هرچند زنان ایران مبارزه افتخارآمیزی کردند و می کنند، ولی هنوز راه درازی در پیش است، کهنه اندیشان حتی بسیاری از سنگرهای تسخیر شده را بازپس گرفتند.
روز جهانی زن را با نگاهی به واقعیت وضعیت زنان جهان و ایران، که نشانگر راه دراز و دشواری که پیش رو داریم، و دستاوردهای زنان سوئد، که نشانگر امکانات عملی است و خواست های زنان ایران گرامی می داریم. ….

کلارا زتکین (سمت چپ) و رزا لوکزامبورگ در سال ۱۹۱۰ در کپنهاگ. کلارا در این سال ۸ مارس (۱۷ اسفند) را به عنوان روز جهانی زن پیشنهاد کرد.

ایران سرزمین عجیبی است.
سرزمین شهرزاد و مرجان هزار و یک شب.
سرزمین رودابه، سیندخت، تهمینه، گرد آفرید، گردیه، کتایون، فرانک، همای چهرآزاد، فرنگیس و ….
سرزمین مهستی گنجوی، سیمین بهبهانی، فروغ فرخزاد و ….
سرزمین بی‌بی‌خانم استرآبادی، صدیقه دولت آبادی، هما ناطق، سیمین دانشور، مهرانگیز کار، مهشید امیرشاهی و ….
سرزمین قمرالملوک وزیری، دلکش، مرضیه، گوگوش، سیما بینا، پریسا و ….
سرزمین، طاهره قرةالعین، بی بی مریم بختیاری، زینب پاشا، فرخ‌رو پارسا، مریم فیروز، مرضیه احمدی اسکویی، مهرنوش ابراهیمی، گوهر عشقی، نسرین ستوده، ویدا موحد و ….
هرچند بیش از نیمی از نیمکت های دانشگاه ها را دختران و زنان از آن خود کردند، ولی کمتر از بیست درصد از آنها قادر به کار کردن در اجتماع هستند.
هرچند زنان ایران مبارزه افتخارآمیزی کردند و می کنند، ولی هنوز راه درازی در پیش است، کهنه اندیشان حتی بسیاری از سنگرهای تسخیر شده را بازپس گرفتند.
روز جهانی زن را با نگاهی به واقعیت وضعیت زنان جهان و ایران، که نشانگر راه دراز و دشواری که پیش رو داریم، و دستاوردهای زنان سوئد، که نشانگر امکانات عملی است و خواست های زنان ایران گرامی می داریم.

واقعیت وضعیت زندگی زنان جهان
•    در هر ساعت، تقریبن ۴۰ مادر بر اثر زایمان یا بارداری می‌میرند.
•    حدود ۳۵ در صد زنان جهان در معرض خشونت جنسی قرار دارند.
•    حدود ۲۵۰ میلیون نفر از زنانی که امروز زندگی می کنند، جوانتر از پانزده سالگی ازدواج کردند.
•    حدود ۱۳۰ میلیون از زنانی که امروز زندگی می کنند، به نوعی ختنه شده‌اند.
•    تنها ۲۳ در صد نمایندگان مجلس‌های جهان زن هستند.
•    تنها ۴۷ در صد زنان جهان استخدام هستند.
•    تنها ۷ در صد کشورهای جهان در پنجاه سال اخیر، زنی به عنوان رئیس دولت داشته‌اند.
•    بیماری‌های قلبی معمول‌ترین علت مرگ و میر زنان است.

