مطالعات پیشین به خوبی نشان داده اند که بیماری های اپیدمیک احتمال بیشتری دارد که افراد فقیر و حاشیه نشینان را -به نسبت دیگر طبقات اجتماعی- گرفتار سازند. دلایل مختلفی برای این امر وجود دارد ….

————————————————–

کرونا و اقشار فقیر جامعه

عقیل دغاقله

کرونا اقشار فقیر و به حاشیه رفته جامعه را بیشتر تهدید می کند. مطالعات پیشین به خوبی نشان داده اند که بیماری های اپیدمیک احتمال بیشتری دارد که افراد فقیر و حاشیه نشینان را -به نسبت دیگر طبقات اجتماعی- گرفتار سازند. دلایل مختلفی برای این امر وجود دارد:

1. تراکم جمعیتی بیشتر در مناطق فقیر نشین
2. تعاملات اجتماعی روزانه بیشتر
3. اظهار و ابراز صمیمیت بیشتر در تعاملات روزانه (گرم بودن روابط)
4. اشتغال در حرفه ها و مشاغلی  که تعامل و تماس بیشتری  با عموم جامعه را ایجاد می کنند: دستفروشی، رانندگی، بازار
5. بهره گیری بیشتر از خدمات و سرویس های عمومی: مراکز بیمارستانی دولتی، اتوبوس، مترو، مراکز بهداشت دولتی
6. اهتمام کمتر به خطرات ناشی از بیماری های اپیدمیک به دلیل تمرکز بر نیازهای معیشتی و حیاتی
7. تعلل در رفتن به پزشک برای معالجه به دلیل هزینه های احتمالی
8. نداشتن امکان استراحت و ماندن در خانه به دلیل نوع شغل و ریسک بیکار شدن در صورت غیبت طولانی مدت
9. عدم دسترسی لازم به اطلاعات صحیح و متقن درباره بیماری های اپیدمیک به دلیل عدم دسترسی به شبکه های اجتماعی، نداشتن تلفن هوشمند یا نداشتن وقت یا مهارت در گشت و گذار در این شبکه ها
10. رنج بردن بیشتر از بیماری های زمینه ای مانند دیابت، فشار خون و یا بیماری های قلبی و عروقی که خطر ابتلا و مرگ و میر را افزایش می دهد.
11. سیستم ایمنی ضعیف تر به دلیل نوع تغذیه و سبک زندگی پر استرس

به این لیست می توان موارد  دیگری را نیز افزود. اما در نظر گرفتن همین فاکتورها می تواند ضرورت توجه ویژه  و جدی تر به اقشار فقیر و محروم جامعه را نشان دهد. کارهای ساده ای که شاید موثر باشند:

• تمرکز ویژه حوزه اطلاع رسانی بر اقشار فقیر و مناطق فقرنشین
• انتشار بروشورهای ساده/مصور توسط آموزش و پرورش برای والدین و خانواده ها در مناطق فقیر نشین
• اطلاع رسانی درباره علایم بیماری کرونا و شیوه مراجعه به پزشک در صورت مشکوک بودن به این بیماری
• تهیه بروشور/ویدیو های آموزشی در سطح محلی و منطقه ای که شیوه های انتقال بیماری را با مولفه های موجود در زندگی روزمره این مردم در هم بیامیزد.
• تلاش بیشتر معلمان در این مناطق به اطلاع رسانی ویژه و آموزش  اقدامات لازم
• توزیع لوازم و موارد پیشگیرانه به صورت رایگان در مناطق فقیر نشین
• تعطیل کردن موقت مراکز پرتجمع و پرتردد پرخطر در مناطق فقیر نشین- مانند قهوه خانه ها-  (در نقاطی که احتمال انتشار می رود)- و پرداخت بخشی از خسارت به صاحبان این مراکز
• اطلاع رسانی مستمر رادیو و تلویزیون
• فعال و درگیر شدن نهادها و سمن های مختلف – با تمرکز بر مناطق فقیر نشین- و یافتن شیوه های اطلاع رسانی مناسب و انجام آنها
• همچنین به نظر می رسد که در دراز مدت  چرخه بیماری بیشترین اثر منفی را بر اقشار ضعیف و فقیر جامعه تحمیل می کند. هر گونه توقف یا کاهش چرخه اقتصادی-آنهم در شرایط کنونی- اولین اثر خود را بر اقشار فقیر می گذارد و ضروت دارد که به بسته های حمایتی برای اقشار فقیر جامعه نیز اندیشیده شود.