«سازماندهی کارگری از کارخانه امریکایی (چین) اوهایو تا آمازون ویرجینیا» / مشکلات تشکلیابی کارگران در شر کتهای چند ملیتی و ظهور قدرت امپریا لیستی چین
در امریکا سازماندهی و تشکل یابی کارگران در نهادهای مستقل به خصوص در شرکتهای چند ملیتی اگر ناممکن نباشد بسیار سخت است. شرکتهای بزرگی همانند آمازون و یا گوگل و به خصوص آنجا که مدیران چینی تربیت یافته نئولیبرا لیسم چینی دست بالا را دارند اجازه ایجاد تشکلهای کارگری را نمیدهند و کارگران باید با مبارزه ای سخت و دشوار به آن قدم بگذارند. نمو نه آن شرکت آمازون است که با داشتن یکو نیم میلیون پرسنل تا همین اواخر هیچ گونه اجازهای برای ایجاد تشکل به پرسنل خود نمیداد. ….
————————————————————————
سازماندهی کارگری از کارخانه امریکایی (چین) اوهایو تا آمازون ویرجینیا
مشکلات تشکلیابی کارگران در شر کتهای چند ملیتی و ظهور قدرت امپریا لیستی چین
در امریکا سازماندهی و تشکل یابی[۱] کارگران در نهادهای مستقل به خصوص در شرکتهای چند ملیتی اگر ناممکن نباشد بسیار سخت است. شرکتهای بزرگی همانند آمازون و یا گوگل و به خصوص آنجا که مدیران چینی تربیت یافته نئولیبرا لیسم چینی دست بالا را دارند اجازه ایجاد تشکلهای کارگری را نمیدهند و کارگران باید با مبارزه ای سخت و دشوار به آن قدم بگذارند. نمو نه آن شرکت آمازون است که با داشتن یکو نیم میلیون پرسنل تا همین اواخر هیچ گونه اجازهای برای ایجاد تشکل به پرسنل خود نمیداد.
قبل از ورود به بحث لازم است در مورد تغییراتی توضیح داده شود که در دهه اخیر، به خصوص پس از بحران ۲۰۰۸، در اقتصاد جهانی به وجود آمده است. در این دهه شرکتهای خدماتی و توزیع کالا به لحاظ میزان سرمایه و تعداد نیروی کار از شرکتهای تولیدی قدیمی پیشی گرفتهاند. برای مثال شرکتهای گوگل و آمازون با فاصله زیاد شرکتهائی مانند فورد و حتی فکسکان چین را به لحاظ بزرگی و تعداد پرسنل پشت سر قرار دادهاند. به علت پراکندگی و جدا بودن بخشهای مختلف این شرکتها و عدم تجمع پرسنل کاری در یک مکان ،هماهنگی بین آنان به سختی صورت میگیرد، به عنوان مثال هر چند که کار یک کارمند آمازون در آفریقا یا آسیا با کارمندان شعبه امریکائی و اروپائی یکی است اما نیازها و مسایل و خواسته هایشان یکسان نیست. این گستردگی در عین پراکندگی و متنوع بودن محیطهای کار به کارفرمایان کمک کرده که با بهانههای مختلف از زیر بار حق ایجاد تشکل کارگران در چنین موسسات پراکندهای شانه خالی کنند و شکل گیری هر نهاد مستقل کارگری در میان پرسنل این شرکتها به امری دشوار تبدیل شود.
بعد از جنگ جهانی دوم با شکست فاشیسم اتحادیههای کارگری و احزاب سوسیالیستی در کشورهای غربی و به خصوص امریکا و اروپا قدرت زیادی گرفتند و این کشورها در رقابت با اردوگاه سوسیالیسم مجبور بودند که دولتهای رفاه را بپذیرند و آموزش و پرورش و بهداشت رایگان را همراه با حق اشتغال و مزایای دیگر برای کارگران به رسمیت بشناسند اما نظام سرمایه داری تمامی تلاش خود را به کار برد تا این امتیازات را پس بگیرد و به خصوص پس از فروپاشی اردو گاه سوسیالیسم و بیرقیب شدن نظام سرمایه داری دولتهای نئو لیبرال تلاش کردند تا هر ساله با تصویب قوانین ضدکارگری و سندیکائی شرایط هر نوع تحول جدیدی را بر کارگران ببندد و تا آنجا که میتوانند آنان را به عقب برگردانند. این شرایط بر مبارزات اجتماعی و سیاسی جامعه تاثیر گذاشته است.
