متن توافق ‘تقریبا کامل شده’؛ ‘یک اختلاف عمده باقی است’

با سر آمدن دومین ضرب الاجل در گفتگوهای وین ظرف یک هفته و تمدید آن برای سه روز دیگر، مقام های ایران و اعضای ۱+۵ و اتحادیه اروپا می گویند که هرگز تا این اندازه به یک توافق جامع نزدیک نبوده اند. ….

بی بی سی:
اظهارات مقام های دو طرف حاکیست که چند اختلاف کوچک و بزرگ باقی است که حداقل یکی از آنها بیش از همه خودنمایی می کند: اصرار ایران بر رفع تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل که با مخالفت آمریکا روبروست.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه که اکنون محل مذاکرات در وین اتریش را ترک کرده گفت: “می توانم به شما اطمینان دهم یک مساله عمده باقی مانده که به تحریم ها مربوط می شود: این مشکل همان تحریم تسلیحاتی است.”

عباس عراقچی به خبرگزاری های ایران گفت: “ما درباره تحریم‌های اصلی که مورد نظر بود یعنی تحریم‌های اقتصادی و مالی به جمع‌بندی رسیدیم اما درباره تحریم تسلیحاتی اختلافات ادامه دارد.” او استدلال کرد که تحریم تسلیحاتی به خودی خود موضوع مهمی نیست اما به گفته او فلسفه ایران این است که نظام تحریم ها باید برچیده شود.

“این تحریمی است که از نظر عملیاتی و اجرایی برای ما کمترین بهانه را دارد. تحریمی که بیشترین برکت را برای ما داشت تحریم های تسلیحاتی است که باعث شد صنعت دفاعی و ساخت تسلیحات ما رشد فوق العاده ای داشته باشد…. تحریم تسلیحاتی فی نفسه موضوع مهمی نیست ولی اینکه بخواهد تحریمی به عنوان تحریم در چارچوب تحریم و ساختار تحریم بماند باید عوض شود.”
با این حال به نظر نمی رسد دو طرف علیرغم نزدیک شدن به توافق جامع به حل این مشکل نزدیک شده باشند.
مقام های ارشد آمریکایی روز سه شنبه پافشاری کردند که در هر گونه توافق “محدودیت ها بر تسلیحات مثل سایر محدودیت های جاری مثل (تحریم) موشکی ادامه خواهد یافت.”

‘نه تا این حد نزدیک’

علیرغم این اختلاف مقام های ایرانی خوشبین به نظر می رسند و می گویند تا زمانی که لازم باشد برای حل اختلافات در وین خواهند ماند. آقای عراقچی گفت:‌ “متن اصلی توافق تقریبا کامل است و جز چند پاراگراف که نیاز به تصمیم‌گیری وزیران دارد چیزی باقی نمانده است….ضمیمه تحریم‌ها نیز بالای ۹۵ تا ۹۶ درصدش تمام است. شاید دو سه موضوع کوچک باقی مانده است.”

فیلیپ هموند وزیر خارجه بریتانیا هم گفت:‌ “فکر می کنم در هر دو طرف یک اراده روشنی برای کامل کردن این اختلاف و ادامه تلاش تا رسیدن به نتیجه وجود دارد.”
وزرای خارجه ایران و ۱+۵ سه بار روز سه شنبه جلسه داشتند.

جان کری وزیر خارجه آمریکا، فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران برای ادامه مذاکرات در وین می مانند. باقی وزرا پس از ترک محل دوباره بازخواهند گشت.

خانم موگرینی گفت: “می دانستیم مشکل خواهد بود، پر از چالش و گاهی سخت خواهد بود.” اما او گفت که مذاکرات علیرغم بروز لحظات گاه تنش زا ادامه خواهد یافت.
وزارت خارجه آمریکا روز سه شنبه رسما دوره کنونی مذاکرات براساس موافقتنامه مقدماتی ۲۰۱۳ ژنو را تا روز ۱۰ ژوئیه تمدید کرد.

