برداشت‌ها و مشاهدات در این برهه به همان اندازه مهم هستند که واقعیات. حتی می‌توان گفت که از خیلی جهات سازنده واقعیت هم هستند. و آن واقعیت این است که درگیری بین ایالات متحده و ایران – چه اتفاقی باشد و چه از روی برنامه – از هر زمان دیگری در دوران ریاست‌جمهوری آقای ترامپ محتمل‌تر است. ….

ایالات متحده یک ناو هواپیمابر به منطقه فرستاده است

جاناتان مارکوس گزارشگر بی‌بی‌سی :

دو روایت متضاد وجود دارد
روایت نخست، که مورد پسند دولت دونالد ترامپ است، می‌گوید ایران سرش درد می‌کند. گفته می‌شود که تدارکات لازم برای حمله‌های بالقوه به اهداف آمریکایی در دست انجام است، اما جزئیات خاصی در اختیار عموم قرار داده نشده است.
ایالات متحده نیروهایش را در منطقه تقویت کرده است؛ کارمندان دیپلماتیک غیرضروری خود را در عراق کاهش می‌دهد؛ و بنا بر گزارش‌ها دارد نقشه‌های جنگی قدیمی را گردگیری می‌کند. پیام برای تهران واضح است: هر حمله‌ای به اهداف آمریکایی از هر منشاء، می‌خواهد ایران باشد یا یکی از چندین گروه وابسته و متحدش در منطقه، با پاسخ نظامی قابل توجهی روبه‌رو خواهد شد.

روایت دوم اما آمریکا را تنها مقصر بحران فعلی به حساب می‌آورد.
عجیب نیست که ایران چنین نظری داشته باشد، اما خیلی از منتقدان داخلی دولت آقای ترامپ نیز چنین نظری دارند. حتی خیلی از متحدان اروپایی آقای ترامپ هم کمابیش در این نگرانی‌ها سهیم هستند.

بازگشت تحریم‌های آمریکا باعث بروز رکود شدید در اقتصاد ایران شده است

مطابق این روایت، اعضای “ضدایران” دولت ترامپ – افرادی چون جان بولتون، مشاور امنیت ملی، یا مایک پومپئو، وزیر امور خارجه – فرصت را غنیمت شمرده‌اند. به ادعای این روایت، هدف آن‌ها تغییر رژیم در تهران است. و اگر فشار اقتصادی حداکثری نتیجه‌بخش نباشد، استفاده از نیروی نظامی در شرایط مناسب دور از ذهن آن‌ها نیست.

این دو روایت بیانگر تعابیر متفاوت از واقعیت هستند و، مثل همیشه، برای به کرسی نشاندن حرفشان بعضی از حقایق را بزرگ می‌کنند و باقی را نادیده می‌گیرند.
اما برداشت‌ها و مشاهدات در این برهه به همان اندازه مهم هستند که واقعیات. حتی می‌توان گفت که از خیلی جهات سازنده واقعیت هم هستند. و آن واقعیت این است که درگیری بین ایالات متحده و ایران – چه اتفاقی باشد و چه از روی برنامه – از هر زمان دیگری در دوران ریاست‌جمهوری آقای ترامپ محتمل‌تر است.

تنش در خاورمیانه رو به رشد است
ایران که اقتصادش به خاطر بازگشت تحریم‌های آمریکا که در پی توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ برداشته شده بود تحت فشار است، دارد دست به مقابله می‌زند، و هشدار داده است که شاید به تعهداتش در محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای وفادار نماند. نقطه عطف، ورود آقای ترامپ به صحنه بود. او پارسال ایالات متحده را از توافق هسته‌ای بیرون کشید و به سیاست اعمال فشار حداکثری بر تهران روی آورد.
حوصله ایران هم سر رفته است. این کشور دارد به اروپایی‌ها فشار می‌آورد تا به اقتصاد بیمارش کمک کنند و تهدید می‌کند که اگر نکنند – و راستش مشخص نیست که چه کاری از دست آن‌ها برمی‌آید – از توافق هسته‌ای خارج خواهد شد.
چنین کاری قطعا دست دولت ترامپ را بازتر خواهد کرد. حالا خیلی چیزها به تحرکات داخلی دولت ترامپ و همچنین ارزیابی ایران از اتفاقات داخلی آن بستگی دارد. آقای ترامپ شخصا سعی کرده است که اختلاف نظر بین زیردستانش در مساله ایران را بی‌اهمیت جلوه دهد، و گزارش‌ها حاکی از این است که علاقه چندانی به جنگ ندارد.

خیلی از آن‌ها می‌پذیرند که محدود کردن ایران و تهدید این کشور به واکنش شدید به حملات احتمالی به منافع آمریکا شاید واجب باشد. ولی رژه آهسته به طرف جنگ واجب نیست.
چیز دیگری را هم باید وضوح بیان کرد. ما “حرکت آهسته” به سوی جنگ نداریم. از این حرف چنین برداشت می‌شود که روندی غیرارادی در جریان است و کاری از دست کسی برنمی‌آید.
بروز درگیری احتمالی، ناشی از تصمیم‌گیری‌های آگاهانه، و محاسبات درست و نادرست ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها خواهد بود.