امکان ارتباط کارگران با تشکلها بر سوخت و ساز تشکل کارگری و وضعیت معیشتی خود کارگران تاثیر مستقیم داشته و هر روز شرایط اقتصادی کارگران امریکا را بدتر کرده است و این شرایط بخصوص از زمان قرارداد نفتا و سازمان تجارت جهانی پس از ۱۹۹۲ برای کارگران بسیار سخت تر شده است. در چند سال گذشته ، تصویب قانون حق کار Right-to-Work lawsتشکلهای کارگری را با مشکل مالی روبرو کرده است و در محیط کار اگر سندیکا وجود داشته باشد کارگر میتواند بدون پرداخت حق عضویت از مزایای سندیکا استفاده کند و چنانچه کارگری شکایتی داشته باشد تمامی مزایایی سندیکایی شامل حالش میشود٬ این امردر جامغه سر مایه داری که همه چیز دارای قیمت است به بی تفاوتی کارگران نسبت به سندیکا کمک میکند وسبب شده است که کارگران تمایلی به پرداخت حق عضویت سندیکا نداشته باشند و درنتیجه کمتر در آن دخالت کنند و سندیکاها به صورت نهادهای بوروکراتیک اداره شوند. این قانون در۲۸ ایالت تصویب شده و یکی از زمینههای بی تفاوتی کارگران جدید نسبت به امر سندیکائی است. گرچه از سال ۲۰۱۵ اعتراضات وسیع کارگری شکل گرفت. و در همین شرایط است که در زمان انتخابات ریاست جمهوری امریکا یکی از بحثهای اصلی برخورد به غولهای اقتصادی گوگل٬ فیسبوک و آمازون بود. در ماه مارس ۲۰۲۰ جو بایدن کمپینهای حمایتی [۲]خودش را با شعار حق پیوستن کارگران به سندیکا در رابطه با کارگران شرکت آمازون اعلام کرد. اما چرا جنبش کارگری سندیکایی امریکا در زمانی که در بسیاری از کشورها در حالت دفاعی قرار گرفتند شرایط را مناسب دیده است تا برای سازماندهی و پیوستن کارگران به سندیکا مداخله کند. بسیاری از سازماندهان کارگری این شرایط را با دوران دهه ۱۹۳۰ مقایسه میکنند که رزولت خودش را به سندیکاهای کارگری نزدیک کرد و قانون بهبود صنعت ملی National Industrial Recovery Act of 1933 که به رکود اقتصادی بزرگ آن دوران بر میگردد را وضع کرد. این قانون عملا دست سندیکاها را برای سازماندهی باز گذاشت. به همین دلیل ما شاهد این هستیم که نمایندگان مجلس به حمایت سندیکای عمده و خرده فروشی پیوستهاند برای تشکلیابی کارگران آمازون دولتمردانی پای به میدان گذاردند که در راس آنها برنی سندرز است ،آن هم در شرایطی که طبق خبر رویترز ۱۹ هزار کارگر آمازون ویروس کرونا گرفتهاند. آمازون و ماشین سازی تسلا دو غول اقتصادی هستند. در سال گذشته درشرائطی که بسیاری از شرکت های سازنده خودرو به ورشکستگی کشیده شده اند شرکت تسلاسازنده خودروهای برقی ۱۰.۷۴ میلیارد دلار و آمازون در سه ماه اول سال گذشته ۱۲۵.۵۶ میلیارد درآمد داشتهاند. اگر نمونه تسلا بعنوان یک نهاد اقتصادی که مدیریت به انواع و اقسام راهها جلوی تشکلیابی را میگیرد و در تولید و فروش بالا در صدر کمپانیهای موفق برای ضدیت با تشکل یابی قرار دارد٬ ولی آمازون در بخش توزیع قرار دارد و از سال ۱۹۹۴ تا به امروز بارها تشکلیابی را با شکست روبرو کرده است درحالی که این کمپانی با در آمد بالا در صدر کمپانیها برتر است. این بحث از این جهت برای جنبش کارگری ایران میتواند کمکی باشد چون شناخت سازمانیابی در دوران کنونی در امریکا نشان میدهد با تمام سدهای موجود ضرورت زندگی راه دیگری در مقاابل کارگران نمیگذارد و بدون تشکل نمیشود مبارزه را پیش برد و همزمان تشکلهای کارگری جهانی این دو پدیده را دنبال میکنند. تسلا برای شکستن تشکل یابی کارگری در محیط کار شناخته شده است و کارگران آلابامایAlabama شرکت آمازون در انتظار نتیجه رای اشان برای پیوستن به سندیکا هستند.
