حضور دوباره ایران در بازارهای نفتی و افزایش صادرات به پکن به همراه موافقت چین با ساخت نیروگاه هسته ای در ایران می تواند خطری بلند مدت برای منافع مسکو قلمداد شود. ….

پیک ایران:
نشریه روسی “وزگلیاد” با انتشار گزارشی تحلیلی به سفر اخیر رییس جمهوری چین به تهران اشاره کرده است. این نشریه معتقد است که گسترش همکاری های ایران و چین در در زمینه انرژی هسته ای و هم چنین همکاری های تجاری و اقتصادی تهدیدی بالقوه برای مسکو رقیب پکن خواهد بود.

به گزارش خرداد، این نشریه روسی می نویسد:”چین با ایران بر سر ساخت دو نیروگاه هسته ای و واردات نفت از آن کشور در طولانی مدت به توافق رسیده است. چنین همکاری ای می تواند موقعیت روسیه را تهدید کند. مسکو از پیش اعلام کرده بود که به طور همزمان مایل به ساخت هشت نیروگاه هسته ای در ایران است. این موضوع می تنواند می توانند تهدیدی برای جایگاه روسیه باشد”.

این نشریه در ادامه می نویسد:”در تاریخ ۲۳ ژانویه، “حسن روحانی” رییس جمهوری ایران و “شی جین پینگ” رییس جمهوری چین طی دیداری ۱۷ توافق نامه میان دو کشور را امضا کردند که مطابق آن چین متعهد به ساخت دو نیروگاه هسته ای در جنوب ایران شده است و ایران نیز در بلند مدت نفت مورد نیاز چین را تامین خواهد کرد. این قرارداد ۱۰ ساله حجم و ارزش مبادلات تجاری میان دو کشور را به میزان ۶۰۰ میلیارد دلار افزایش خواهد داد. این قراردادها به حدی تاثیرگذار هستند که روحانی از آن تحت عنوان آغاز فصلی تازه در روابط دو کشور یاد کرده است. چین سال ها شریک تجاری اصلی ایران بوده است. در سال ۲۰۱۴ میلادی حجم مبادلات تجاری میان دو کشور به ارزش ۵۲ میلیارد دلار بود با این حال، پیش بینی شده که این میزان تا سال ۲۰۲۶ میلادی به ۵۵ میلیارد دلار در سال خواهد رسید”.

این نشریه در ادامه با اشاره به این که افزایش معاملات ایران و چین تهدیدی برای حوزه انرژی روسیه است می نویسد:”بازگشت ایران بازارهای نفتی می تواند سبب افزایش رقابت میان صادرکنندگان نفت در بازار آسیا شود جایی که کنترل آن در انحصار روسیه بوده است. “گورگی واسچنکو” رییس عملیلات بازار سهام روسیه در شرکت سرمایه گذاری “فریدام فایننس” در این باره می گوید:”اشکار است که آغاز لغو تحریم های وضع شده علیه ایران باعث صادرات یک میلیون بشکه نفت از سوی ایران به چین در روز می شود. با این حال، در حال حاضر این موضوع هیچ تاثیری بر روی حجم صادرات رزنفت نگذاشته است”.

این نشریه در ادامه به نقل از “ایوان آندریوسکی”رییس هیئت مدیره شرکت مهندسی “توکی” اشاره می کند که قراردادهای نفتی ایران و چین تثیر مستقیمی بر روی روابط تجاری چین و روسیه ندارد و در این باره می نویسد:”نخست آن که صادرات نفت روسیه به شرق از نظر کیفیت در مقایسه با نفت حوزه خلیج فارس بهتر است. نکته دوم آن که خطوط لجستیک انتقال نفت ایران و روسیه با یکدیگر برخورد ندارند و همدیگر را قطع نمی کنند این در حالیست که روسیه این مشکل را با خطوط انتقال نفت عربستان سعودی، کویت و سایر تولید کنندگان منطقه دارد”.

این نشریه روسی اما اشاره می کند که با این وجود، رویدادهای اخیر عوارض جانبی خواهند داشت و در این باره می نویسد:”با توجه به لغو تحریم ها  ایران احتمال به بخش مهمی از صادرکنندگان نفت به چین تبدیل نمی شود. البته باید دانست که سایر مشتریان آسیایی روابط خود را با دیگیرتولیدکنندگان نفت صرفا به خاطر ایران بهم نخواهند زد. آنان به خوبی می دانند که کاهش قیمت کنونی ایران یک پدیده موقتی خواهد بود”.

این نشریه در ادامه اشاره می کند که افزایش حجم صادرات نفت ایران در شرق همراه با کاهش نیاز چین به سوخت می تواند سبب بهبود نسبی چشم انداز روسیه در منطقه شود. این نشریه می افزاید:”تا سال ۲۰۲۰ میلادی حجم واردات نفت روسیه از سوی چین به بیش از ۵۰ میلین تن خوهد رسید در حالی که این میزان در سال ۲۰۱۴ میلادی ۳۰ میلیون تن بوده است”.

این نشریه اشاره می کند که خطر اصلی از جانب بهبود روابط ایران و چین علیه روسیه از جانب مسائل هسته ای خواهد بود و در این باره مینویسد:”روسیه و ایران در حوزه انرژی صلح امیز هسته ای با یکدیگر روابط طولانی مدتی داشته اند حتی پیش از آن که رییس جمهوری چین به ایران سفر کند و یا تحریم ها لغو شوند. لازم است که به خطر بیاوریم که “روزاتم” نخستین نیروگاه هسته ای ایران را در بوشهر ساخت. هم چنین در نوامبر سال ۲۰۱۴ میلادی، مسکو و تهران قراردادی را برای سخت هشت نیروگاه در ایران به امضا رساندند. این بزرگترین قراداد هسته ای میان دو کشور در سال های اخیر بوده است. طبق این توافق قرار است دومین نیروگاه نیز در بوشهر ساخته شود. هم چنین قرار است این میزان به چهار نیروگاه نیز افزایش یابد.

ان نشریه اشاره می کند که برای حال حاضر زود است که بتوان درباره تهدید چین علیه پروژه های هسته ای روسیه در ایران سخن گفت. با این وجود، واقعیت آن است که توافق هسته ای ایران و چین و برنده شدن چین در مناقصه های انجام شده درباره تاسیس نیروگاه هسته ای می تواند تهدیدی بلند مدت برای منافع مسکو باشد.

این نشریه اشاره می کند که رزاتم پیش تر وعده داده بود که کار ساخت نیروگاه هسته ای را در پاییز سال ۲۰۱۵ میلادی آغاز کند اما این پروژه به تعویق افتاد. اخیرا نیز علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران اشاره کرد که ساخت نخستین واحد انرژی از دومین نیروگاه هسته ای در بوشهر با مشارکت روسیه از مارس سال ۲۰۱۶ آغاز می شود. حجم کلی سرمایه گذاری برای ساخت این نیروگاه نسل چهارم ۱۱ میلیارد دلار تخمین زده شده است.