تقی روزبه: نسبت عرصه خصوصی و عمومی و معنای جدال های پشت آن!

اکبرگنجی مطلب بلندی پیرامون رابطه شاه سابق و البته نزدیکانش با زنان نگاشته است و اساسا هم به نقل از خاطرات اسداله علم نزدیک ترین یار غار شاه. البته چنین افشاگری برای نسل های گذشته و آنها که خاطرات علم را خوانده اند چیز تازه ای نیست و بیشتر می تواند برای نسل های جدید قابل توجه باشد. با این همه بشدت مورد انتقاد کسانی چون زیدآبادی و هادی خرسندی و ف.م.سخن و … قرارگرفته است. ….

———————————————–

اکبرگنجی مطلب بلندی پیرامون رابطه شاه سابق و البته نزدیکانش با زنان نگاشته است و اساسا هم به نقل از خاطرات اسداله علم نزدیک ترین یار غار شاه. البته چنین افشاگری برای نسل های گذشته و آنها که خاطرات علم را خوانده اند چیز تازه ای نیست و بیشتر می تواند برای نسل های جدید قابل توجه باشد. با این همه بشدت مورد انتقاد کسانی چون زیدآبادی و هادی خرسندی و ف.م.سخن و … قرارگرفته است.

احمدزیدآبادی با یادآوری صفت ستارالعیوبی خداوند، این نوع افشاگری ها را اساسا غیر مفید و راه پر مخاطره خوانده است که با اشاعه و مد شدن آن نه تاک ماند نه تاک نشان (که متقابلا گنجی نیز باو پاسخ داده است)… هادی خرسندی اساسا ورود به مبحث بقول وی پائین تنه را با هجو گزنده اش خاله زنکی و گرفتن بیضه تاریخ عنوان کرده است…. و این که اگر ریگی به کفش ندارد و تاریخ نویس و مؤلف است می توانست از اهمال و خطاکارگی او بنویسد (که بنظر هادی خرسندی این خطا کارگی او اهمال سرکوب شیخان دغلباز بود…. باین ترتیب بزعم او مشکل شاه در عدم قاطعیت و سرکوب بود… و این البته نظر شناخته شده ای است در بخشی از منتقدین شاه و بطریق اولی مدافعان دوآتشه سلطنت که ضعف شاه را تردید و عدم قاطعیت او در استفاده از مشت آهنین جستجو می کنند.

کلا روح حاکم برانتقادها آن است که نباید واردزندگی خصوصی افرادشد…

در این برخوردها ما با دو نکته مهم مواجه هستیم که نادیده گرفته می شوند:
یکم: مرز بین صاحبان قدرت و عرصه عمومی با افرادعادی و عرصه خصوصی خلط مبحث می شود. در مناسبات قدرت و عرصه عمومی سوء استفاده از قدرت را نمی توان با شعار دفاع از حریم خصوصی لاپوشانی کرد. امروزه بویژه در خود کشورهای غرب که کم وبیش از آزادی انتقاد برخوردارند چنین تقدسی در مورد صاحبان قدرت آشکارا مورد چون و چرا قراگرفته است و جنبش زنان نیز در مبارزه علیه تبعیض و مردسالاری ناچار شده است که به افشاگری های مشخص و از جمله سوء استفاده های حنبسی از سوی صاحبان قدرت و موقعیت (حتی مثلا در حوزه ای چون مناسبات حاکم بر هالیوود ….). در آمریکا شاهدیم که اخیرا چگونه افشاگری یک زن در مورد گزینش یک قاضی برای دیوان عالی قضائی توسط ترامپ سر و صدا به پا کرد و یا سریال افشاگری ها علیه شخص ترامپ … و در گذشته علیه آقای کلینتون و… بنابر این تاکید بر ریشه ها و نیز خطاهای این نوع زمامداران که جایگاه و اهمیت خود را دارد دلیلی بر نادیده گرفتن عرصه های باصطلاح خصوصی نیست. گرچه جنبش زنان بطور کلی در گیر و دار مبارزه ای است که پرده از سیمای این نوع حریم های امن و خصوصی بودن ها که ابزاری برای سرکوب و نهادی شدن مردسالاری بوده است بردارد و تبدیل به امرعمومی بکند.

اما نکته دوم و مهم تری که در پشت این نوع انتقادات و ارزیابی های ظاهرا اخلاقی نهفته است همانا مربوط به تلاش ها و رقابت هائی است که پیرامون بدیل سازی ها صورت می گیرد. به همان گونه که اکبر گنجی این هدف را دنبال می کند منتقدین وی هم در آنسو در مجموع همین هدف را دنبال می کنند. در این عرصه همانطور که دفاع گنجی از نظام و نقش منفی اش در تقویت حاکمیت کنونی از جمله در همین انتخابات های اخیر مربوط به روحانی و مجلس خبرگان محکوم است و باید نقد و افشا شوند، آنهائی که دنبال ایجاد چهره کاذب از دوران شاه سابق و فرزند وی هستند نیز به همان اندازه نیاز به افشاگری دارد. در حقیقت برای اصحاب قدرت چه نهاد روحانیت و حکومت اسلامی که بیشترین استفاده کالائی و ابزازی از زنان و سوء‌استفاده از آنها را صورت می دهند ( که مقوله پرستوها که اخیرا افشا شد تنها نوک کوک یخی از آن است یا نمونه تجاوز طوسی قاری نظرکرده خامنه ای به کودکان و نوجوانان نمونه دیگری از این نوع سوء‌استفاده از قدرت است….) و چه سوء استفاده های نهاد سلطنت سرنگونی شده ای که بر آن است تا بهره گیری از فراموشی تاریخی بخصوص در سایه افتضاحات حکومت اسلامی، نهاد سلطت را رنگ و جلا داده و پاک و مطهر جلوه بدهند باید در جای خود افشاء شوند.

در اصل نسبت عرصه خصوصی و عمومی یک روند تاریخی است که در تناسب با مناسبات قدرت و مبارزه علیه آن، چه در سطح کلان قدرت و چه حتی در سطوح خردتر مدام بازتولید و باز تعریف می شود.

تقی روزبه  ۱۱.۰۸.۲۰۱۹

https://news.gooya.com/2019/08/post-28923.php

پاسخ زیدآبادی به اکبرگنچی:
https://news.gooya.com/2019/08/post-28925.php

پاسخ گنجی به زیدآبادی
https://news.gooya.com/2019/08/post-28939.php

متاسفانه بخش دیدگاه‌های این مطلب بسته است.