آیا خروج احتمالی بریتانیا از اتحادیه اروپا، اثرات «دومینویی » خواهد داشت؟

در روزهای اخیر مسئولان اتحادیه اروپا و در کنار آن، کشورهای آلمان و فرانسه بعنوان دو عضو عمده، تاکید کرده اند که در صورت خروج از اتحادیه، بریتانیا نباید متظر تحفه ای از جانب اتحادیه باشد. ….

در فاصله کمی که به برگزاری رفراندم ” برکسیت” باقی مانده پرسش ها و طبیعتا نگرانی ها در باره عواقب این رفراندم در اتحادیه اروپا و کشورهای عضو شدت گرفته است، از جمله این پرسش عمده : در صورت بیرون رفتن بریتانیا از اتحادیه آیا کشورهای دیگر هم ترغیب نخواهند شد از مدل بریتانیا پیروی کنند؟
اگرچه قتل جو کاکس، نماینده طرفدار «ماندن» بریتانیا در اتحادیه اروپا باعث خشم وهیجان عمومی در این کشور شد اما به نظر میرسد احزاب سیاسی و مردم بریتانیا این بار تعهد کرده اند روز پنجشنبه ۲۳ ژوئن با رفتن پای صندوق های رای، سرنوشت کشور شان در اتحادیه اروپا را روشن کنند.

در فاصله کمی که به برگزاری رفراندم باقی مانده پرسش ها و طبیعتا نگرانی ها در باره عواقب این رفراندم در اتحادیه اروپا و کشورهای عضو شدت گرفته است، از جمله این پرسش عمده : در صورت بیرون رفتن بریتانیا از اتحادیه آیا کشورهای دیگر هم ترغیب نخواهند شد از مدل بریتانیا پیروی کنند ؟ بی جهت نیست که تازه ترین هشدار ها در مورد عواقب نتیجه رفراندوم روز پنجشنبه، از سوی دونالد تسک، رئیس شورای اروپا صادر شد.

آقای تسک روز دوشنبه در دیدار با انتونیو کاستا، نخست وزیر پرتقال گفت غیرقابل تصور است که اتحادیه از رفراندم روز پنجشنبه بعنوان یک « علامت هشدار » غافل بماند. رئیس شورای اروپا اگرچه تاکید کرد که نتایج رفراندم هرچه باشد، کشورهای عضو باید نگاه جدیدی به آینده اتحادیه بیاندازند اما با این حال او تصریح کرد که نگرانی بزرگ او از پاسخ منفی بریتانیا به اتحادیه این است که مبادا سایر کشورهای « بدبین به اروپا» نیز به پیروی از مدل بریتانیایی ترغیب گردند.

روز جمعه ۱۷ ژوئن شماری از نمایندگان احزاب راست افراطی اروپا در وین گرد هم آمدند وبا شعار « بهار خلق ها »، اعلام کردند که برای تضعیف قدرت اتحادیه اروپا و توقف موج مهاجرت در کشورهای شان تلاش خواهند کرد. یک فهرست کوتاه از نمایندگان احزاب و اظهارات آنها در گردهمایی وین نشان میدهد که چگونه رهبران راست افراطی منتظرند در فردای پاسخ منفی بریتانیا به اروپا، اثرات “دومینویی” آن را تسریع کنند.

در میان این نمایندگان، گرت ویلدرز، رهبر راست افراطی و بیگانه ستیز حزب “برای آزادی ” در هلند، صریحا اعلام کرد که در صورت به قدرت رسیدن، جدایی از اتحادیه اروپای « توتالیتر» را در در اولویت های خود قرار خواهد داد.
بدنبال گرت ویلدرز، نوبت به ماتئو سالوینی، رهبر “لیگ شمال” ایتالیا می رسد که تاکید کرد که « تنهایی » کشورش را بر همراهی با یک اروپای « ناپسند » ترجیح میدهد. پیروزی ” جنبش پنج ستاره” در انتخابات شهرداری رم نشان داد که اکنون در ایتالیا دو حزب بدبین به اروپا، در حال اوج گیری هستند.

