۱۳ متهم اعتراضات مربوط به دیماه ۹۶ در خمینی شهر مورد محاکمه قرار گرفتند و ۵ تن از آنان به نامهای مهدی صالحی قلعه شاهرخی، محمد بسطامی، مجید نظری کندری، هادی کیانی و عباس محمدی در بهمن ۹۸ توسط شعبه دوم دادگاه انقلاب اصفهان هرکدام به ۲ بار اعدام و ۵ سال حبس تعزیری محکوم شدند. این پرونده در مورد سایر متهمان به صدور حکم زندان و شلاق منتهی شده است. احکام صادره در اوایل سال جاری به دیوان عالی کشور ارسال شد. چندی پیش رئیس دادگستری استان اصفهان از صدور حکم “مفسد فی الارض” برای ۸ تن از معترضان سالهای ۹۶ و ۹۸ این استان خبر داده بود. گزارش پیش رو به بررسی پرونده این افراد و جزئیات حکم صادره می پردازد. ….

——————————————————

ده حکم اعدام برای پنج معترض؛ نگاهی به پرونده معترضان محکوم به اعدام اعتراضات دیماه ۹۶ در خمینی شهر

خبرگزاری هرانا:

۱۳ تن از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری دیماه ۹۶ بر اساس پرونده های کلاسه ۹۸۰۹۹۸۳۶۳۵۵۰۱۰۰۳ و ۹۸۰۹۹۸۳۶۳۵۶۰۰۱۱۷ در بهمن ۹۸ توسط شعبه دوم دادگاه انقلاب اصفهان محاکمه شدند که بر اساس رای صادره به شماره ۹۸۰۹۹۷۰۳۶۷۳۰۰۹۶۷  پنج تن از آنان مجموعا به ده بار اعدام و حبس و باقی نیز به حبس و شلاق محکوم شدند. ابعاد این پرونده که برای نخستین بار توسط رئیس دادگستری استان اصفهان در هفته های اخیر مورد اشاره قرار گرفت از جنبه های مختلف قابل بررسی است.

این مقام قضائی مدعی شده بود برای ۸ تن از معترضان (اعتراضات) ۹۶ و ۹۸ این استان احکامی بر اساس اتهام محاربه صادر شده، گفته ای که از آن صدور حکم اعدام برداشت شد، او به هویت این افراد اشاره نکرد اما با احراز هویت ۵ تن از این محکومان به اعدام اعتراضات ۹۶، سئوالات متعددی در مورد هویت و سرنوشت ۳ محکوم به اعدام دیگر در این استان شکل می گیرد.

با توجه به حجم و پیچیدگی بالای این پرونده هرانا سعی کرده است در گزارش پیش رو با بررسی اجمالی بخش های مختلف از سابقه تا صدور رای علیه این افراد، افکار عمومی و نهادهای مدافع حقوق بشر را تنویر کند.

بازداشت
در جریان اعتراضات سراسری دیماه ۹۶ در شهرستان خمینی شهر یکی از معترضان به نام اصغر هارون الرشیدی با شلیک گلوله جان باخت. خانواده آقای رشیدی از عوامل بسیج، سپاه و نیروی انتظامی به دلیل کشتن فرزندشان شکایت کردند. پس از مدتی تعداد از دوستان آقای رشیدی ازجمله مهدی صالحی قلعه شاهرخی، هادی کیانی، محمد بسطامی، مجید نظری کندری، عباس محمدی، سعید صالحی، وحید صالحی، بهمن دویستی، علیرضا ایسپره، میلاد استاد ممزانی، بهرام برکتی پور، سهیل هارون الرشیدی، اسماعیل هارون الرشیدی به دلیل شرکت در اعتراضات دیماه ۹۶ بازداشت شدند.

از میان این افراد مهدی صالحی قلعه شاهرخی در تاریخ ۱۲ آبان ۹۸، هادی کیانی در تاریخ ۱۹ اسفند ۹۷، محمد بسطامی در تاریخ ۲۱ اسفند ۹۷، مجید نظری کندری در تاریخ ۲۳ اسفند ۹۷ و عباس محمدی در تاریخ ۲۲ فروردین ۹۸،توسط نیروهای امنیتی دستگیر و از آن زمان تاکنون در بازداشت بسر می‌برند.

