بلومبرگ: کارزار ایجاد شکاف در روابط ایران و روسیه در سوریه توسط اسرائیل / اکونومیست: در حمله به مواضع ایران در سوریه پوتین با نتانیاهو همکاری کرده است

شبکه خبری «بلومبرگ» با گمانه زنی درباره دوری ایران و روسیه از یکدیگر در مورد تحولات سوریه و نقش اسرائیل در این میان برای ایجاد شکاف بیش تر میان دو کشور می نویسد:«ایران و روسیه در تابستان ۲۰۱۵ میلادی با یکدیگر توافق کردند تا با هماهنگی در کارزار نظامی برای نجات اسد در سوریه در کنار یکدیگر قرار گیرند. ….

به گزارش سایت روزنو، اتحاد میان آن سه (ایران، اسد و روسیه) کارآمد بود و سبب شد تا بشار اسد در قدرت باقی بماند. اکنون اما جنگ در حال به پایان رسیدن است و به نظر می رسد اتحاد ایران و روسیه به قوت روزهای اولیه نیست.
برخی  تحولات اخیر این موضوع را آشکار می سازد. ماه گذشته، «ولادیمیر پوتین» رییس جمهوری روسیه به نیروهای اسد گفت که نیروهای نظامی خارجی پس از فرایند سیاسی برای پایان دادن به جنگ در سوریه از آن کشور خارج خواهند شد.
«سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه نیز این هفته گفت که تمام نیروهای خارجی از جمله نیروهای ایرانی و شبه نظامیان وابسته به ایران باید استان درعا را که در مرز سوریه با اسرائیل است ترک کنند.
روز جمعه یک روزنامه مهم عربی گزارش داد که اسرائیل و روسیه این هفته به توافق دست یافته اند. همه این ها به چندین دلیل مهم است. نخست مجبور شدن ایران به عقب نشینی از سوریه اتفاق خوبی برای اعتبار آن کشور نخواهد بود به خصوص آن که اقتصاد ایران پس از خروج امریکا از برجام و وضع دوباره تحریم ها وضعیت جالبی نخواهد داشت.
علاوه بر این، خروج نیروهای ایرانی و شبه نظامیان شیعه وابسته به آن سبب می شود تا طرح تهران برای ایجاد پلی زمینی به جنوب لبنان و ارتباط با گروه حزب الله تضعیف شود. پیشگیری از حضور دائم ایران در سوریه در دو سال گذشته اولویت نخست «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل بوده است.
در سال ۲۰۱۷ میلادی، او تعهد دولت ترامپ برای به چالش کشیدن نیروهای ایرانی در سوریه را ستود. او در واشنگتن موفق نبود در نتیجه گزینه دیگری را آزمایش کرد. او به مسکو رفت. اسرائیل کانالی را با مسکو از زمان نخستین حضور نظامی هوایی روسیه در سوریه در پاییز ۲۰۱۵ میلادی باز کرده است.

این کانال هر چند عمدتا برای اقدامات نظامی روسیه و هشدار دهی درباره آن بود زمانی که اسرائیل حملات هوایی علیه مواضع تسلیحاتی حزب الله انجام می داد. نتانیاهو و وزرای او در سال گذشته دیپلماسی با مسکو را تقویت کردند تا موضوعات استراتژیکی را مطرح کنند و به روسیه یاداور شوند که به صلاح نیست که اجازه دهد ایران سوریه را به دولتی وابسته به خود مانند لبنان تبدیل کند.
این به استناد گفته های مقام های اسرائیلی و امریکایی است که نخواسته اند نام شان فاش شود. در اخرین سفر، «اویگدور لیبرمن» وزیر دفاع اسرائیل برای دیدار با همتای روس خود به مسکو رفت. او گفت که اسرائیل از روسیه به دلیل درک دغدغه های امنیتی اسرائیلی ها به خصوص در مورد مرزهای شمالی آن رژیم قدردانی می کند.

واقعیت آن است که روسیه توانایی محافظت از نیروهای ایرانی در مقابل نیروی هوایی اسرائیل در سوریه را دارد اما تصمیم گرفته تا این کار را انجام ندهد و تلاشی برای متوقف کردن اسرائیل انجام ندهد. «الیوت ابرامز» از مشاوران امنیت ملی دولت بوش روز جمعه به خبرنگار «بلومبرگ» گفت که نتانیاهو به پوتین توضیح داده که حضور ایران در سوریه تهدیدی علیه امنیت اسرائیل است.
«آبرامز» می گوید که پوتین در ابتدا تمایلی به دادن پاسخ مثبت به اسرائیل برای درخواست مهار و محدود کردن ایران در سوریه نداشته است اما در طول زمان روسیه موضع خود را تغییر داده است. ابرامز می گوید:«ما شاهد شکافی بین منافع ایران و روسیه هستیم و نتانیاهو این موضوع را توصیف کرده است. به نظر می رسد که اکنون او میوه های تلاش هایش را می چیند».

این شبکه خبری در ادامه می افزاید:«یکی از عناصر استراتژی اسرائیل در سوریه استفاده دیپلماسی همزمان با استفاده از زور است. در دو ماه گذشته اسرائیلی ها در داخل سوریه به اهداف ایران حمله کرده اند. نکته جالب توجه در مورد حملات ۱۰ مه اسرائیل در سوریه این بود که هیچ مقام رسمی روسیه آن را محکوم نکرد. روز قبل از آن نتانیاهو برای دیدار با پوتین در مسکو بود. پس از بازگشت از سفر ،نتانیاهو به خبرنگاران اسرائیلی گفت که انتظار ندارد روسیه تلاش کند تا از اهداف ایران در برابر حملات اسرائیل محافظت کند».

