کارگران    کودکان     زنان    هنر و ادبیات     لطیفه    تصاویر     کامپیوتر     سایت های دیگر

اخبار روز از پیک ایران     اخبار سایت بی طرف     اخبار رادیو فردا   خارجی    آرشیو     صفحه نخست

 ______________________________________________________________

موزه ی حمام چهار فصل اراک

وبلاگ "آونگ های خاطره های ما"

http://www.aavang.ir/weblog

بنای حمام چهار فصل در ضلع شرقی خیابان شاهپور (دکتر بهشتی) قرار دارد و مربوط به دوران قاجاریه است. بنیانگذار این بنا شخصی به نام "حاج محمد خوانساری" بود. این حمام دارای سه قسمت مردانه، زنانه و حمام اقلیت های مذهبی بود و مانند تمام حمام های قدیمی که از آب جاری استفاده می کردند، چند متر از سطح خیابان پایین تر ساخته شده است. رختکن حمام با کاشیکاری های بسیار زیبای هفت رنگ تزئین شده است و سقف حمام روی هشت ستون قرار دارد. این ستون ها دارای پیچگاه های بسیار زیبا و کاشی های منقوش است. در حال حاضر این حمام به عنوان موزه مورد بازدید علاقمندان قرار دارد.

این مجموعه ی کم نظیر از آثار ارزشمند و بسیار زیبای منطقه به شمار می رود. وجه تسمیه آن به واسطه ی تابلوهای کاشی آن است که چهار فصل سال بر روی آن ها نقش بسته و در چهار سمت سربینه حمام مردانه نصب است. بر روی این کاشی های خشتی نقوشی از مناظر طبیعی، شکارگاه و گرفت و گیر دیده می شود.

یکی از زیباترین بخش های این حمام قسمت سر بینه ی زنانه است که گنبد آن یک پارچه و بدون بر پا داشتن ستون بنا شده است و این از نظر معماری، با توجه به امکانات کم آن دوران قابل توجه است. حمام زنانه و بخش اقلیت های مذهبی یا خصوصی دارای یک سر بینه زنانه است، اما گرمخانه ی آن دارای بخش خصوصی و عمومی است که شاید بتوان گفت در نوع خود بی نظیر است. سربینه ی حمام مردانه با کاشی های هفت رنگ با طرح های متنوع تزئین شده و تمام سطوح داخلی آن نیز با کاشی و طرح های اسلیمی و ختایی مزین شده است. گنبد اصلی سر بینه بر روی هشت ستون اصلی قرار دارد. این ستون ها نیزبه شکل هنرمندانه ای کاشیکاری شده و دارای پیچک های بسیار زیبایی است و از جمله ویژگی های معماری سر بینه، علاوه بر قرینه سازی و رسم بندی ها و نحوه ی ستون بندی آن، همین کاشیکاری ها است که شامل کاشیکاری های قالبی و پیچکی است. و تمام سطح سر بینه مردانه به وسیله ی همین کاشی ها تزئین شده است. شکل های اسلیمی نظیرگل و بوته، درختان سرو ،صنوبر و انگور و نیز منظره های طبیعی مثل چشمه های آب، رودخانه و گیاهان وحشی که در میان آنها پرندگانی مانند کبوتر و قرقاول در حال نشسته یا پروزاز دیده می شوند، از جمله نقوش ومجالس زیبای کاشیکاری این حمام است.

از نقوش دیگر کاشی ها می توان به نقش شیر و گاو و شیر و اژدها اشاره کرد که به نقوش شکاری معروفند. این مکان دارای کاشیکاری هایی به نقش عقاب با شکار مرغابی نیز هست.

در سینه ی هر ستون نقش سربازان و افراد نظامی آن دوران با لباس ها و رنگ های مخصوص با حالت ایستاده، شمشیر یا تفنگ به دست، دیده می شود. تمام سزبازان دارای واکسیل های سرشانه و درجه های متفاوت نظامی آن زمان هستند که با علامت ستاره بر روی سینه هایشان مشخص شده اند. رنگ های به کار رفته در کاشی ها بیشتر زرد، آبی لاجوردی، فیروزه ای، سبز، سفید، خاکستری، قرمز و نارنجی است. کاشی های این دوره هم مربوط به زمان قاجار با نقوش سربازان قاجاری است.

< از کتابچه ی: سیمای میراث فرهنگی استان مرکزی >

تصویری از حمام چهار فصل

با تشکر از همشهری خوبم آقای محمد رضا باقری ، برای ارسال عکس