واقعیت وضعیت زندگی زنان ایران
•    براى خروج از کشور یا هر اقدام فردى دیگر، باید از شوهر خود اجازه‌ بگیرند.
•    پس از طلاق دارایى خانواده بین زن و مرد به طور مساوى تقسیم نمی شود.
•    دختران نصف پسران ارث می‌برند.
•    زنان، آزادى مدنى و اجتماعى برابر با مردان در عرصه هاى اجتماعى مثل میادین ورزشى و هنرى و جشنهاى ملى و خیابانى ندارند.
•    آوازخوانی زن (تک خوانى) ممنوع است.
•    زنان حق انتخاب پوشش خود را ندارند و حجاب اجبارى است.
•    زنان حق درخواست طلاق ندارند.
•    زنان فرصت‌هاى برابر شغلى در کسب مشاغل مهم مدیریتى، دولتى و غیره تا حد کاندید شدن برای ریاست جمهورى را ندارند.
•    سنگسار زنان قانونی است.
•    دیه زنان نصف مردان است
•    مادران حق سرپرستی و نگهداری فرزندان خود را ندارند.

دستاوردهای زنان سوئد
•    از سال ۱۸۴۵ میلادی زنان و مردان حق ارث برابر دارند.
•    از سال ۱۹۰۱ مرخصی با حقوق پس از زایمان قانونی شد.
•    از سال ۱۹۲۱ زنان حق رای گرفتند.
•    از سال ۱۹۳۸ شیوه‌های جلوگیری از بارداری حق قانونی زنان شد.
•    از سال ۱۹۵۰ مادران حقوق یکسان با پدران در سرپرستی و حضانت فرزندان دارند.
•    از سال ۱۹۵۸ زنان حق کشیش شدن دارند.
•    از سال ۱۹۶۵ نزدیکی به زور با همسر، تجاوز محسوب می‌شود، ممنوع است و مجازات دارد.
•    از سال ۱۹۷۵ کورتاژ آزاد و حق قانونی زن باردار شد.
•    از سال ۱۹۷۹ حق ۶ ساعت کار برای والدین کودکان خردسال تصویب شد.
•    از سال ۱۹۸۰ تبعیض جنسی در محل کار غیر قانونی شد.
•    از سال ۱۹۸۳ همه مشاغل نظامی و ارتشی برای زنان آزاد شد.
•    از سال ۱۹۸۷ قانون همزی یا همباشی (Cohabitation) قانونی و شقی از ازدواج رسمی و همسنگ با عقد کلیسا یا محضر به رسمیت شناخت.
•    از سال ۱۹۹۹ خرید سکس (نه فروش سکس) ممنوع شد و مجازات دارد.

خواسته های زنان ایران
امسال در مبارزه زنان جهان با جنبش «من_هم» (Me_Too) برای محکوم کردن اذیت و آزار جنسی و مبارزه دختران و زنان ایران با حرکت «دختران خیابان انقلاب» نام پویشی است که در اعتراض به حجاب اجباری برجسته است.
در ٨ مارس، روزجهانی زن، مطالبات جنبش مدنى زنان ایران را بشناسیم وتبلیغ کنیم:

آرشیو روزنامه اطلاعات ۲۰ اسفند ۱۳۵۷

•    برابری حقوق فرزندان در سهم الارث والدین
•    حذف قانون توهین آمیز نصف بودن دیه زنان نسبت به مردان. این قانون ارتجاعى، نابرابرى زن و مرد را، حتى به مرده ى زنان هم تحمیل مى کند.
•    حضانت فرزندان، حق یا تکلیف در نگهداری و سرپرستی کودک، باید بر اساس شایسته سالارى باشد نه جنسیت.
•    حق درخواست طلاق از سوی زنان
•    تقسیم مساوى دارایى خانواده، پس از طلاق بین زن و مرد.
•    حذف قانون ارتجاعى اجازه ى شوهر براى خروج از کشور یا هر اقدام فردى دیگر بمثابه ى یک انسان بالغ
•    حذف سنگسار و مجازات نابرابر بر اساس جنسیت
•    حق آزادى انتخاب پوشش (رفع حجاب اجبارى)
•    آزادى مدنى و اجتماعى برابر حقوق با مردان ، در عرصه هاى اجتماعى مثل میادین ورزشى و هنرى و جشنهاى ملى و خیابانى
•    حذف قانون ارتجاعى ممنوعیت آوازخوانی زن (تک خوانى)
•    برابرى فرصت هاى شغلى و حذف امتیاز جنسى در کسب مشاغل مهم مدیریتى ، دولتى و غیره تا حد حق کاندید شدن ریاست جمهورى.

