رئیسان جمهوری ترکیه و روسیه ملاقات و درباره بحران سوریه به خصوص ایجاد “منطقه امنیتی” در شمال آن کشور مذاکره می‌کنند. ….
——————————————————-

بی بی سی:
روز چهارشنبه، ۳ بهمن (۲۳ ژانویه)، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، با ولادیمیر پوتین، همتای روسی خود در مسکو ملاقات خواهد کرد. به گفته منابع دولتی ترکیه، محور اصلی مذاکرات دو طرف را مسایل سوریه و به خصوص ایجاد “منطقه امنیتی” شمال آن کشور تشکیل می‌دهد. اگرچه در جریان جنگ داخلی سوریه و به خصوص از زمان ورود مستقیم روسیه به صحنه درگیری در پائیز سال ۲۰۱۵، روسیه و ترکیه حامی دو طرف مقابل این جنگ بوده‌اند اما در سال‌های اخیر، دو کشور در جهت پایان دادن به جنگ با یکدیگر همکاری کرده‌اند.

با تصمیم دولت روسیه به مشارکت در جنگ داخلی سوریه، نیروهای دولتی آن کشور که در موضع ضعف قرار داشتند توانستند به موفقیت‌های چشمگیری دست یابند و در حال حاضر، بر بخش عمده‌ای از خاک آن کشور مسلط شده‌اند. در همانحال، ترکیه توانسته است مانع از تهاجم نیروهای دولتی و متحدان آنها به مناطقی شود که گروه‌های “میانه رو” مخالف بشار اسد و هزاران تن از آوارگان سوری در آنها مستقر هستند. منظور از گروه‌های میانه‌رو شبه‌نظامیان مسلح مخالف دولت بشار اسد هستند که از سوی ترکیه حمایت می‌شوند.

در ماه دسامبر، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، اعلام کرد که حدود دو هزار تن از نظامیان اعزامی این کشور را از سوریه خارج خواهد کرد. ماموریت اصلی این افراد حمایت آموزشی و تدارکاتی از نیروهای کرد در جنگ با داعش بوده است. نیروهای کرد توانسته‌اند بخشی از خاک شمال سوریه واقع در مرز با ترکیه را از شبه‌نظامیان داعش پاکسازی کرده و در اختیار بگیرند.

دولت ترکیه، که با چند دهه شورش گروه‌های کرد جدایی‌طلب مواجه بوده، نیروهای کرد سوری را به ارتباط با این گروه‌ها متهم کرده و تسلط آنها بر خاک سوریه را تهدیدی برای امنیت خود دانسته است.

رئیس جمهوری آمریکا گفته است که خروج نظامیان آمریکایی از سوریه به معنی آن نیست که کردهای متحد آمریکا در معرض خطر تهاجم ترکیه قرار خواهند گرفت. او به ترکیه پیشنهاد کرده است تا در نواحی کردنشین شمال سوریه یک “منطقه امنیتی” ایجاد شود با این هدف که ترکیه ضمن نظارت بر فعالیت نیروهای کرد، از عدم دخالت آنان در عملیات خصمانه در خاک ترکیه اطمینان حاصل کند.

روسیه با ایجاد چنین منطقه‌ای مخالفت کرده و تاکید داشته است که تمامی خاک سوریه باید در کنترل دولت مرکزی قرار گیرد. چندی پیش، نیروهای کرد از بیم حمله ترکیه از دولت سوریه خواستند تا بخش‌هایی را که در کنترل داشتند تحویل بگیرد که از جمله شامل شهر منبج بوده است.

علاوه بر ترکیه و روسیه، جمهوری اسلامی ایران و حزب‌الله لبنان نیز نقشی مهم در جنگ سوریه ایفا کرده‌اند و به خصوص تا قبل از ورود روسیه به این جنگ، شبه‌نظامیان حزب‌الله و نفرات اعزامی از ایران در کنار ارتش سوریه و متحدان آن با مخالفان بشار اسد درگیر جنگ بودند. اگرچه روسیه همواره بر نقش مهم ایران در ترسیم آینده سوریه تاکید نهاده، اما به نظر می‌رسد که با افزایش اقتدار دولت مرکزی سوریه و کاهش نیاز به حمایت نظامی ایران، نقش جمهوری اسلامی در آن کشور کاهش یافته است. مشکلاتی که ادامه حضور نظامی ایران در سوریه به ویژه در روابط روسیه و اسرائیل و بازگشت سوریه به جهان عرب ایجاد کرده می‌تواند ارتباط نزدیک حکومت‌های سوریه و ایران را تحت تاثیر قرار دهد. علاوه براین، در حالیکه دولت سوریه برای بازسازی این کشور جنگ‌زده به دریافت کمک و سرمایه‌گذاری گسترده خارجی نیاز دارد، بی‌ثباتی ناشی از ادامه ارتباط نزدیک با ایران ممکن است به مانعی در راه جلب کمک و سرمایه خارجی به خصوص توسط کشورهای ثروتمند عرب و سرمایه‌گذاران غربی منجر شود.

برخی از مقامات جمهوری اسلامی تلویحا یا صراحتا دولت‌های سوریه و روسیه را متهم کرده‌اند که با کاهش نیاز به کمک ایران، در صدد نادیده گرفتن سهم جمهوری اسلامی در جنگ داخلی سوریه بوده‌اند. اخیرا یک نماینده مجلس ایران در انتقاد از رئیسان جمهوری روسیه و سوریه گفت: “دور نیست که این دو مهره سیاسی، ما را در راه منافع خود و به زودی برای (بنیامین) نتانیاهو (نخست وزیر اسرائیل) و (دونالد) ترامپ (رئیس جمهور آمریکا) قربانی کنند.”