عدم تحمل منتقدین و مخالفین و روزنامه‌نگاران منتقد توسط برخی از گروه‌های «فشار» که عموما مسلح هستند و در ارگان‌ها حاکمیت کردستان عراق، جایگاه مهمی دارند از یک‌سو و نبود قانون مشخص برا ی تعیین حدود فعالیت‌های حرفه‌ای در کردستان عراق سبب شده است که حریم روزنامه‌نگاران به‌راحتی توسط گروه‌های فشار نقض شود و مورد تعرض قرار گیرند. ….

————————————————————-

ترور روزنامه‌نگاران در اقلیم کردستان عراق را محکوم کنیم!

بهرام رحمانی
bahram.rehmani@gmail.com

کمپین بازداشت و محاکمە عاملان و آمران ترور گزارشگر خبرگزاری روژنیوز، ودات حسین کە در روز ۱۳ آگوست در شهر دهوک بەشیوەای وحشیانە ترور شد، در کردستان عراق و خارج کشور در جریان است. از جمله به‌همین مناسبت آکسیونی نیز در روز شنبه ۲۰ اوت ۲۰۱۶ در میدان مرکزی استکهلم برگزار شد که در این حرکت اعتراض تعدادی از فعالین سیاسی و اجتماعی و فرهنگی از جمله من هم‌(بهرام رحمانی) سخن‌رانی کردیم.
شمار زیادی از سازمان‌ها و احزاب مدافع آزادی بیان و اندیشه، روزنامەنگاران، فعالین جنبش جامعە مدنی و نویسندگان و با شرکت صدها تن از نمایندگان مجلس، پزشکان، کارمندان، کارگران، زنان و جوانان در داخل و خارج از کردستان کمپینی را برای بازداشت و محاکمە قاتلان ودات حسین آغاز کردند.

سوران حسین از مسئولین برگزاری کمپین در گفتگو با خبرگزاری فرات اعلام کرد کە هدف آن‌ها از کمپین مذکور فشار بر سازمان‌های امنیتی برای آشکار کردن عاملان و آمران ترور ودات حسین گزارشگر خبرگزاری روژ می‌باشد و از مسئولان اداری اقلیم درخواست می‌کنیم در این رابطە قاتلان ودات را آشکارا بە‌افکار عمومی معرفی نمودە و آن‌ها را بە‌پای میز محاکمە کشانند.