در بخش از متن دادنامه صادره توسط شعبه دوم دادگاه انقلاب اصفهان در خصوص بازداشت این شهروندان عینا آمده است: «اصغر هارون الرشیدی، فرزند نگهدار در تاریخ ۱۲ دیماه ۹۶ در جریان اعتراضات در شهرستان خمینی شهر از ناحیه کمر مورد اصابت گلوله قرار گرفت و جان خود را از دست داد. خانواده این شهروند به همین دلیل از “عوامل بسیج، سپاه و نیروی انتظامی” شکایت کرده‌اند. بر اساس گواهی پزشکی قانونی، علت جان باختن آقای هارون الرشیدی آسیب عروق و احشا سینه در اثر اصابت جسم پرتابه‌ای نافذ شتابدار (ساچمه) به قفسه سینه اعلام شده است. این پرونده نخست به شعبه ۲ دادسرای عمومی و انقلاب خمینی شهر ارسال شد اما با نظر بازپرس این شعبه مبنی بر عدم صلاحیت رسیدگی، پرونده به دادسرای نظامی اصفهان ارجاع داده شد. بازپرس شعبه ۱ دادسرای نظامی اصفهان نیز نظر به عدم صلاحیت رسیدگی داده و این پرونده جهت رفع اختلاف به دیوان عالی کشور ارسال شد. شعبه ۳۶ دیوان عالی کشور به صلاحیت بازپرس دادسرای عمومی و انقلاب خمینی شهر نظر داد. در پی گزارشی که در تاریخ ۲۴ بهمن ماه ۹۷ مبنی بر “تشکیل باندی سازمان یافته (متشکل از ۱۳ نفر) که به صورت مسلحانه اغتشاشات منطقه جوی آباد خمینی شهر را هدایت و راهبری نموده‌اند. اقدامات آنها منجر به افساد فی‌الارض و محاربه و بغی شده است که یک به یک متهمین جلب و مورد بازجویی قرار گرفتند.»

رای دادگاه
بر اساس این حکم که در تاریخ ۱۹ بهمن ۱۳۹۸ توسط دادگاه انقلاب اصفهان صادر شده است، مهدی صالحی قلعه شاهرخی، محمد بسطامی، مجید نظری کندری، هادی کیانی و عباس محمدی از بابت اتهامات “بغی، محاربه و افساد فی الارض از طریق اجتماع و بر هم زدن امنیت عمومی و خصوصی” هر کدام به ۲ بار اعدام و ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده‌اند.

سعید صالحی، وحید صالحی، بهمن دویستی، علیرضا ایسپره، میلاد استاد ممزانی، بهرام برکتی پور، سهیل هارون الرشیدی، اسماعیل هارون الرشیدی به احکام حبس و شلاق محکوم شده‌اند.
وحید صالحی، بهمن دویستی، علیرضا ایسپره، میلاد استاد ممزانی و دو تن دیگر نیز از اتهام “بغی از طریق تلاش و فعالیت موثر در پیشبرد اهداف اغتشاشگران” تبرئه شده‌اند.

اتهامات و مصداق اتهامات این افراد بر اساس متن دادنامه صادره به شرح ذیل است:
محمد بسطامی، از بابت اتهام “بغی از طریق استفاده از سلاح شکاری در اغتشاشات در برابر نظام و تیراندازی به سمت مامورین” به ۱ بار اعدام، از بابت اتهام “محاربه از طریق به کار بردن سلاح گرم” به ۱ بار اعدام و به اتهام “افساد فی الارض از طریق اجتماع و بر هم زدن امنیت عمومی و خصوصی” به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.

مجید نظری کندری، از بابت اتهام “بغی از طریق استفاده از سلاح شکاری در اغتشاشات در برابر نظام و تیراندازی به سمت مامورین” به ۱ بار اعدام، از بابت اتهام “محاربه از طریق به کار بردن سلاح گرم” به ۱ بار اعدام و به اتهام “افساد فی الارض از طریق اجتماع و بر هم زدن امنیت عمومی و خصوصی” به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.

عباس محمدی، از بابت اتهام “بغی از طریق استفاده از سلاح شکاری در اغتشاشات در برابر نظام و تیراندازی به سمت مامورین” به ۱ بار اعدام، از بابت اتهام “محاربه از طریق به کار بردن سلاح گرم” به ۱ بار اعدام و به اتهام “افساد فی الارض از طریق اجتماع و بر هم زدن امنیت عمومی و خصوصی” به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.

هادی کیانی، از بابت اتهام “بغی از طریق تلاش و فعالیت موثر در پیشبرد اهداف اغتشاشگران” به ۱ بار اعدام و به اتهام “محاربه از طریق به کار بردن قمه به قصد سلب امنیت اجتماع و تیراندازی به سمت مامورین” به ۱ بار اعدام و به اتهام “افساد فی الارض از طریق اجتماع و بر هم زدن امنیت عمومی و خصوصی” به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.

