کارگران    کودکان     زنان    هنر و ادبیات     لطیفه    تصاویر     کامپیوتر     سایت های دیگر

اخبار روز از پیک ایران     خلاصه اخبار رادیو فردا    خارجی     آرشیو      صفحه نخست

 ______________________________________________________________

بيماريهاي نوزادان و كودكان خفگي و تنفس مصنوعي Choking and Artificial respiration

دكتر سيد طاهري ــ تورنتو
شهروند -  شماره ۱۰۰۹

۱۲ آگوست ۲۰۰۵ - جمعه ۲۱ مرداد ۱۳۸۴

به علت خفگي، اختلال در تنفس، غرق شدن، استنشاق دود و عفونت جدي ريه ها يا شوك الكتريكي ممكن است تنفس كودك قطع گردد. چنانچه نفس كودك به سرعت برنگردد، به جهت نرسيدن اكسيژن، كودك دچار رنج شده و منجر به صدمه مغزي ميشود. اگر به مدت چند دقيقه فقدان اكسيژن ادامه يابد قلبش از كار ميافتد و نياز سريع به نوعي اقدام پزشكي دارد كه آن را «برگشت حيات از راه قلب و ريه» يا Cardiopulmonary Resuscitation (CPR) ميگويند.

تمامي بزرگسالان بايد آموزش تكنيك نجات و CPR را ببينند. صليب سرخ و بسياري از بيمارستانها و كلينيك ها اين آموزشها را ميدهند. دوره هاي مورد اشاره به شما ميآموزد اگر قلب از كار ايستاد چگونه عمل كنيد تا ضربان شروع شود و چگونه تنفس مصنوعي بدهيد.

هرگاه قلب فرد باز ايستاد، اولين قدم آن است كه بلافاصله به او تنفس مصنوعي بدهيد و آنقدر ادامه دهيد تا قرباني بتواند تا زماني كه كمك برسد نفس بكشد. هرگز به كسي كه نفس ميكشد تنفس مصنوعي ندهيد. زماني كه كودكي چيزي را مي بلعد و به شدت سرفه ميزند و كوشش دارد كه آن شئي را بيرون آورد، اجازه دهيد اين كار را بكند. سرفه زدن مكانيسم محافظتي بوده و ميخواهد شئي خارجي را از ريه ها خارج كند. سرفه زدن بهترين راه براي تميز كردن مجراي تنفسي از هرگونه شئي خارجي است. اگر كسي ميتواند نفس بكشد، حرف بزند، يا گريه كند، نزديكش بايستيد و براي رسيدن كمك از كسي بخواهيد به مقامات بهداشتي تلفن كند و به شما ياري دهد. سعي ننمائيد شئي را جابجا كنيد. به پشت كودكي كه چيزي را بلعيده نزنيد، او را واژگون نگيريد يا اينكه كوشش ننمائيد شئي را از راه دهانش بيرون آوريد. هر يك از اين اعمال موجب ميشود كه شئي به مجرا بچسبد و با مسدود شدن مجراي تنفس كودك خفه شود.

زماني كه كودك حالت خفگي پيدا كرده و نتواند نفس بكشد، فرياد بزند، يا صحبت كند، شئي كاملا مجرا را مسدود كرده و هوا به لوله هاي تنفسي نميرسد. اگر كودك هوشيار است، اقدامات ضروري زير را عملي كنيد. اگر كودك بيهوش است و نفس نميكشد، از كسي بخواهيد كه براي آمدن آمبولانس اقدام كند و شما مداوايي كه براي كودك از هوش رفته پيش بيني شده معمول داريد. به خاطر بسپاريد كه بايستي در اين موقع متوجه علائمي كه ميرسانند مجراي تنفس كاملا بسته شده است، باشيد (فقدان گريه، صحبت يا سرفه).