پیکر بی‌جان یک روزنامه‌نگار کرد ساعاتی پس از آن که توسط افراد ناشناسی در مرکز شهر دهوک ربوده شد در نزدیکی این شهر یافت شد.
بر اساس گزارشات منتشر شده در بامداد روز ۱۳ آگوست، افرادی ناشناس در شهر دهوک با سد کردن مسیر «ودات حسین» خبرنگار آژانس خبری «روژ نیوز» را در شهر دهوک وی را ربوده و سپس به‌قتل رسانده‌اند.
بر طبق گفته‌های خانواده این روزنامه‌نگار و هم‌چین تصاویری که در شبکه‌های اجتماعی انتشار یافته آثار شکنجه و ضربات چاقو بر پیکر قربانی مشهود است.
این روزنامه‌نگار کرد، از دو ماه پیش همکاری خود را با آژانس خبری روژ نیوز آغاز کرده بود. بسیاری از نهادها و خبرگزاری‌های نزدیک به «حزب کارگران کردستان»‌(پ‌ک‌ک) چون آژانس روژ نیوز در منطقه تحت نفوذ حزب دموکرات کردستان عراق در استان‌های اربیل و دهوک از سوی نیروهای امنیتی با محدودیت‌های زیادی مواجه می‌شوند.
خانواده و اطرافیان این روزنامه‌نگار، در گفتگو با رسانه‌های خبری اعلام کرده که وی در روزهای گذشته از سوی نیروهای آسایش در شهر دهوک احضار و در خصوص فعالیت‌های روزنامه‌نگاری‌اش مورد بازخواست قرار گرفته بوده است.
برخی از روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی انگشت اتهام را به‌سوی نهادهای امنیتی تحت نفوذ حزب دموکرات کردستان عراق نشانه رفته و خواستار پاسخ‌گویی این حزب در خصوص این قتل شده‌اند.
در اعتراض به‌قتل این روزنامه‌نگار، روز یک‌شنبه ۱۴ اگوست در شهرهای سلیمانیه و کرکوک تجمع‌هایی برگزار شد.
از دیگر سو، پنج فراکسیون اتحادیه میهنی کردستان عراق، جنبش تغییر، اتحاد اسلامی، تجمع اسلامی و جنبش اسلامی در پارلمان کردستان عراق، در بیانه‌ای مشترک، ضمن محکوم نمودن قتل ودات حسین، خواهان رسیدگی سریع به‌این پرونده و دستگیری قاتل یا قاتلان این روزنامه‌نگار شدند.
سندیکای روزنامه‌نگاران اقلیم کردستان نیز با محکوم کردن قتل این روزنامه‌نگار  از مقام‌های حکومت و نهادهای امنیتی خواسته تا عاملان قتل ودات حسین را یافته و محاکمه کنند.
دربند حسین، برادر این روزنامه‌نگار جان‌باخته به‌خبرنگاران در اربیل گفت: «برادر ما هیچ مشکلی با کسی نداشت و فرد مشکل داری نبود اما بعد از این که به‌عنوان خبرنگار وابسته به‌ پ.ک.ک مشغول فعالیت شد ترور شد و مطمئن هستیم که او بنا به‌دلایل سیاسی ترور شده است و مسئولین امنیتی استان دهوک نیز باید در این خصوص پاسخ‌گو باشند».
وی افزود: «بعد از شروع همکاری با آژانس خبری پ.ک.ک برادرمان چندین بار از سوی مقامات امنیتی دهوک برای ارائه توضیح و بازجویی احضار شده بود».
خانم فیان عباس، رییس شاخه دهوک سندیکای روزنامه‌نگاران اقلیم کردستان عراق که هم‌زمان عضو پارلمان اقلیم است، در این خصوص اظهار داشت: «این روزنامه‌نگار عضو سندیکا نبود ولی ما این ترور را محکوم می‌کنیم و در حال پیگیری پرونده او هستیم».
واکنش‌های رسمی و غیررسمی به‌این قتل در اقلیم کردستان عراق سبب شد هیمن سلیمان، مسئول روابط عمومی پلیس استان دهوک به‌روزنامه‌نگاران اعلام کند: «این جوان در راه سیجی در منطقه سیمیل در استان دهوک از سوی افراد ناشناس ربوده شده و مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد. او در حالیکه در تلاش برای اعزام به‌بیمارستان بود جان خود را از دست می‌دهد».
قتل این روزنامه‌نگار، هم‌زمان واکنش رسمی فراکسیون‌های جنبش تغییر، اتحادیه میهنی کردستان عراق، اتحاد اسلامی و جماعت اسلامی را در پارلمان اقلیم به همراه داشت. این فراکسیون‌ها با صدور بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن کشته‌شدن این روزنامه‌نگار اعلام کردند: «این رخداد این واقعیت را به‌ما نشان داد که آزادی‌های عمومی و بیان در اقلیم کردستان عراق هنوز در معرض تهدیدهای جدی هستند».
در ادامه بیانیه  آمده است: «ارگان‌های  رسمی در اقلیم کردستان عراق که مسئول حفظ جان مردم هستند ضروری است در مقابل این جنایت به‌طور حرفه‌ای رفتار کرده و بدون تاثیر‌پذیری از گرایش‌های سیاسی و حزبی نسبت به‌برخورد با مجرمین اقدام کنند».
ویداد حسین علی، روزنامه‌نگار ۲۸ ساله کرد عراقی مدت یک ماه بود که به‌عنوان خبرنگار آژانس روژ نیوز در استان دهوک مشغول فعالیت شده و قبل از این نیز عضو اطلاق فرهنگی دهوک نیز بود.
حزب دموکرات کردستان عراق از سوی سایر احزاب کرد عراقی و پ.ک.ک متهم است که در راستای سیاست‌های دولت ترکیه در اقلیم کردستان عراق گام برمی‌دارد و متقابلا حزب دموکرات کردستان عراق پ.ک.ک را متهم می‌کند که در مناطقی که محدوده فعالیت آن‌ها نیست حضور دارند و باید به‌ترکیه برگردند.
به‌اعتقاد کارشناسان سیاسی این قتل می‌تواند زمینه‌های تنش‌های داخلی را در اقلیم شدت بخشیده و اقلیم وارد مرحله دیگری از تنش شود.
از سوی دیگر بسیاری از سازمان‌های غیردولتی این سئوال را مطرح می‌کنند که با وجود این قتل و اعمال فشار بر روزنامه‌نگاران آیا رسانه‌ها می‌توانند در فضای آرام به فعالیت حرفه‌ای خود مشغول شوند؟
در ارتباط با این پرونده «هیمن سلیمان»، سخن‌گوی پلیس استان دهوک اعلام داشته، این روزنامه‌نگار پس از آن که مورد ضرب و شتم قرار گرفته به‌بیمارستان منتقل شده است، اما به‌علت جراحات وارده فوت نموده است. وی افزوده که تحقیقات پلیس در این زمینه ادامه دارد و جهت تکمیل تحقیقات، منتظر گزارش کالبد شکافی هستند.

