سرهای شکسته، بدن‌های خونین؛ سرکوب اعتراض کارگران هپکو توسط نیروی انتظامی
با وجود سرکوب خشونت آمیز تجمع روز دوشنبه ۲۵ شهریورماه ۱۳۹۸ کارگران هپکو امروز نیز کارگران این شرکت به اعتراض خود ادامه دادند. ….
تصاویر سرها و دست‌های شکسته و بدن‌های خونین کارگران شرکت «هپکو» از بعد از ظهر دیروز در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شوند. این آخرین خبر از ماجرای پر فراز و نشیب این شرکت در اراک پس از داستان چندساله واگذاری آن به بخش خصوصی است.
روز دوشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۸ تجمع اعتراضی کارگران این شرکت در اراک با مداخله نیروی انتظامی به خشونت کشیده شد. در جریان یورش یگان ویژه به کارگران هپکو که در مسیر ریل راه آهن شمال ـ جنوب این شهر دست به تجمع اعتراضی زده بودند، تعدادی از آن‌ها بازداشت شدند و یا مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.
بر اساس گزارش «هرانا»، ماموران نیروی انتظامی برای متفرق کردن کارگران اقدام به ضرب و شتم آن‌ها کردند که در نتیجه این حمله، شماری از معترضان مصدوم و به بیمارستان منتقل شدند. تا لحظه تنظیم این گزارش از هویت و تعداد دقیق بازداشت شدگان این تجمع گزارش خبر دقیقی در دست نیست.
در دو سال اخیر، کارگران هپکو بارها نسبت به عدم پرداخت معوقات مزدی خود و بلاتکلیفی وضعیت مالکیت و سهام‌داران شرکت، تجمع اعتراضی برگزار کرده‌اند. این دومین تجمع آن‌ها در مسیر خط آهن شمال ـ جنوب است. کارگران هپکو روز ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۷ هم خط راه آهن شمال–جنوب را در اعتراض به مشکلات صنفی خود بسته و پرچم‌های سیاه را به نشانه ماتم، مقابل در ورودی کارخانه به اهتراز درآورده بودند. هم‌زمان با برگزاری این تجمع اعتراضی، یک کارگر این شرکت اقدام به خودکشی کرد که با تلاش همکارانش نجات یافت. یکی از همکاران این کارگر به رسانه‌ها گفته بود: «بعد از آن درگیری‌ها، بالاخره مسوولان یادشان آمد هپکویی هم وجود دارد. از آن به بعد کج‌دار و مریز پول می‌گیریم و وضع بیمه‌های‌مان بهتر شده است. اما هنوز زمین تا آسمان با وضعیت روزهای خوبمان فاصله داریم. وقتی هم که پول نباشد، زندگی آدم سیاه می‌شود.»
اعتراض‌های کارگران شرکت هپکو سرانجام به نشست مقام‌های محلی و دولتی در دوم خرداد ۱۳۹۷ انجامید. در این نشست تصمیم بر این شد که مدیریت شرکت موقتاً به سازمان خصوصی‌سازی، زیرمجموعه وزارت امور اقتصادی و دارایی سپرده شود و این سازمان تا یک هفته بعد معوقات مزدی کارگران را بپردازد.
هم‌زمان با تغییر و تحولات بی‌نتیجه مدیریتی در این شرکت در خرداد ۱۳۹۷، قوه قضاییه به برخورد با کارگران معترض این شرکت پرداخت. در پی تجمعات اعتراضی کارگران هپکو در سال ۱۳۹۷، حداقل ۱۰ نفر از این کارگران به شعبه دوم معاونت دادستان اراک احضار شدند و اتهامات «اخلال در نظم جامعه» و «شرکت در تجمعات غیرقانونی» به آن‌ها تفهیم شد. یک مرجع قضایی در اراک روز هفتم خردادماه ۱۳۹۷به هرانا گفته بود: «به هر حال کارگران هپکو به دلیل بستن خطوط راه‌آهن مرتکب جرم شده‌اند. بستن خطوط راه‌آهن از خطوط قرمز ما است.»
پنج تن از این کارگران که به دنبال احضار به دادستانی و به دستور معاون دادستان بازداشت شده بودند، همان روز با تودیع قرار وثیقه آزاد شدند.
هفتم آبان ۱۳۹۷، شعبه ۱۰۶ دادگاه کیفری اراک در استان مرکزی نیز ۱۵ کارگر هپکو را به تحمل یک تا دو سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم کرد. برخی از این کارگران در اعتراضات صنفی سال‌های ۱۳۹۷و ۱۳۹۸ به عنوان نماینده کارگران در مذاکرات با کارفرما شرکت می‌کردند. اتهام این کارگران، «اخلال در نظم عمومی» و «تحریک کارگران به تظاهرات و اغتشاش در فضای مجازی» اعلام شد.
حالا و در دور تازه اعتراضات کارگران شرکت هپکو، سوم شهریورماه سال جاری نیز جمعی از آن‌ها در اعتراض به شرایط تولید در شرکت و حقوق عقب افتاده خود در مرکز شهر اراک و در مقابل دفتر نمایندگان این شهر در مجلس شورای اسلامی تجمع کردند.
«ابوالفضل رنجبر»، عضو شورای کارگری شرکت هپکو اراک در خصوص این تجمع به «ایسنا» گفته بود: «تقریبا دو ماه حقوق کامل کارگران عقب افتاده و ۷۰ درصد حقوق فروردین و اردیبهشت ماه از سوی شرکت پرداخت شده است.»