مهدی صالحی قلعه شاهرخی، به اتهام “محاربه از طریق به کار بردن و کشیدن سلاح گرم به منظور ایجاد رعب و وحشت در ملا عام به قصد سلب امنیت اجتماع و اقدام به تیراندازی” به ۱ بار اعدام و “بغی از طریق استفاده از سلاح از نوع جنگی (کلاشینکف) در اغتشاشات در برابر نظام” به ۱ بار اعدام و به اتهام “افساد فی الارض از طریق اجتماع به قصد بر هم زدن امنیت عمومی و هدایت اغتشاشگران” به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.

دادگاه در توضیح اتهام افساد فی الارض برای متهمان این پرونده گفته است «به لحاظ اینکه اقدامات متهمان موجب اخلال گسترده در نظم عمومی و ایجاد ناامنی گسترده و خسارات عمده در حد وسیع نشده است، به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده‌اند.»

در قسمتی از دادنامه این افراد آمده است: «با توجه به زندانی بودن متهمین مذکور، در اغتشاشات ۹۸ در خمینی‌شهر (محل سکونت معترضین) هیچ اغتشاش یا تخریبی صورت نگرفته است.»

در بخش دیگری از متن دادنامه صادره توسط دادگاه انقلاب اصفهان در خصوص این شهروندان به جزئیاتی از کشته شدن یک شهروند معترض به نام اصغر هارون الرشیدی (رشیدی) اشاره شده و آمده که اصغر هارون الرشیدی، فرزند نگهدار در تاریخ ۱۲ دیماه ۹۶ در جریان اعتراضات در شهرستان خمینی شهر از ناحیه کمر مورد اصابت گلوله قرار گرفت و جان خود را از دست داد. خانواده این شهروند به همین دلیل از “عوامل بسیج، سپاه و نیروی انتظامی” شکایت کرده‌اند. بر اساس گواهی پزشکی قانونی، علت جان باختن آقای هارون الرشیدی آسیب عروق و احشا سینه در اثر اصابت جسم پرتابه‌ای نافذ شتابدار (ساچمه) به قفسه سینه اعلام شده است. این پرونده نخست به شعبه ۲ دادسرای عمومی و انقلاب خمینی شهر ارسال شد اما با نظر بازپرس این شعبه مبنی بر عدم صلاحیت رسیدگی، پرونده به دادسرای نظامی اصفهان ارجاع داده شد. بازپرس شعبه ۱ دادسرای نظامی اصفهان نیز نظر به عدم صلاحیت رسیدگی داده و این پرونده جهت رفع اختلاف به دیوان عالی کشور ارسال شد. شعبه ۳۶ دیوان عالی کشور به صلاحیت بازپرس دادسرای عمومی و انقلاب خمینی شهر نظر داد. در پی گزارشی که در تاریخ ۲۴ بهمن ماه ۹۷ مبنی بر “تشکیل باندی سازمان یافته (متشکل از ۱۳ نفر) که به صورت مسلحانه اغتشاشات منطقه جوی آباد خمینی شهر را هدایت و راهبری نموده‌اند. اقدامات آنها منجر به افساد فی الارض و محاربه و بغی شده است که یک به یک متهمین جلب و مورد بازجویی قرار گرفتند.»

این شهروندان همچنین به این متهم شده‌اند که در جریان اعتراضات دیماه ۹۶ اقدام به تخریب بانک صادرات، موسسه قرض‌الحسنه و ساختمان شهرداری خمینی شهر کرده‌اند.

در بخش دیگری از این دادنامه آمده است که مهدی صالحی در بخشی از دفاعیات خود، شرکت در اعتراضات را تکذیب کرده است. آقای صالحی مدعی است که شب حادثه، نگهدار هارون الرشیدی، پدر اصغر هارون الرشیدی در تماس تلفنی نگرانی خود را از سلامت فرزندش عنوان کرده زیرا که یک سرهنگ نزد او ادعا کرده بود که حکم تیر فرزندش صادر شده است. مهدی صالحی با حضور در محل اعتراضات شاهد زخمی شدن اصغر هارون الرشیدی از ناحیه کمر بود. وی زمانی که قصد کمک و جابه‌جایی آقای هارون الرشیدی را داشت با گلوله ساچمه ای از ناحیه سر زخمی شد.

در این دادنامه دادگاه یکی از دلایل خود برای حضور مجید نظری کندری در جریان اعتراضات دیماه ۹۶ را زخمی شدن وی با گلوله ساچمه‌ای عنوان کرده است.