نمونه چینی مقابله با شکلگیری سندیکا در امریکا
رشد فعالیتهای اقتصادی چین در امریکا در دو دهه گذشته چنان بالا رفته که دولت امریکا مجبور است برای برخی بدهی ها نهادهای اقتصادی خود را به کشور چین بفروشد و به طور مثال از ۲۱ تریلیون دلار بدهی امریکا تنها ۱.۶ تریلیون آن اوراق قرضه بانکی امریکا به چین است.
یکی ازموارد جدی ورود چین به شر کتهای آمریکائی درست همزمان با رکود اقتصادی ۲۰۰۸ امریکا زمانی رقم خورد که کارخانه ماشین سازی جی ام آخرین ماشین خود را در شهر دایتون اوهایو(با تاریخ سی ساله اش) از خط تولید خارج کرد و کارخانه با اعلام ورشکستگی بیش از هزار کارگر اتحادیه خودرو سازی کارخانه را بیکار کرد. مدیر عامل جی ام ، مری باروی دستمزد ساعتی ۳۵ دلار این کارگران را دلیل ورشکستگی کارخانه اعلام کرد در حالی که دستمزد خودش ۲۲ میلیون دلار بود. فیلم مستند “آخرین کامیون ” به کارگردانی جولیا ریچارد، تاریخچه این تعطیلی٬ تاریخچه اتحادیه و وضعیت کارگران را نشان میدهد. کارگرانی که با اعلام ورشکستگی صاحبان بورس بخش زیادی از آنها نیز مجبور شدند که خود نیز اعلام ورشکستگی کنند و تنها کاری که در شهر دایتون موجود بود فروشگاه وال مارت بودکه سهامدار ان چین است . البته همین وضع کارگران جی ام دایتون با چند سال تاخیر شامل کارگران شهر اشاوای ایالت انتاریو کانادا را نیز در بر گرفت .
در سال ۲۰۱۴ کارخانه جی ام به گروه صنعتی شیشه سازی فویا تبدیل شد. این شرکت چینی در اروپا و امریکای شمالی نیز شعبات خود را باز کرده و در حال ساختن کارخانه ای در شهر استردفورد انتاریو نیز هست[۳]. ریاست شعبه کارخانه شیشهسازی امریکابی فویا، جان گاتی یر، در یک کنفرانس مطبوعانی اعلام کرد که این کارخانه در شهر دایتون می تواند تا ۲۰۰۰ کارگر را استخدام کند. اکنون شرکت شیشه سازی فویا بزرگترین تولیدکننده شیشه با ظرفیت ۸ میلیون متر در سال فعالیت میکند.
و این در ادامه روند سرمایه گذاریهای شرکتهای چینی در امریکا است که از سال ۲۰۰۰ شروع شده و فقط در سه ماه اول سال ۲۰۱۱ مبلغ ۱۲۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری داشته است.