خفگي نوزاد تا يك سالگي
1ــ اگر نوزاد بيهوش است يك دست را زير پشتش بگذاريد تا از سر و گردنش پشتيباني كرده باشيد، با دست ديگر فكش را بين شست و انگشتان ديگر نگاهداريد و اجازه دهيد بازوي آن در سراسر شكمش قرار گيرد.
2ــ كودك را طوري قرار دهيد كه صورتش رو به پائين رفته و سرش پائين تر از بدنش قرار گرفته باشد. با بازوي خود از شكم او كه روي رانتان قرار گرفته پشتيباني كنيد.
3ــ با قسمت پائين كف دست (اصطلاحا پاشنه دست به آن گفته ميشود) پنج ضربه سريع به پشت نوزاد (تقريبا بين تيغه هاي شانه) بزنيد.
4ــ اگر با ضربه اي كه به پشت نوزاد ميزنيد، شئي خارج نشد، نوزاد را به پشت بخوابانيد و با بازوي خود از پشتش پشتيباني كنيد. به خاطر داشته باشيد كه سر نوزاد بايستي پائين تر از پايش قرار گيرد. دو انگشت سبابه وسطي را روي استخوان سينه او كه در وسط سينه زير خط پستان قرار دارد، بگذاريد. چهار فشار سريع وارد كنيد، فشاري كه استخوان سينه را در حدود نيم يا يك اينچ در هر نوبت پائين ببرد.
5ــ اگر نوزاد نفس كشيدن را شروع ننمود، يا بيهوش شد، در همان حاليكه تنفس مصنوعي را آغاز ميكنيد از كسي بخواهيد كه تلفن كند و كمك بطلبد. اول، با گرفتن زبان و فك پائين بين شست و انگشتانه، ته گلوي نوزاد را ببينيد. اگر چيزي ديديد انگشت كوچك خود را به ته زبان نوزاد ببريد و با يك حركت سريع شئي را به بيرون برانيد. (اگر چيزي ته گلو نديديد انگشت خود را به دهن نوزاد نبريد، زيرا اين عمل ممكن است بسته شدن گلو را بدتر كند.)
6ــ بعد از آن، براي دادن تنفس مصنوعي يا باز كردن دهان نوزاد و بالا آوردن چانه او و فشار به پيشانيش، وضعيت و نحوه قرار گرفتن نوزاد را تغيير دهيد.
7ــ چنانچه هنوز كودك تنفس كردن را شروع ننموده، سرش را به عقب بگردانيد و چانه اش را بالا بگيريد، و هر دو سوراخ بيني و دهانش را كاملا با لب هاي خود بپوشانيد. دو دفعه با فشار كافي به داخل او بدميد و هر دفعه حدود 5/1 ثانيه طول داشته باشد تا موجب گردد كه سينه اش بالا بيايد.
8ــ اگر هوا به داخل ريه هاي نوزاد داخل نشود، مجراي تنفسي اش هنوز بسته است. مجددا دست زدن را به پشت نوزاد آغاز كنيد، و از 3 تا 7 نوبت ضربه را وارد كنيد. به اينكار ادامه دهيد تا نوزاد شروع كند به سرفه زدن، نفس كشيدن، گريه كردن و يا كمك رسيدن.

خفگي كودك بزرگتر از يك سال
1ــ اگر كودك هوشيار است: انجام مانور Heimlich را آغاز نمائيد. پشت سر كودك ايستاده يا زانو بزنيد و بازوهاي خود را دور كمرش ببريد. يك دست را مشت كنيد و شست دست مشت شده را در بالاي نافش قرار دهيد به نحوي كه زير استخوان سينه اش قرار گيرد.
2ــ دست مشت شده را با دست ديگر بپوشانيد و با هر دو دست به داخل شكم كودك به طور ناگهاني به طرف بالا فشار دهيد. اين عمل را با كودك كوچكتر با ملايمت بيشتري انجام دهيد. مانور Heimlich را تكرار كنيد تا شئي بيرون آيد. اين عمل كودك را به تنفس و سرفه زدن وادار ميكند (اگر اين مداوا موثر واقع شد و خفگي متوقف گرديد، به دكتر تلفن كنيد ولو آنكه كودك كاملا بهبودي يافته باشد.)
3ــ اگر كودك پس از انجام مانور Heimlich نفس نكشيد، دهانش را با گرفتن زبان و فك پائينش در بين شست و انگشتان باز كنيد، و فكش را بالا بياوريد. براي يافتن شئي به گلويش نگاه كنيد. چنانچه چيزي ميبينيد، انگشت كوچك خود را در طول داخلي گونه ها به ته زبانش برسانيد، براي بيرون راندن شئي به خارج اين انگشت را ناگهان حركت دهيد. (اگر چيزي ديده نميشود، يا نميتوانيد شئي را تكان بدهيد، انگشت را به دور دهان او نچرخانيد، اين كار خفگي را بدتر ميكند.)
4ــ چنانچه كودك بيهوش شده با خوابانيدن او به پشت، مانور Heimlich را اجرا كنيد. با ساقهاي باز در اطراف پاهاي كودك زانو زده، پاشنه يك دست را بالاي ناف كاملا زير استخوان سينه قرار دهيد. دست ديگر را به طوريكه انگشتان به طرف سر كودك باشد، روي اين دست بگذاريد. در حاليكه حركت سريعي به طرف بالاي شكم به دستها ميدهيد، به شكم فشار وارد كنيد. با كودكان كوچكتر ملايمت بيشتري به خرج دهيد. اين عمل را آنقدر تكرار كنيد تا شئي خارج گردد.
5ــ اگر كودك به حالت بيهوش باقيمانده يا اگر قادر نيستيد شئي را بيرون بياوريد، از كسي بخواهيد براي رسيدن كمك تلفن كند. كودك را به پشت بخوابانيد، سرش را به عقب ببريد و چانه اش را با انگشتانتان بالا آوريد تا مجراي تنفس او باز شود. بيني اش را بگيريد و دهانش را كاملا پوشش بدهيد. آنقدر به او نفس بدهيد تا سينه اش بالا آيد. اگر نتوانستيد به سينه اش حركت ببخشيد، مجراي تنفس را تغيير حالت داده و سعي كنيد دو نفس ديگر به او بدهيد.
6ــ چنانچه به ريه هاي كودك هوا نميرسد، قدم هاي شماره 4 و 5 را تكرار كنيد. نفس دادن دهان به دهان و مانور Heimlich را پشت سر هم ادامه دهيد تا كودك نفس كشيدن را آغاز نمايد و يا اينكه كمك فرا رسد.