تحقق خواسته هاى فوق، کمى دور و دشوار مى نماید. ولى یادمان نرود که پیمودن سخت ترین راه ها را با برداشتن اولین گام ها آغاز مى شود. اول باید بدانیم چه مى خواهیم، سپس انرا بدست آوریم.

یک ترانه و یک شعر
این نوشتار را با ترانه ای که ملک‌الشعرای بهار در اهمیت مقام زن و مسأله‌ی حجاب سروده و یک شعر که رضا مقدی برای دختران خیابان انقلاب سروده به پایان می برم و ٨ مارس خجسته را گرامی می دارم:

بند اول
به دل جز غم آن قمر ندارم
خوشم زانکه غم دگر ندارم
کند داغ دلم همیشه تازه
ازین مطلب تازه‌تر ندارم
قسم خورده که رخساره نپوشد
بجز با من دلداده نجوشد
هوایی بجز این به سر ندارم
جمال بشر تویی
زگل تازه‌تر تویی
که رشک قمر تویی
عزیزم
* * * * *
ای دلبر! جانپرور!
طی شد عمرم در آرزویت
روزم باشد چون تار مویت
که چون تو دلبر
چرا کنی سر
به ذلّت و خواری!
خدا نماید ز دیده‌ی بد
ترا نگهداری
* * * * *

وای بهارا بهارا!
مزن دم خدا را ز راز نهان
وای که ما را که ما را
به عالم مقدر شد این از جهان
* * * * *

بند دوم
زنی کو به جهان هنر ندارد
ز حس بشری خبر ندارد
بناز ای زن با هنر که عالم
گلی از تو شکفته‌تر ندارد
زنانی که به جهل و به حجابند
ز آداب و هنر بهره نیابند
چنین زن به جهان ثمر ندارند
برو خوان کتاب را
برافکن حجاب را
ازین بیشتر به گل
مپوش آفتاب را
حبیبم
در عالم، جای زن
باید باشد بر روی دیده
زن در زندان یارب که دیده؟
به‌جز در ایران
که حال نسوان بود بدین‌سان زار
تباهکاری و جهل و خواری
بود مدامش کار
وای نگارا نگارا
مده دل خدا را به حرف کسی
وای که گل را گل را
نباشد زیانی ز خار و خسی

در این تصنیف جمله‌ی به‌جز در ایران، مورد ایراد شهربانی بوده و به جای آن «ملک‌الشعرا»، جمله‌ی «چه شد عزیزان» را گذاشته‌است.

بانوی سربلند
یک شعر ِعاشقانه به رنگ ِسپیده بود
وقتی که دستهای سپیدت زمانه را
معنای تازه داد.

آیینه ها ز دورترین جای این جهان
هریک به میهمانی ِ دست تو آمدند
تا عطر ِ شادمانه ی آن جان ِ تشنه را
برباغ ِ ما دوباره ببارانند.

بانوی سربلند!
بانوی درد وُ “بند”!
در روبروی تیره ترین روزگار ِتلخ
دست تو از تبار ِ زُلال ِ سپیده هاست
بگذار از برابرت، سرمست بگذریم.
زیباست
آواز ِ دستهای تو زیباست.

رضا مقصدی

۱۵ اسفند ۱۳۹۶
احد قربانی دهناری
گوتنبرگ، سوئد
ahad.ghorbani@gmail.com
http://ahad-ghorbani.com
http://www.facebook.com/ahad.ghorbani.dehari
https://t.me/AhadGhorbaniDehnari