این اولین‌باری نیست که در سال‌های اخیر روزنامەنگاران کرد در جنوب کردستان ترور می‌شوند.

قبل از این نیز در شب ۱۸/۹/۲۰۱۳ میلادی، یعقوب رسول خبرنگار شبکه تلویزیونی کردسان که دفتر اصلی آن در سلیمانیه است به‌همراه خانواده‌اش می‌خواهد از خانه بیرون بیاید. او ساکن شهر قلعه دیزه واقع در شمال سلیمانیه بوده و سال‌هاست که برای این شبکه کار می‌کرد.
به‌گزارش خبرنگارگزاری‌ها از کردستان عراق،  یعقوب رسول قبل از همسر و فرزندانش می‌خواهد ماشین را برای رفتن آماده کند اما اتومبیل دیگری منتظر وی بوده و به‌محض این که از در بیرون می‌آید به‌سوی وی شلیک می‌شود. مهاجمان بعد از شلیک‌های مداوم از محل می‌گریزند و با وجود انتقال این روزنامه‌نگار به‌بیمارستان توسط مردم اما وی جان خود را از دست می‌دهد.

«سردشت عثمان»، روزنامه‌نگار کرد عراقی، کسی بود که از سلطه حزب بارزانی موسوم به «پارتی»‌(حزب دمکرات کردستان عراق) انتقاد کرد و به‌فاصله یک هفته پس از این انتقاد و درج مقاله‌ای بر علیه مسعود بارزانی و افشای فساد حکومتی و درج نوشته‌ای در خصوص عشیره بارزانی، ترور شد.
برخی معتقدند که این ترور از طرف نهاد امنیتی اقلیم کردستان(حزب دمکرات کردستان عراق به‌رهبری مسعود بارزانی) سازمان‌دهی شد.
گرچه انگشت اتهام‌ها به‌سوی دستگاه پاراستن‌(نهاد امنیتی حزب دمکرات کردستان عراق) نشانه رفت اما این حزب، واکنشی به‌خواسته معترضان از جمله دانشجویان معترض نشان نداد.

در ساعات پایانی شب پنج‌شنبه ۵ دسامبر سال ۲۰۱۳، «کاوه گرمیانی» در مقابل منزل خودش در شهر کلار در استان سلیمانیه ترور شد و جان باخت. هرچند مقام های امنیتی اعلام کردند که عامل ترور این روزنامه‌نگار اکنون در زندان است با این حال بسیاری از منتقدین بر این باور هستند که عاملان اصلی افراد دیگری بوده‌اند که به‌دلیل قدرت و نفوذ تاکنون بازداشت نشده‌اند.
دادگاه شهر کلار، ابتدا با بازداشت «محمود سنگاوی» از اعضای دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان، وی را متهم به‌دست داشتن در ترور کاوه گرمیانی کرده بود. وی پس از مدتی به‌دلیل توسط دادگاه به‌دلیل «فقدان مدارک و شواهد» کافی تبرئه و آزاد شد.

در تاریخ ۱۸ دسامبر سال ۲۰۱۳ نیز یک روزنامەنگار به‌نام «یعقوب رسول» در شهر قلعه دزه واقع در استان سلیمانیه در برابر دیدگان همسرش ترور شد و جان باخت. در آن هنگام گفته شد که انگیزه این ترور مسائل سیاسی نبوده است.
«سوران مامه حمه» روزنامەنگار کرد در تاریخ ۲۱ جولای ۲۰۰۸ به‌قتل رسید و «سردشت عثمان» دانشجو و روزنامه‌نگار، در تاریخ ۴ می ۲۰۱۰، در مقابل دانشکده ادبیات دانشگاه صلاح‌الدین در هولیر توسط چند فرد ناشناس ربوده و بعداز دو روز جسد وی در نزدیکی شهر موصل پیدا شد.
به‌گزارش سایت «آوینه» یک روزنامه‌نگار به‌نام «کاوه گرمیانی» در شهر «کلار» واقع در کردستان عراق ترور شد.
شامگاه پنج‌شنبه ۱۴ آذرماه افراد مسلح ناشناس، روزنامه‌نگار منتقد «کاوە محمد احمد» معروف به کاوه گرمیانی را در مقابل خانه‌اش در شهر کلار به‌قتل رساندند.