در همسایگی ایتالیا، مارین لوپن، رئیس “جبهه ملی” فرانسه را نیز نبایدا فراموش کرد که نظرخواهی ها او را هر از چندگاهی، در صدر دور اول انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در سال آینده قرار میدهند. مارین لوپن به نوبه خود در گردهمایی وین اعلام کرد که « فرانسه شاید هزار بار بیشتر از بریتانیا، دلایلی داشته باشد که بخواهد از اتحادیه اروپا بیرون برود.» این در حالیست که رهبر جبهه ملی فرانسه در همین اواخر گفته بود « بیرون رفتن بریتانیا از اتحادیه اروپا نشان خواهد داد که میتوان بدون این اتحادیه هم زندگی کرد.»

باید گفت فهرست احزاب راست افراطی علاقمند به خروج از اروپا به هلند، ایتالیا و یا فرانسه خلاصه نمی شود. کارستن نیکلس، یک کارشناس سیاسی در بلژیک معتقد است که در صورت خروج بریتانیا، کشورهایی مانند دنمارک و یا احتمالا سوئد هم در شمار کشورهایی هستند که میتوانند بحران های پی درپی اتحادیه اروپا را دشمن رفاه اقتصادی خود تلقی کنند. فراموش نباید کرد که این کشورها تامین بخشی از بودجه اتحادیه را به عهده دارند. اما علیرغم این تمایلات جدایی طلبانه از اتحادیه اروپا، برخی از احزاب و گروههای راست گرا ترجیح میدهند با تجدید نظر در پاره ای از پیمان های اتحادیه از طریق گفتگو و باقی ماندن در آن، « حاکمیت » ملی دولت در کشورهای شان را اعاده کنند.
در میان این احزاب پوپولیست و ضد اروپایی، حزب “الترناتیو برای آلمان ” از بروز یک فاجعه اقتصادی ناشی از خروج بریتانیا از اتحادیه شدیدا نگران است، اما در همین حال آن را فرصتی برای انجام اصلاحات در اتحادیه تلقی می کند.

در اتریش، هاینس کریستیان اشتراخه، از حزب “آزادی اتریش ” که آرزوی رهبری این کشور در سال ۲۰۱۸ را دارد ، تاکید می کند که اروپا را دوست دارد اما مایل است تغییراتی را از درون بر آن تحمیل کند. در کنار این راست گرایان طرفدار اصلاحات در اروپا، ویکتور اوربان، نخست وزیر ملی گرای مجارستان، حتی تا آنجا جلو رفته است که روز یکشنبه از بریتانیایی ها خواست، برای ماندن در اتحادیه رای بدهند. این درخواست که در روزنامه های بریتانیای منتشر شد، اگر چه از جانب کسی که مرتبا با اداره بروکسل مخالف کرده غیرمنتظره به نظر میرسد اما در اصل یک اقدام واقع بینانه و استراتژیک محسوب می شود.

مجارستان همانند لهستان و سایر کشورهای اروپای شرقی که ساز مخالفت با اتحادیه اروپا را می زنند، از کمک های بروکسل بهره می برد و بخوبی میداند که خارج از اتحادیه، هیچگونه چشم انداز اقتصادی برای این کشور وجود نخواهد داشت. بی جهت نیست که حتی “اتحاد جوانان راست گرا برای مجارستان بهتر”، که از افراطی ترین احزاب راست و ملی گرا در اروپا است، به همین تازگی ها گفته است که به جای خروج از اتحادیه ترجیح میدهد آن را از درون دگرگون کند.

کارشناسان سیاسی معتقدند که شعارهای آتشین وافراطی علیه اتحادیه اروپا، کاملا با سیاست های اعمال شده از سوی احزابی که به قدرت خواهند رسید متفاوت خواهد بود. امیلیا پلونن، کارشناس مسایل سیاسی در فنلاند نمونه حزب راست افراطی ” فنلاندی های واقعی” را مثال میزند و می گوید بعد از آنکه رهبر این حزب به وزارت خارجه فنلاند رسید، در خواست های خود برای خروج از اتحادیه را کنار گذاشت.

در روزهای اخیر مسئولان اتحادیه اروپا و در کنار آن، کشورهای آلمان و فرانسه بعنوان دو عضو عمده، تاکید کرده اند که در صورت خروج از اتحادیه، بریتانیا نباید متظر تحفه ای از جانب اتحادیه باشد. این هشدار برای آن عده از احزاب و کشورهایی که هوای جدایی از اروپا را در سر می پرورانند نیز میتواند صادق باشد.

متاسفانه بخش دیدگاه‌های این مطلب بسته است.