عباس محمدی نیز نزد بازپرس پرونده شرکت در اعتراضات، تخریب در قرض‌الحسنه، به همراه داشتن سلاح و شلیک به ماموران را تکذیب کرده است. وی همچنین به اتهامات انتسابی اعتراض کرده و گفته است اگر عکسی از او در حال انجام اقداماتی که به آن متهم شده وجود ندارد، نباید متهم شود.

گفتنی است در این پرونده به اتهامات ۹ شهروند دیگر در این خصوص نیز رسیدگی شده است. این شهروندان نیز از اسفند ۹۷ و فروردین و اردیبهشت ۹۸ در بازداشت بسر می‌برند.

آشنایی اجمالی با ۵ متهم اصلی پرونده
مهدی صالحی قلعه شاهرخی، فرزند محمدرحیم، متولد ۱۳۶۲، ساکن یزدانشهر، شغل بنگاه دار، متاهل. پدر یک دختر حدودا ۷ ساله.

هادی کیانی، فرزند صحن علی، متولد ۱۳۶۹، ساکن خمینی شهر، شغل آزاد، متاهل.

محمد بسطامی، فرزند شریفی، متولد ۱۳۷۱، ساکن اصفهان، شغل آزاد، متاهل.

مجید نظری کندری، فرزند عباسعلی، متولد ۱۳۷۳، ساکن شهر مال خلیفه، روستای امیران، شغل آزاد، مجرد.

عباس محمدی، متولد ۱۳۷۰، ساکن خمینی شهر، شغل آزاد، متاهل، دارای ۲ فرزند.

آخرین وضعیت پرونده
در پی انتشار گزارشاتی از تایید حکم اعدام این افراد در دیوان عالی کشور، روز گذشته روابط عمومی دادگستری کل استان اصفهان با انتشار اطلاعیه ای اقدام به تکذیب “قطعی شدن این احکام” کرد، در این اطلاعیه اخبار مرتبط با «قطعی شدن حکم اعدام هشت نفر از معترضان دی۹۶ و آبان۹۸ به نقل از رئیس کل دادگستری استان را «کذب محض» عنوان کرده و  آن را کار «رسانه‌های معاند و فضاسازی آن در شبکه‌های اجتماعی» خواند. این در حالی است که محمدرضا حبیبی، رئیس دادگستری استان اصفهان در تاریخ ۶ تیر امسال در جریان نمازجمعه از صدور حکم “مفسد فی الارض” برای ۸ نفر از بازداشت‌شدگان اعتراضات دی ماه ۹۶ و آبان‌ماه ۹۸ خبر داده بود. او همچنین به معترضان هشدار داده بود که در صورت تکرار مانند سابق “قاطعانه” برخورد خواهد شد.

این نوع واژه گزینی روابط عمومی دادگستری اصفهان و عدم اطلاع رسانی شفاف در مورد وضعیت پرونده در دیوان عالی کشور باعث ایجاد ابهامات بیشتری شد، به خصوص که در هفته های گذشته نیز پس از انتشار گزارش هرانا در مورد تایید حکم اعدام ۳ متهم اعتراضات ۹۸ در تهران رسانه های قوه قضائیه به شکل مشابهی به هدف  ایجاد تشکیک به تکذیب ناقص موضوع مبادرت کردند. اما در نهایت صحت گزارش هرانا مشخص شد.

هرانا کماکان وضعیت پرونده این افراد را در دیوان عالی کشور در دست بررسی دارد و نسبت به اطلاع رسانی تکمیلی در این رابطه اقدام خواهد کرد.

اعتراضات دیماه ۱۳۹۶
در اعتراضات اواخر سال ۹۶ که بعضاً با عنوان «اعتراضات دی ماه» از آن یاد می‌شود، تعداد پرشماری از افراد در شهرهای مختلف بازداشت و مورد بازجویی قرار گرفتند. طی این اعتراضات در سراسر ایران دستکم ۲۵ تن کشته و حدود ۵ هزار نفر نیز بازداشت شدند. رحمانی فضلی، وزیر کشور در آخرین گفتگوی خود در این باره اذعان کرد: “اعتراضات دی ماه ۹۶ در ۱۰۰ شهر ایران روی داد که این اعتراضات در ۴۰ شهر به خشونت کشیده شد”. چندی پیش نیز علی ربیعی، وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره اعتراضات دی ماه ۹۶ گفت که این اعتراضات ۱۶۰ شهر کل کشور را در بر گرفت.

https://www.hra-news.org

—————————————————