ماری هارف سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه ای گفت:‌ “ما این مذاکرات را روز به روز جلو می بریم تا ببینیم آیا می توانیم به یک توافق جامع برسیم.”
یک مقام ارشد آمریکایی گفت که طرف ها “هرگز تا این حد” به توافق نزدیک نبوده اند اما هنوز آنجایی که باید نیستند. این مقام که به شرط فاش نشدن نامش با خبرنگاران صحبت می کرد گفت مذاکرات هنوز هم می تواند به هر طرف بچرخد: به نتیجه رسیدن توافق یا بازگشت با دستان خالی.

کسری ناجی، خبرنگار ما در وین می گوید که اختلافاتی که میان دو طرف باقی مانده عمدتا این‌هاست: زمانبندی اقدامات متقابل ایران و قدرت‌های جهانی، ترتیب برداشتن تحریم‌ها، مسئله تحریم‌های تسلیحاتی که مقامات ایران ظاهرا اصرار دارند باید برداشته شود، اما در طرف مقابل این نگرانی وجود دارد که در صورت گنجانده شدن لغو این تحریم‌ها در توافق، کنگره آمریکا کل توافق را نپذیرد. و همچنین مسائل فنی به ویژه در مورد تحقیق و توسعه.

واکنش ها در واشنگتن
همزمان در واشنگتن چند عضو کنگره گفتند نمی خواهند مذاکره کنندگان عجله کنند.
سناتور باب کورکر از حزب جمهوری خواه گفت:‌ “من بار دیگر از مذاکره کنندگان می خواهم محکم بایستند، وقت لازم را صرف کنند و برای فاصله گرفتن از میز مذاکره در صورت لزوم آماده باشند.”
آقای کورکر از نویسندگان مصوبه ای است که آقای اوباما را ملزم می کند توافق نهایی با ایران را بلافاصله پس از تکمیل تحویل کنگره دهد. کنگره پس از مرور توافق در مورد لغو تحریم هایی که در این نهاد علیه ایران تصویب شده تصمیم خواهد گرفت.
جان بینر رئیس جمهوری خواه مجلس نمایندگان آمریکا سه شنبه شب به وقت واشنگتن در پیامی در توئیتر نوشت:‌ جمهوری خواهان مجلس نمایندگان برای مسدود کردن هر گونه توافقی که راه را برای دستیابی ایران به سلاح اتمی هموار کند خواهند جنگید.
ایران اتهام تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی را رد می کند.
به گزارش نشریه پولیتیکو در واشنگتن، باراک اوباما عصر سه شنبه در دیداری در کاخ سفید به سناتورهای دموکرات اطمینان داده است که معامله ای بد با ایران را نخواهد پذیرفت.

‘گام مهم’ در تهران

همزمان در روز سه شنبه بهروز کمالوندی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: “ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی با دستیابی به تفاهم اصولی در مورد جدول موضوعات و زمانبندی همکاری مشترک، گام مهمی در مسیر حل و فصل موضوعات باقیمانده برداشتند.”
او در پایان سفر هیات کارشناسی آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران اظهار نظر می کرد. این هیات چند روز پس از بازدید یوکیا آمانو مدیر کل آژانس به تهران می رفت.
یوکیا آمانو پس از بازگشت از تهران گفته بود در صورت همکاری ایران، آژانس می‌تواند گزارش خود درباره “ابعاد احتمالی نظامی” در برنامه هسته‌ای ایران را تا پایان سال جاری میلای (حدود شش ماه دیگر) منتشر کند.

“ابعاد احتمالی نظامی” در برنامه هسته‌ای ایران و بازرسی از مراکز نظامی “مشکوک” از جمله مهم‌ترین موارد بحث و اختلاف در مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای پنج به علاوه یک بوده است و سفرهای مقام های آژانس به تهران نشانه هایی از حرکت در جهت حل این مساله است.

حسن روحانی رئیس جمهور ایران هم درباره روند مذاکرات وین گفت: “خدا را گواهم که هر وقت من متن مذاکرات را که لحظه به لحظه و روز به روز دنبال می کنم، به سهم خود احساس غرور می کنم و افتخار می کنم که فرزندان شجاع تیم هسته ای این سرزمین به خوبی از حقوق مردم تا این لحظه دفاع کرده و تا پایان دفاع می کنند.”

متاسفانه بخش دیدگاه‌های این مطلب بسته است.