«بلومبرگ» اما می افزاید:«خیلی زود است که بگوییم آیا دیپلماسی اسرائیل با روسیه منجر به خروج کامل ایران و  شبه نظامیان وابسته به آن از سوریه خواهد شد یا خیر. یک دیپلمات ارشد اسرائیلی این هفته به خبرنگار «بلومبرگ» هشدار داد که هیچ توافقی برای سوریه صورت نگرفته است و اسرائیل با توافقی جزئی موافقت نخواهد کرد که نیروهای ایرانی تنها از مرز با اسرائیل دور شوند بلکه خواستار خروج کامل ایرانی ها از سوریه هستند.

نتانیاهو در عرصه دیپلماتیک موفق تر از ترامپ و اوباما بوده است او چیزی را مورد توجه قرار می دهد که امریکایی ها فراموش کرده اند: دیپلماسی زمانی می تواند موثر باشد که طرف مقابل را بتوانید متقاعد کنید که در صورت شکست دیپلماسی ابایی در استفاده از زور و قوه قهریه ندارید».

نشریه «اکونومیست» نیز در گزارشی تحت عنوان « روسیه در تلاش برای ایجاد توازن میان ایران و اسرائیل مانور می دهد» می نویسد:«نتانیاهو در طول مراسم در میدان سرخ در کنار پوتین ایستاده بود در روز پیروزی روسیه در ۹ مه. او برای جلب حمایت روسیه از برنامه اش برای خارج کردن ایران از سوریه آمده بود.
پیش بینی ها درست از آب درآمد و به نظر می رسد که روسیه و اسرائیل نهایتا توافق کردند تا تلاش کنند که نیروهای ایرانی را در حدود ۲۴ کیلومتری دورتر از مرز اسرائیل با سوریه نگه دارند. این توافق نشان دهنده اقدامات متوازن و متعادل کننده پوتین در خاورمیانه است.

روسیه از اواخر سال ۲۰۱۵ میلادی خود را به عنوان بازیگری کلیدی در بحران سوریه نشان داده است و قادر به گفت و گو با تقریبا تمام طرفین است. روس ها ارتباطات خود با ترکیه، امریکا و کشورهای عربی درگیر در بحرن سوریه را حفظ کرده اند از همه مهم تر آن که روس ها روابط خوب خود با اسرائیل را حفظ کرده اند و روابط مسالمت آمیز فرهنگی و اقتصادی با آن رژیم دارند و در عین حال، با ایران به عنوان شریک خود در حمایت از اسد در سوریه نیز نقطه اشتراک داشته اند.
با این حال، همزمان با پایان یافتن جنگ در سوریه، روسیه احتمالا احساس می کند که مانند قبل به ایران نیاز ندارد. درست در شب رژه در مسکو بود که اسرائیل حملات هوایی علیه مواضع ایران را در سوریه آغاز کرد و سامانه دفاع هوایی روسیه از منافع ایران حمایت نکرد. برخی از ایرانیان باور دارند که پوتین در این زمینه با نتانیاهو همکاری کرده است.

این که این توافق بین اسرائیل  روسیه درباره عدم حضور نیروهای ایرانی در سوریه را می توان عملیاتی کرد هنوز مشخص نیست. «نیکلای کوژانف» دیپلمات سابق روس در ایران و پروفسور در دانشگاه اروپایی در سن پترزبورگ می گوید روسیه دارای اهرم های نفوذ محدودی است و این موضوع بسیار بستگی به نظر خود ایران دارد. او می گوید:«علیرغم آن که پوتین خواستار خروج نیروهای خارجی از سوریه شده است به نظر می رسد که اعضای سپاه قدس ایران خواستار ماندن در سوریه هستند».
اکونومیست در ادامه می نویسد:«از سوی دیگر منافع روسیه و اسرائیل در همگرایی با یکدیگر هستند. یک مقام ارشد اسرائیلی می گوید:«ما تعامل خوبی با روسیه داریم و یکدیگر را درک می کنیم و می توانیم مانع از ایجاد بحران سیاسی دیگری در سوریه شویم». البته او می گوید ادامه حکومت اسد خبر خوبی برای اسرائیل نیست این خبر بدی برای معارضانی است که در روستاهای سوریه در نزدیکی مرز هستند و اسرائیل با موادغذایی، تجهیزات پزشکی و انتقال سلاح های سبک به انان کمک می رساند.
فرماندهان معارضان سوری می گویند که بخشی از شبه نظامیان مورد حمایت ایران عقب نشینی می کنند. اسرائیل احتمالا با این موضوع راضی نخواهد شد چرا که نیروهای ایرانی کماکان در سایر نقاط سوریه فعال هستند.

یک پهپاد ایرانی ماه فوریه گذشته وارد حریم هوایی اسرائیل شد و از ۱۵۰ مایلی مرز عبور کرد. در صورتی که اسد و روسیه متحد او موفق به مهار کردن ایران نشدند حملات بیش تری از سوی اسرائیل صورت خواهند گرفت و صرفا حمله به اهداف ایرانی را شامل نمی شوند.

مقام های اسرائیلی اعلام کردند که در ۱۰ مه سامانه ضد هوایی سوریه را هدف حملات خود قرار داده اند. این سامانه ها از سوی روسیه در اختیار سوریه قرار داده شده اند.

اقدام متوازن کننده برای روسیه ممکن است کار دشواری باشد. «کوژانوف» معتقد است که استراتژی روسیه مبنی بر گفت و گو با تمامی طرفین دیر یا زود شکست خواهد خورد. او می گوید:«در نهایت زمان انتخابی جدی فرا می رسد و باید گزینه ای را انتخاب کرد تا موقعیت و موضع شما مشخص شود».

متاسفانه بخش دیدگاه‌های این مطلب بسته است.