او با تاکید بر این‌که مشکل امروز کارگران هپکو تنها حقوق نیست بلکه قول‌هایی است که از سوی مسوولان کشور و استان داده می‌شوند اما اجرا نمی‌شوند، گفته بود: «حدود یک و نیم سال است که دولت قول تعیین تکلیف وضعیت سهام‌داری شرکت هپکو را به کارگران داده است اما متاسفانه در این یک سال و اندی هیچ اتفاقی نیفتاده است.»
این عضو شورای اسلامی کار شرکت هپکو درباره تعطیلی پنج ماهه این شرکت در سال ۱۳۹۸ توضیح داده بود: «از ابتدای سال تاکنون حتی یک دستگاه هم در شرکت تولید نشده و عملا در طول پنج ماه اخیر کارخانه تعطیل بوده است. ولی با خبرسازی، سعی در بازی با قیمت سهام شرکت در بورس داشته‌اند. مدیرعامل و اعضای هیات مدیره در جلسات خود با شورای کار مدام از پی‌گیری کار و تولید در شرکت صحبت می‌کنند اما عملا کار و تولیدی برای شرکت مهیا نشده است.»
او با انتقاد از وعده وعیدهای مکرر مدیریت هپکو ادامه گفته بود: «تیم مدیریتی بیان می‌کند برای جذب بازار، به عراق، آلمان، ترکیه و…سفر کرده‌اند ولی با نگاهی به هزینه‌های هنگفت این سفرها، سوال این‌جا است که این هزینه‌های هنگفت چه نتیجه‌ای داشته‌اند؟ آیا کار و تولیدی برای هپکو به دنبال داشته‌اند؟ از نظر تولید هیچ اتفاقی برای هپکو رقم نخورده است، هیچ بازخوردی از این سفرها ندیده‌ایم و هیچ قراردادی هم منعقد نشده است.»
ابوالفضل رنجبر ادعای تاثیر تحریم‌ها بر روند کار شرکت را هم رد کرده بود: «در سال ۱۳۹۷، اکثر شرکت‌های رقیب هپکو با وجود تحریم‌های امریکا علیه ایران، در حال کار و تولید و واردات دستگاه‌های راه‌سازی بودند. در واقع، تحریم‌ها خیلی در روند کار تاثیر نداشته‌اند. شاید تحریم‌ها روند تولید را کُند و مشکل کرده باشند اما هیچ گاه منجر به توقف تولید نشده‌اند. ولی متاسفانه تیم مدیریتی منتخب سازمان خصوصی‌سازی مواد اولیه‌ای برای شرکت تامین نکرده‌اند تا حداقل تولید شکل گیرد.»
شرکت هپکو یکی از نمادهای توسعه ناکام ایران در دهه ۱۳۵۰ خورشیدی است. این شرکت درست شش سال پیش از انقلاب اسلامی، در ۲۱ بهمن ۱۳۵۱ تاسیس شد. سهام آن تقریبا با نسبت مساوی میان سازمان گسترش صنایع و خانواده «رضایی» تقسیم شده بود. «ایران‌وایر» پیشتر در گزارشی تفصیلی، به بررسی چگونگی تاسیس این شرکت صنعتی در پیش از انقلاب ۱۳۵۷ و واگذاری آن در سال ۱۳۵۸ به سازمان گسترش صنایع، زیر نظر وزارت صنایع سنگین پرداخته است.
ادامه اعتراضات کارگران هپکو نشان می‌دهد ورود مستقیم «حسن روحانی»، رییس جمهوری ایران هم نتوانسته است گره مشکلات این شرکت صنعتی را بگشاید. «محمود واعظی»، رییس دفتر رییس جمهوری، ۱۸شهریور امسال ضمن تقلیل دادن مشکلات کارگران به «انتخاب مدیرعامل»، به رسانه‌ها گفته بود: «یکی از خواسته‌های کارگران این است که هر چه زودتر مدیر کارخانه هپکو انتخاب شود. در همین زمینه بر اساس گزارشی که به رییس جمهوری دادم، ایشان دستور دادند که انتخاب مدیرعامل شرکت هپکو هر چه سریع‌تر انجام شود. در جلسه روز چهارشنبه هیات وزیران، قرار بر آن شد که آقای “دژپسند” و دستگاه‌های ذی‌ربط با جدیت موضوع را دنبال کنند تا مشکلات ایجاد شده هر چه سریع‌تر برطرف شود. آقای دژپسند و یکی دو نفر از وزرای ذی‌ربط قول دادند که تا هفته آینده مدیرعامل این کارخانه را معرفی کنند.»
مشکلات کارگران این شرکت پس از ورود رییس جمهوری نه تنها حل نشد که حالا تصاویر سرهای شکسته و بدن کوفته و خونین کارگران معترض مضروب شده، دست به دست در فضای مجازی می‌چرخد؛ کارگرانی که مطالبه‌ای جز رسیدگی به وضعیت معیشت و بی‌کاری خود ندارند. «ایران‌وایر» پیشتر در این گزارش نحوه پی‌گیری شکایت کارگران هپکو را بررسی کرده است.
با وجود سرکوب خشونت آمیز تجمع روز دوشنبه ۲۵ شهریورماه ۱۳۹۸ کارگران هپکو امروز نیز کارگران این شرکت به اعتراض خود ادامه دادند. کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی از بازداشت ۲۸ نفر و مجروح شدن بیش از ۱۵ نفر از کارگران در جریان یورش ماموران خبر داده است. تعدادی از این کارگران برای مداوا به بیمارستان منتقل شده‌اند.
متاسفانه بخش دیدگاه‌های این مطلب بسته است.