باید ابتدا ریشه این مشکل را برطرف کرد.

رئیس پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان درخصوص دلیل هجوم گسترده کشند قرمز در سواحل شمالی که آب های ایران به شمار می رود افزود: این موضوع به جریان های دریایی باز می گردد که این پدیده را به طرف آب های ایران سوق داده است ضمن آنکه آلودگی ساحل ایران بسیار بالاست و این مشکل در امارات متحده عربی وجود ندارد.
وی درباره اینکه کشتی ها آب توازن را بدون تصفیه و آزمایش در آب های ایران تخلیه می کنند گفت: برای این کشتی ها جریمه درنظر گرفته شده است اما این جریمه ها بازدارنده نیست و رقم بسیار کمی محسوب می شود و باید تغییر کند.

پایش ماهواره ای کشند قرمز
مسئول پایش ماهواره ای کشند قرمز هم در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: از طریق ماهواره، کشند قرمز در خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفت و حرکت این پدیده پیش بینی شد که این رویه همچنان هم ادامه دارد. صمد حمزه ای بابیان اینکه هم اکنون کشند قرمز در دریا برطرف شده است افزود: هم اکنون ۳ تا ۴ کیلومتر مربع از دریا درگیر کشند قرمز است که تاثیر زیادی ندارد.
وی مبدا ورود این پدیده به آبهای ایران را دریای عرب ذکر کرد و گفت: بلوم جلبکی در سطحی وسیع در دریای عرب آغاز شد و به سمت آب های ایران آمد.