درست دو سال بعد از سرمایه گذاری شرکت فویا اتحادیه کارگران خودرو سازی بر اساس مساله ایمنی کار٬ رفتار نامناسب و نابرابر در محیط کار، شروع به سازماندهی کارگران شیشهسازی کرد. یکی از اقدامات در این زمینه تهیه طوماری در رابطه با خطر جانی موجود در محیط کار برای کارگران بود. صاحبان شرکت با اقدامات ضد اتحادیه ای توانستند مانع تشکیل اتحادیه در محیط کار شوند. این اقدام در رایگیری سال ۲۰۱۷ و با کمک رای منفی تعداد زیاد کارگران چینی ای که توسط شرکت برای کار به امریکا آورده شده اند در مقابل ۴۴۴ رای مثبت سایر کارگران عملی شد.
یکی از مسا ئل عمده در این زمینه آن است که چین در قرار دادهای سر مایه گذاری خود همواره یک شرط را به عنوان اساس قرار داد تا کید دارد و آن هم استفاده از ۵۰ در صد نیروی کار چینی و از انجا که نیروی کار کارگران چین تر بیت یا فته این کشور هستند با سنت اتحادیه ای در کشورهای غربی بیگانه اند و بیشتر کارگرانی سر براه و مطیع هستند
مایکل مور قبلا در یک فیلم مستند آینده جنرال موتور را پیش بینی کرده بود و اینکه چگونه موسسه اقتصادی با ۸۰ هزار کارگر به ۷۰۰۰ کارگر در سال ۲۰۱۵ رسید. اگر مایکل مور در سال ۱۹۸۹ با ساختن فیلم راجر و من توانست در یک کار هنری نشان دهد که ضدیت با تشکل یابی چگونه میتواند رشته اقتصادی را از بین ببرد. جولیا ریچارد با ساختن دومین مستند خود در رابطه با همین شرکت فیلم کارخانه امریکای که جایزه اسکار را دریافت کرد نشان داد که نقش نهادهای اقتصادی جهانی چیست. با اجرای این فیلم کارگران اخراجی سندیکائی به کار بازگشتند و غرامت تا ۱.۳ میلیون دلاری نیز دریافت کردند ولی برای بوجود اوردن تشکل مبارزه ادامه دارد.
حق تشکل در شهر آلابامای شرکت آمازون
شرکت آمازون یا شرکت مجازی در سال ۱۹۹۴ با شعار “همه چیز در یک مرکز” تاسیس شد. سایت آمازون ۳۰۰ میلیون کاربر دارد و ۳۰میلیون نفر نیز از نرمافزار آمازون در تلفنهای هوشمند استفاده میکنند و در واقع بزرگترین موسسه تجاری آنلاین در جهان است. بر اساس نظر مارکت واتچ (نظاره بازار) در آینده نزدیک یک و نیم میلیون کارگر در این موسسه اقتصادی کار خواهند کرد؛ فقط در ماههای سپتامبر تا اکتبر سال گذشته ۱.۳۷۰۰۰۰ هزار کارگر شاغل داشته است. این نهاد اقتصادی شیوههای جدید انبارداری، حمل و نقل ارزان را با استفاده از نیروی ارزان پیش برده است، در واقع میتوان گفت از لحاظ تکنولوژی پیشرفته است ولی کارگرانش را به شیوه ای همانند بردهداری استثمار میکند. شرکتی که با فروش کتاب فعالیت اش را آغاز کرد و سپس در انگلیس و آلمان فعالیت اش را گسترش داد ، در حال حاضر توانسته آینده فروشگاههای زنجیره ای و مواد غذایی را رقم بزند که به آن آمازونیزه میگویند و در آن روباتها نقش کارگران را ایفا میکنند.
تفاوت این دوره از سازمانیابی کارگران آمازون، با تلاش های قبلی در این است که کارگران برای متشکل کردن خودشان جدی تر وارد عمل شده اند. کارگران به دلیل پایین بودن استاندارد کار٬ ساعات طولانی کار، نداشتن حق ساعت غذا خوردن یا استراحتهای بعد از سه ساعت کار از کمپانی شکایت کردهاند. در شکایت آمده است که کارگران در شیشههای آب ادرار میکنند چون حق رفتن دستشویی نیز از آنها گرفته شده است.
