خبرگزاری فارس از قول علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، گزارش داده است که “پرواز جنگنده‌های روسی از آسمان ایران ادامه دارد”. ….

بی بی سی:
این خبرگزاری که از منابع خبری نزدیک به نظامیان در ایران است، امروز در یک گفت‌و‌گوی اختصاصی با شمخانی، ضمن تایید ادامه استفاده جنگنده‌های روسیه از آسمان ایران، از قول او گفت “جنگنده های روسیه در موارد اخیر تنها از آسمان ایران استفاده کردند و عملیات سوخت‌گیری نداشته‌اند”. او تاکید کرده که ایران “هر نوع همکاری که درباره سوریه لازم باشد” با روسیه خواهد داشت. به گفته دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران “همکاری این کشور با روسیه یک همکاری کاملا راهبردی است و عبور هواپیماهای روس منوط به همکاری و تصمیم‌گیری از قبل است”.

سایر خبرگزاری‌ها از جمله ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران، بیشتر بر فرآیند صدور مجوز پرواز تاکید کرده و از قول شمخانی گزارش داده‌اند: “عبور هواپیماهای روسی از ایران منوط به طی کردن مقدمات و تصمیمات مشترکی است که به نیازمندی‌های میدانی در مبازره با تروریسم مرتبط است”.

شمخانی گفته است که “صدور مجوز عبور٬ فرایند پیچیده ای دارد که مستلزم بررسی های کارشناسی در ابعاد مختلف٬ نیازسنجی و تعیین زمانبندی از پیش مشخص است”. او در عین حال گفته “امکان صدور مجوز برای عبور هواپیماهای روسی از فضای ایران برای پشتیبانی از عملیات زمینی در سوریه وجود دارد”.

استفاده جنگنده‌های روسی از آسمان ایران و سوخت‌گیری‌شان از پایگاه هوایی نوژه در همدان برای عملیات نظامی در سوریه٬ اولین بار در تابستان امسال تایید شد. این جنگنده‌ها از نوع توپولف ام ۲۲ و بمب‌افکن‌های سوخو ۳۴ اعلام شدند که هواپیماهای سنگین نظامی محسوب می‌شوند. این برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم بود که نیروهای نظامی یک کشور خارجی از آسمان و خاک ایران برای ماموریت نظامی علیه مواضعی در یک کشور ثالث استفاده می‌کردند.

حضور جنگنده‌های روسیه در ایران به بحث‌های دامنه‌داری در میان برخی از نمایندگان مجلس این کشور و برخی از رسانه‌ها انجامید. نمایندگان مخالفت این اقدام در مجلس ایران حضور جنگنده‌های روسی را بر خلاف قانون اساسی ایران می‌خواندند که استقرار هرگونه پایگاه نظامی خارجی در کشور هرچند به عنوان استفاده‌های صلح‌آمیز را ممنوع کرده است.

علی لاریجانی، رئیس مجلس و حسین دهقان وزیر دفاع ایران در اظهاراتی جداگانه حضور جنگنده های روسیه در پایگاه نظامی همدان را مصداق استقرار پایگاه خارجی نداسته و گفته بودند که این حضور اقدامی موقت و با هدف انجام ماموریتی انجام می شود که منافع ایران و دولت بشار اسد٬ رئیس جمهور سوریه را تامین می کند.
به فاصله کوتاهی پس از تایید حضور جنگنده های روسیه در پایگاه نظامی همدان٬ ایران از پایان این عملیات خبر داد اما وزیر دفاع ایران اعلام کرد هر زمان که روسیه احتیاج داشته باشد٬ ایران درخواست مسکو برای استفاده از خاک ایران را بررسی می کند.

منابع نظامی ایران حضور جنگنده های روسیه در خاک ایران را برای سرعت بخشیدن به عملیات هوایی در سوریه لازم عنوان می کردند.
ایران٬ سوریه و روسیه تاکنون توافق های سه جانبه و دوبه دو با یکدیگر برای همکاری نظامی علیه گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) و تقویت دولت مستقر سوریه داشته اند.

افزایش همکاری نظامی دو کشور
از زمان رفع تحریم های اتمی در ایران همکاری دوجانبه نظامی ایران و روسیه رشد چشمگیری داشته است. ناوهای جنگی روسیه در مهرماه سال گذشته با استقرار در سواحل جنوبی دریای خزر ۲۶ موشک کروز از حریم هوایی ایران به مواضعی در سوریه پرتاب کردند. به غیر از ارسال سامانه ضدموشکی اس- ۳۰۰ به ایران که روسیه سال ها اجرای آن را به تاخیر انداخت٬ دو کشور تاکنون موافقتنامه‌های دوجانبه‌ای هم برای فروش سلاح‌های متعارف و هلی‌کوپتر به ایران با هم امضا کرده‌اند.

وزارت خارجه ایران می گوید با هدف تقویت روابط دوجانبه میان دو کشور٬ حسن روحانی رئیس جمهور ایران که از سوی ولادیمیر پوتین همتای روسی اش برای یک دیدار رسمی به روسیه دعوت شده٬ اوایل سال آینده خورشیدی به مسکو سفر خواهد کرد.
روحانی از زمان ریاست جمهوری اش بیش از هر رهبر خارجی دیگر، با ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه دیدار داشته است.