چگونه تنفس مصنوعي معمول ميگردد؟
هر يك از نفس هاي شما داخل بدن قرباني ميشود. نفس با بزرگسال سرعت طبيعي دارد. با كودك نفس كوتاه و سريعتر انجام ميشود. هرگز به كسي كه نفس ميكشد، تنفس مصنوعي ندهيد.
1ــ اول اينكه سر كودك را در وضع مناسبي قرار دهيد و مجرا را باز كنيد، و اين كار را در حاليكه چانه را با انگشتان بالا ميآوريد و پيشاني را به عقب ميكشيد انجام دهيد. در هر نوبتي كه تنفس مصنوعي ميدهيد اين وضع را عملي سازيد.
2ــ كودك صورت كوچكي دارد، و لذا ميتوانيد نفس را يك جا از بيني و دهان به او بدهيد. (براي نفس دادن به بزرگسال بيني را بگيريد و نفس را فقط از دهان به او بدهيد.)
3ــ زمانيكه به قرباني نفس ميدهيد، حداقل نيرو را به كار بگيريد (ريه هاي كودك كوچك هم بازدم شما را تحمل نميكنند). وقتيكه ميخواهيد نفس بعدي را به كودك بدهيد، لبهاي خود را برداريد و اجازه دهيد سينه كودك حالت انقباضي به خود بگيرد، و مجددا به كودك نفس بدهيد.

بخش هفدهم ــ جعبه كمك هاي اوليه خانه
زماني كه وضعيت اضطراري پيش آيد، انسان طبيعتا ناراحت و هيجاني ميشود. اين زمان زماني نيست كه بتوان باندهاي پزشكي، شماره تلفن هاي ضروري، و ساير وسايل كمك هاي اوليه را كه ممكن است در گوشه و كنار خانه گذاشته شده فورا به دست آورد. من از افرادي هستم كه مدافع فراهم نمودن اين وسايل از قبل ميباشند، و متذكر ميشوم شما يك كيف كوچك كمكهاي اوليه را در خانه داشته باشيد تا در موقع پيش آمدهاي فوري بتوانيد سريعا به آنها دسترسي پيدا كنيد.
جعبه كوچكي كه ميتوانيد از فروشگاه محلي مخصوص فروش ابزار آلات خانگي بخريد كفايت ميكند. اقلام زير در داخل جعبه قرار ميگيرند.
فهرستي از شماره تلفن هاي ضروري كه شامل:
1ــ چگونه به آمبولانس يا تيم فوريت هاي پزشكي جامعه دسترسي پيدا ميشود.
2ــ مركز كنترل سموم
3ــ پزشك كودك و نرس مربوطه
4ــ همسايه بزرگسالي كه در زمان نياز ميتواند كمك كند.

تجهيزات كمكهاي اوليه:
باندهاي استريل ــ Band Aid استريل، نوار چسب،‌ بسته يخ، شيشه شربت Ipecac (بايد با نظر و مشورت پزشك يا نرس و يا مركز كنترل سموم مصرف گردد.)
داروهاي مخصوص فوريتهاي پزشكي كه ممكن است كودك لازم داشته باشد.
حرارت سنج،‌ وازلين، بانداژ آس (ACE) يا باندهاي الاستيكي مشابه، تكه هاي پنبه اي شبيه به گاز طبي مخصوص چشم (Patch)، قيچي كوچك، پنس كوچك،‌ محلول ضد عفوني،‌ پماد آنتي بيوتيك، داروهاي تب بر،‌ سرنگ، كرم يك درصد هيدروكورتيزون