در حالیکه دستمزد کارگران بین ۱۰ تا ۱۳ دلار در ساعت است، دستمزد جیمز بیزوز مدیر کل آمازون سالانه ۳۲۱ ملیون دلار است. در سال گذشته سهام آمازون ۱۶۹ درصد بالا رفته است.
در همان زمان دادگاهی در کالیفرنیا شرکتهای مورد قرار داد آمازون را به جرم دزدی دستمزد کارگران به پرداخت ۶.۴ میلیون دلار محکوم کرد. و همچنین دادگاه دیگریکه به شکایت دوکارگر اخراجی زن در امازون رسیدگی میکرد درنهایت رای به نفع کارگران صادر کرد
از میان کارگران آمازون، ۶۰۰۰ کارگر آلاباما در جنبش معاصر کارگری امریکا مطرح تر هستند چرا که این شهر یکی از محیطهای مبارزه با نژادپرستی است؛ بزرگترین اعتراضات دهقانی در سالهای ۱۸۳۰ ٬ اعتصابات کارگران معادن زغال سنگ ٬ معادن٬ اعتصاب کارگران ریسندگی امریکا در سال ۱۸۷۰ در این شهر رخ داده و در جنگ استقلال امریکا نیز مردم آلاباما پیشقراول بوده اند. اعتصاب کارگران راه آهن درهمان سال ها نمونه تاریخی دیگری است. نینا سیمون خواننده معروف سیاه پوست در دهه شصت میلادی در همین شهر فعالیت میکرده است و مبارزه با آپارتاید جنسی نیز با این شهر گره خورده است.
گرچه اگر این رای گیری به نفع اتحادیه عمده و خرده فروشی باشد باز هم کمپانی میتواند با سنگ اندازی بسیار تشکل یابی را با مشکل روبرو کند . به درازا کشاندن مذاکره و اخراج فعالین کارگری یکی از تاکتیکهای مدیریت همیشه بوده است . ولی در هر صورت این مبارزه برای تشکل یابی در شهر آلاباما با سنت این شهر کمکی است به تغییر نگاه نسل جدیدی که اصلا شناختی از جنبش کارگری ندارند. نسل جدید در امریکا با سنتی بزرگ شده است که با فعالیتهای جمعی بیگانه است ولی برای آینده باید اندیشید و فکر کرد و راهی نمانده جز تشکل یابی که کارگران آلاباما شاید توانستند به میلیونها کارگر آمازون در دیگر نقاط راه دیگری را نشان دهد و کمپین بایکوت آمازون تا مشخص شدن وضعیت تشکل یابی کارگران امری است مثبت.
————-
[۱] http://www.kanoonm.com/1283
[2] https://www.cnn.com/2021/03/01/tech/biden-amazon-union/index.html
[3] https://www.cbc.ca/news/canada/london/stratford-ontario-xinyi-glass-factory-1.5840859
زمانی که اتحادیههای کارگری متوجه شدند که شورای شهر در حال پذیرفتن قرار داد شرکت شیشه زینیا glassmaker Xinyiهستند ٬ برای اینکه کارگران شهر به ضدیت با آسیائیها متهم نشوند٬ قبل از برگذاری جلسات بحث در این زمینه از کارگران میخواستند که مستند کارخانه امریکائی را ببینند. این مستند تاریخچه خوبی از نوع فعالیتهای شرکتهای این چنینی میداد. بخصوص که ضدیت شرکتهای چینی با تشکل یابی بسیار بالا است و در جلسات هم اعلام میکنند که چنانچه نهاد سندیکای در محیط کار شکل بگیرد شرکت را رها میکنند و میروند. هنوز بخاطر خواست مردم این شهر در زمینه قانون سرمایه گذاری خارجی بحث ها ادامه دارد .
درقرار دادهای چین در همه جا ودر همه کشورها یک بند ضروری و جود دارد که ۵۰ در صد نیروی کار با ید چینی باشد
کارگران چینی با تربیت نئو لیبرالیسم پینی چندان علاقه ای به تشکل یابی ندارند ومدیران چینی با سیستم خودشان از انان برای مقابله با تشکل های کارگری استفاده میکنند
——————————————————–
متاسفانه بخش دیدگاههای این مطلب بسته است.