«فریبرز رئیس دانا» با مثبت ارزیابی کردن حذف صفر از پول ملی گفت این کار در شرایط تثبیت اقتصادی قابل تحقق است و باید واحد پول تومان که در بین مردم به کار می‌رود جایگزین ریال شود و دولت نیز با اتخاذ برنامه‌های مناسب از اثر تورمی تغییر واحد پول بکاهد. وی تصریج کرد این افدام منجر به روان شدن معاملات و صرفه جویی در وقت و هزینه می شود اما در صورت افزایش تورم، حتی حذف چهار صفر از روی اسکناس نیز کارساز نیست. ….

تأمین ۲۴:
طی چند سال اخیر همواره زمزمه‌هایی شده است مبنی بر اینکه حذف صفر از پول ملی منجر به افزایش ارزش پول ملی، کاهش تورم و نقدینگی و در نتیجه رونق اقتصادی خواهد شد. در آخرین اظهار نظر در این مورد، رئیس بانک مرکزی گفته است در صورت تحقق تورم یک رقمی و تثبیت اقتصادی احتمال زیادی وجود دارد که چنین اقدامی صورت بگیرد.

حذف صفر از پول ملی کشور‌ها تاریخچه بلند مدتی در کشورهای در حال توسعه دارد. طی سال‌های ۱۹۶۰ تا کنون بیش از ۷۰ مورد حذف صفر از پول ملی انجام شده است. کره جنوبی از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ در خصوص آثار و تبعات اقتصادی حذف صفر‌ها از پول ملی خود تحقیق و بررسی‌های لازم را انجام داد و در سال ۲۰۰۵ ترکیه، رومانی و تعداد دیگری از کشور‌ها به بررسی این موضوع پرداختند. ‌

طی پنجاه سال اخیر نوزده کشور یک بار اقدام به حذف صفر کرده‌اند و ده کشور نیز دو بار این کار را انجام دادند. آرژانتین ۴ بار، یوگسلاوی سابق ۵ بار و برزیل ۶ بار، بولیوی ۲ بار، پرو ۲ بار، اوکراین، لهستان، مکزیک و روسیه هر یک ۳ بار و ایسلند، ترکیه، کره و غنا نیز یک بار صفر پول ملی خود را حذف کرده‌اند. در سال‌های اخیر از ۱۴ مورد حذف، یک مورد یک صفر، ۹ مورد شش صفر حذف و میانگین آن حذف سه صفر از پول ملی بوده است.

با این همه، تجربه کشورهای دیگر که این سیاست را اجرا کرده‌اند نشان می‌دهد کشوری مانند ترکیه که پیش از حذف صفر از پول ملی خود، ثبات را در اقتصاد کلان خود حاکم کرد بسیار موفق‌تر از کشور آفریقایی زیمباوه بوده است که با وجود حذف ده صفر از پول ملی خود اما همچنان از تورم بالایی برخوردار است.

«فریبرز رئیس دانا» نیز اجرای چنین سیاستی را در ایران تایید می‌کند و معتقد است دولت باید واحد پول متعارف میان مردم یعنی «تومان» را جایگزین «ریال» کرده و چهار صفر را از پول ملی حذف کند و مثلا ۱۰۰۰۰ ریال بشود یک تومان و برای مقادیر کمتر از آن نیز استاندارد مناسبی در قالب سکه مانند ریال طراحی شود.

وی به «تأمین۲۴» (tamin24.ir) گفت وقتی تورم بالا می‌رود لازم است مقادیر بیشتری پول در معاملات مبادله شود و این امر زمان بر و هزینه بر است و از سوی دیگر پول‌های خرد نیز دیگر کاربردی ندارد، بنابراین یکی از راهکارهای مقابله با این نقیصه حذف صفر از پول و رسیدن به واحدهای پولی درشت‌تر است.

این اقتصاددان با یادآوری تجربه کشورهای اروپایی و اتخاد واحد پولی مشترک (یورو) افزود تجربه نشان می‌دهد قیمت‌ها به سمت گرد شدن به قیمت بالا‌تر تمایل دارند و بنابراین تغییر واحد پولی و حدف صفر منجر به تورمی در حدود ۳ درصد در ایران می‌شود.

همچنان که در اروپا نیز تورم یک تا ۲ درصدی ناشی از رواج یورو ایجاد شد اما به دلیل سطح درآمد بالا در آنجا محسوس نبود و پس از مدتی تعدیل شد.

به گزارش «تأمین۲۴» (tamin24.ir) سالانه ۶۰۰‌ تا ۷۰۰ میلیون برگ اسکناس در کشور به علت نگهداری و استفاده نامناسب نابود و با هزینه بیش از ۲۸ میلیارد تومان اسکناس‌های جدید جایگزین می‌شوند و در حال حاضر سرانه اسکناس در کشور ۱۱۰ برگ است. حال آنکه این سرانه در اروپا ۱۰ تا ۱۲‌برگ می‌باشد. ‌

رئیس دانا در بیان آثار حذف صفر از پول ملی تصریح کرد این اقدام منجر به روان شدن معاملات اقتصادی و صرفه جویی در وقت و هزینه می‌شود اما نباید به گونه‌ای اعمال شود که بار تورمی موقتی آن گریبانگیر کارگران و دهک‌های پایینی جامعه شود و دولت باید در این زمینه برنامه‌های جبرانی مناسب را اجرا کند.

مولف کتاب ۳ جلدی «بررسی‌های کاربردی در اقتصاد ایران»، در پاسخ این سوال که این اقدام چه تاثیری بر ارزش پول ملی خواهد گذاشت، افزود ارزش پولی ملی در مقایسه با ارزهای خارجی تابعی از میزان تقاضا برای آن ارز‌ها است و ربط مستقیم چندانی به تعداد صفرهای اسکناس ندارد.

به گفته رئیس دانا اگر تقاضا برای یک ارز خارجی بالا برود قیمت آن زیاد می‌شود و تفاوتی نمی‌کند فرد متقاضی حجم زیادی تومان را بابت آن بپردازد یا فقط یک اسکناس در قبال آن بدهد، در هر صورت قیمت آن بالا رفته است و ارزش پول بر اساس قیمت‌ها تعیین می‌شود و نه بر اساس واحدهای اندازه گیری پول ملی.

با این وجود یکی از مقدمات اجرای طرح حذف صفر از پول ملی، تثبیت اقتصادی است. این مسئله در آخرین اظهار نظر رئیس بانک مرکزی در این مورد نیز بازتاب داشت و اکثر اقتصاددانان و کار‌شناسان نیز بر آن تاکید دارد.

رئیس دانا نیز با تاکید بر این مسئله معتقد است شرایط اقتصاد کلان کشور در حال حاضر تحت تاثیر برنامه‌های موسوم به تعدیل ساختاری است و چنانچه دنباله روی مفرط از این برنامه‌ها ادامه داشته باشد، حتی در صورت حذف چهار صفر از پول ملی نیز، اقتصاد ایران ثبات و آرامش را تجربه نخواهد کرد.