«خبرجنوب» نوشت: قسمت هایی از استودان های ساسانی حسین کوه در آتش سوخت و آن طور که رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان مرودشت می گوید؛ به دلیل نبود حفاظت فیزیکی مناسب، عامل یا عاملین تخریب این میراث ۱۷۰۰ ساله شناسایی نشده اند. ….

استودان های حسین کوه در نزدیکی مجموعه فرهنگی- تاریخی نقش رستم قرار گرفته که از نظر تعداد و قدمت و وجود کتیبه ای سنگی، جزو آثار منحصربه فرد و ارزشمند دوره ساسانیان در فارس محسوب می شود، اما شواهد موجود حکایت از بی توجهی به این آثار دارد؛ آثاری که یا رنگ می شود و یا به محل مناسبی برای یادگارنویسی گردشگران تبدیل و هم اینک نیز جایگاه مناسبی برای افروختن آتش شده است!

نبود راه دسترسی مناسب و تابلوی معرفی و اطلاع رسانی همچنین عدم وجود حصار و یا فنس و نبود مراقب از جمله مصائب و مشکلاتی است که سال هاست استودان های امامزاده اسماعیل مرودشت با آن مواجه است. آثاری که تعدادشان به ۲۴ استودان می رسد و در فهرست ملی هم قرار دارد اما همواره در معرض آسیب است و آن طور که سیاوش آریا، فعال حوزه میراث فرهنگی و گردشگری فارس به خبرنگار ما می گوید؛ فرد یا افرادی «اُستودان های» مشهور به شاهزاده اِسماعیلِ مَرودشت را با لاستیک خودرو به آتش کشیده و به آن ها آسیب رسانده اند.

وی با بیان اینکه اُستودان ها ،همان جای نگهداری استخوان مردگان است که قدمتشان به دورۀ ساسانیان می رسد، می افزاید: اُستودان های این محوطۀ تاریخی که با نام اُستودان های شاهزاده اِسماعیل به ثبت ملی رسیده است، هر بار در تیررَس حادثه ای ناگوار قرار می گیرد. آریا اضافه می کند : برخی افراد روزی با پُتک به انگیزۀ یافتن گنج به جان سنگ نبشته های (کتیبه ها) پهلوی ساسانی اُستودان ها افتاده و آن را نابود می کنند و روزی دیگر به بهانه های مذهبی و در اصل سوء استفاده از باورهای دینی مردم، رنگ سبز به این آثار تاریخی می پاشند! اما در تازه ترین تعرض با لاستیک خودرو این یادمان های ارزشمند تاریخی را به آتش کشیده اند.

آریا در ادامه این گفت و گو می افزاید: مشخص نیست چه کسانی این آسیب های برگشت ناپذیر را به اثر تاریخی مرودشت وارد کرده اند. این افراد بدون نگرانی و با خیالی آسوده به کَندن سنگ های پایین کوه، همان جایی که اُستودان ها بر روی آن تراشیده شده است، سرگرم بوده و بخش هایی از این یادگارهای نیاکانی را شکسته اند! همچنین روشن نیست که افراد چگونه توانسته اند به آسودگی از اُستودان ها بالا رفته و در بلندترین بخش آن و بر روی سنگ نوشته پهلوی ساسانی یکی از اُستودان ها، یادگاری بنویسند!؟ وی ادامه می دهد : متاسفانه این محوطه تاریخی- ملی در چند سال گذشته بارها مورد دست اندازی های گوناگون قرار گرفته است. به طوری که تابستان امسال بود که طرح پاک سازی رنگ ها و یادگاری نویسی ها اجرا شد ولی مشخص نیست که چگونه و با گذشت تنها چند ماه پس از طرح پاک سازی، اَفرادی با آسودگی خیال و به این راحتی توانسته اند به این آثار دست درازی کنند. وی ادامه می دهد: همچنین این افراد سنگ های شکسته شدۀ کوه و پایین اُستودان ها را در پیرامون این محوطه ریخته و رها کرده اند.

حفاظت فیزیکی در برخی از سایت های باستانی شهرستان وجود ندارد
در ادامه این گفت وگو، صفرزاده رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان مرودشت با تائید اینکه قسمتی از کوه آتش گرفته است، می گوید: متاسفانه امکانات حفاظتی و کنترلی در این محوطه تاریخی وجود ندارد و فرد یا افرادی، آگاهانه یا ناآگاهانه مرتکب این عمل شده اند. وی اضافه می کند: به دلیل نبود حفاظت فیزیکی مناسب در منطقه همچون نصب دوربین مداربسته، عامل یا عاملین این تخریب شناسایی نشده اند. صفرزاده با تاکید بر اینکه کنترلی برروی این آثار باستانی وجود ندارد، می افزاید: درخواست ها برای نصب دوربین مداربسته و حصار در اطراف این محوطه به اداره کل داده شده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان مرودشت بر لزوم فنس کشی در اطراف محوطه استودان های حسین کوه تاکید می کند و می گوید: متاسفانه در برخی نقاط باستانی شهرستان چون شهر استخر نیز حفاظت فیزیکی به صورت مناسب و اصولی صورت نمی گیرد و جا دارد هرچه سریع تر اقدامات لازم جهت حفاظت و مراقبت از این سایت های تاریخی و آثار موجود در آن صورت گیرد تا دیگر شاهد اتفاقات ناگواری چون رنگ آمیزی آثار و یا تخریب آنها به بهانه یافتن گنج و برافروختن آتش در این محوطه ها نباشیم. به گزارش خبرنگار ما، اسفند سال گذشته در «خبرجنوب» گزارشی با تیتر «چهره میراث ۱۷۰۰ ساله فارس مخدوش است» در همین صفحه به چاپ رسید که وضعیت اسفناک این مجموعه تاریخی باستانی تشریح شد چرا که در همان سال برخی افراد این آثار ملی را رنگ آمیزی کرده بودند و با گذشت نزدیک به ۵ ماه از انعکاس این گزارش، در تیرماه امسال رنگ آمیزی ها و یادگارنویسی ها از محل پاک شد و حتی کارشناسان میراث فرهنگی این وعده را دادند که محدوده تاریخی مذکور فنس کشی خواهد شد و به صورت اصولی حفاظت می شود!

گفتنی است این استودان ها که به استودان های امامزاده اسماعیل نیز معروف شده، در نزدیکی روستای حسین آباد از توابع شهرستان مرودشت قرار دارد که دارای کتیبه می باشد.