ترور روزنامه‌نگاران در کردستان عراق، تبدیل به‌یک پدیده خطرناک تبدیل شده که جان روزنامه‌نگاران را در معرض تهدید جدی قرار داده است.
در یکی از واکنش‌های بین‌المللی، سازمان روزنامه‌نگاران بدون مرز و سازمان حقوق بشر این اقدام تروریستی را محکوم کرد. خواسته اکثریت روزنامه‌نگاران کرد عراقی در این چند روزه حول این محور بوده است که مرزی برای ریخته‌شدن خون روزنامه‌نگاران گذاشته شده و حکومت اقلیم کردستان عراق به‌آن متعهد باشد. در پاسخ به‌اعتراضات روزنامه‌نگاران کرد عراقی در خصوص نبود امنیت جانی برای روزنامه‌نگاران و پیگیری ویژه این قتل‌ها، هیئت دولت اقلیم کردستان عراق نتیجه‌ای نداده است.
در بیانیه‌های صادر شده توسط معترضین تاکید شده است که چرا روزنامه‌نگاران در کردستان عراق امنیت جانی ندارند؟

بر اساس اخرین امارهای اعلام شده در کردستان عراق ، در حال حاضر حدود چهار هزار روزنامه‌نگار مشغول فعالیت هستند. سیر صعودی این آمار مربوط به‌بعد از سقوط صدام حسین و شکل‌گیری حکومت اقلیم کردستان عراق برمی‌گردد. این روزنامه‌نگاران براساس سخنان مشغولین حرفه روزنامه‌نگاری اکنون در قالب حکومتی و منتقد حکومت فعالیت می‌کنند.
در طول سال‌های گذشته، نقش روزنامه‌نگاران کرد عراقی در نظارت بر فعالیت حکومت اقلیم کردستان عراق گسترش یافته و شاغلین این حرفه اکنون به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ناظران فعالیت حکومت اقلیم شناخته می‌شوند
این نظارت به‌نحوی است که سایه سنگین این فعالیت بر سر تمامی ارگان‌ها و نهادها کاملا مشهود است و سبب شده است که در برخی از زمان‌ها طیفی از روزنامه‌نگاران در مقابل حکومت اقلیم قرار بگیرند. عدم تحمل فعالیت برخی از روزنامه‌نگاران در کردستان عراق سبب شده است که گروه‌های ناشناس دست به‌حذف فیزیکی روزنامه‌نگاران بزنند.

گسترش رسانه‌های کردی در کردستان عراق سبب افزایش تعداد روزنامه‌نگاران در این منطقه از عراق شده است و اکنون حکومت اقلیم کردستان عراق روبه‌روی صدها روزنامه و مجله و وب‌سایت قرار گرفته است که در بسیاری از مواقع انتقادهای بسیار شدیدی داشته و حکومت اقلیم کردستان عراق را هدف نقدهای خود قرار داده‌اند.
عدم تحمل منتقدین و مخالفین و روزنامه‌نگاران منتقد توسط برخی از گروه‌های «فشار» که عموما مسلح هستند و در ارگان‌ها حاکمیت کردستان عراق، جایگاه مهمی دارند از یک‌سو و نبود قانون مشخص برا ی تعیین حدود فعالیت‌های حرفه‌ای در کردستان عراق سبب شده است که حریم روزنامه‌نگاران به‌راحتی توسط گروه‌های فشار نقض شود و مورد تعرض قرار گیرند.
بی‌تردید پناه‌بردن به‌سلاح و تروریسم برای سرکوب و ساکت کردن مخالفین در عراق، کردستان عراق، ترکیه و… به‌ویژه ایران امر تازه‌ای نیست اما فضای کنونی کردستان عراق به‌شدت بر علیه آزادی بیان و قلم و اندیشه است!
در چنین فضایی‌ست که ماموران امنیتی و اطلاعاتی حکومت اسلامی، بدون هیچ مانعی و واهمه‌ای مخالفین خود را در این نطقه ترور می‌کنند و یا می‌ربایند و به‌ایران می‌برند.

پرونده‌های ترور و سوء‌قصد تا حالا مسکوت مانده‌اند سبب گشته است که این حس و ناامنی برای مردم منطقه به‌ویژه روزنامه‌نگاران و فعالین سیاسی تشدید شود.
هنوز دولت اقلیم کردستان، هیچ قوانین مشخص و حرفه‌ایی برای فعالیت حرفه روزنامه‌نگاران و ایجاد ممنوعیت برای سهولت در دسترسی به‌سلاح در کردستان عراق تعیین نکرده است بنابراین، روزنامه‌نگاران و مخالفین حکومت اقلیم کردستان، همواره در معرض خطر تروریسم قرار دارند.
تروریسم در هر شکل دولتی و غیر دولتی را باید شدیدا محکوم کرد و با تمام قدرت از آزادی بیان و قلم و اندیشه و آزادی‌ها فردی و جمعی دفاع کرد!

یک‌شنبه سی و یکم مردا ۱۳۹۵‌-‌بیست و اوت ۲۰۱۶