اراک، یکی از آلوده‌ترین شهرهای ایران

یکی از راهکارهای اصلی جهت حل این مشکل، اعتراضات و اعتصابات گسترده در سطح وسیع است. تمام تجارب سالهای اخیر نشانگر این است که دولت، ادارات و مقامات محلی، اهمیتی به سلامتی مردم نداده و براحتی از کنار این معضل عبور میکنند. ….

Nirogah

رفعت زین الدین:
استان مرکزی و بویژه شهر اراک یکی از آلوده‌ترین مناطق ایران بشمار می رود. طبق اظهارات منابع گوناگون، اراک از جمله ۸ شهر آلوده کشور می باشد. تعدد بی رویه کارخانه‌های صنعتی، بویژه صنایع سنگین در شهر‌های اراک، ساوه و شازند موجب تخریب محیط زیست و بدین طریق ایجاد آلودگی هوا در چند سال گذشته شده است. سهم این آلودگی ناشی از کارخانجات ۵۳% و سهم وسائل نقلیه ۴۷% می باشد . بدون شک هوای آلوده کلان شهر اراک و دیگر شهرهای صنعتی استان مرکزی در کوتاه مدت و دراز مدت اثرات مخرب جبران ناپذیری در پی خواهد داشت و سلامت ساکنین آنجا را در معرض خطر جدی قرار داده و نیز خواهد داد.

در اراک حدود ۶۰۰ واحد صنعتی وجود دارد که از میان آنها ۳۰۰ واحد به طریقی در آلودگی محیط زیست نقش مستقیم دارند. در کنار این واحدهای صنعتی و به طبع آن بالغ بر ۱۲۰هزار دستگاه خودرو هرروز در خیابان‌های این شهر تردد می‌کنند. از سوی دیگر رشد بی رویه شهر خود عامل دیگری ست در تخریب محیط زیست. ابعاد آلودگی در کلان‌شهر اراک را می‌توان به وضوح در محله های واقع در جنوب غربی آن مشاهده کرد. مردم این محله ها بدلیل قرار گرفتن در مسیر بادهایی که از طرف نیروگاه شهرستان شازند می‌وزد، در معرض بیشترین آلودگی و بیماری‌ها قرار دارند. به دلیل وجود این نیروگاه، شهر اراک از ۳۶۵ روز سال ۲۵۰ روز را در آلودگی بسر می برد. طبق اظهارات محمد آصفری، یکی از فرمانداران سابق اراک، ‌۳۰۰ نفر از مردم منطقه به دلیل گرفتار شدن به بیماری سرطان در نوبت بیمارستان هستند. وی افزوده است: “دلیل عمده این بیماری وجود نیروگاه و آلودگی ناشی از آن است”. نیروگاه شازند که در فاصله ۱۸ کیلومتری جنوب غربی اراک قرار دارد با سوخت نفت کوره (مازوت) کار می‌کند. این نیروگاه حرارتی روزانه شش میلیون لیتر مازوت می‌سوزاند که این سوخت ۴۵۰ تن انواع آلاینده‌های خطرناک را در فضا منتشر می کند.

شکایت کتبی مردم در سال گذشته
مردم منطقه اطراف نیروگاه شازند طی شکایت‌نامه‌ای خواستار رسیدگی مسئولان به وضعیت آلودگی نیروگاه شازند به خاطر استفاده از سوخت “نفت کوره” شده بودند. این اولین اعتراض مردم اراک نیست. قبل از آن نیز با امضای طوماری ۴۰ متری از مسئولان خواسته شده بود که در مورد آلودگی ‌هوا اقدامات جدی انجام دهند، که این اعتراضات فقط بحث هایی در مجلس دامن زد و پس از آن به ورطه فراموشی سپرده شد.

علاوه بر ایجاد آلودگی هوا از سوی واحدهای صنعتی و وسائل نقلیه در سال‌های گذشته، معضل ریزگرد‌ها هم بر این آلودگی افزوده شده است. افزایش گرد و غبار در آسمان شهر اراک، آلودگی هوای این شهر را به بیش از ۱۲ برابر حد استاندارد رسانیده که طی چند سال اخیر بی‌سابقه بوده است. این موضوع بارها باعث شده است که مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی توصیه کند که بیماران قلبی و عروقی، افرادی که ناراحتی‌های ریوی، آسم و سل دارند و همچنین خردسالان از حضور در فضای باز خودداری کنند. بدون شک کودکان امروز در عرصه سلامتی خود، تاوان سنگینی را در آینده به‌خاطر بی‌توجهی‌های امروز مسئولین به این معضل خواهند پرداخت. در دو ماه گذشته تعدادی از شهروندان اراک در پی هر چه بیشتر آلوده شدن هوای شهر دست به اعتراض زده اند. اخیرا پنجمین گردهمایی اعتراضی مردم در میدان شهدای شهر انجام شد. معترضین با در دست داشتن پلاکاردهایی که نشان دهنده عمق فاجعه زیست محیطی است سعی در ایجاد فشار بر مسئولین و با امید به اینکه این اعتراضات به نتیجه مثبتی برسد، به تجمع خود خاتمه دادند.

نمونه ای از شعارهای مردم در این تجمعات اعتراضی:
• گناه کودکان اراکی چیست؟
• اراک نفس می‌خواهد!
• همه در معرض ابتلا به سرطان هستیم!
• می‌خواهم زنده بمانم!

معترضین به عملکرد بسیار کند مسئولین امر در رسیدگی به وضعیت آلاینده‌ها، به خصوص ساماندهی کارخانجات این شهر اعتراض و خواستار تسریع عملکرد مسوولین امر جهت رسیدگی به وضعیت آلودگی هوای اراک شدند. بنا بر اظهارات یکی از این معترضان، مسوولین ذیربط استان به هیچ وجه کاری برای بهبود آلودگی هوای اراک نمی‌کنند و اساسا توانایی انجام کاری را ندارند. معترض دیگری با ابراز ناامیدی از عملکرد مسوولین استان با بیان اینکه تاکنون پاسخی به اعتراض مردم در هفته های گذشته داده نشده است، اظهار داشت که امیدواریم با سرکارآمدن دولت جدید، تعویض مسوولین با برنامه‌ریزی‌های درست و هماهنگ، مسئله آلودگی هوای اراک را پیگیری کنند. حضور این تعداد از ساکنان اراک بیانگر حساسیت مردم نسبت به این امر بوده و زنگ خطری برای مسئولین مربوطه می باشد.

تا کنون به نظر می رسد که پاسخ مسئولین به اعتراضات مردم چیزی جز وعده و وعید توخالی و بدون پشتوانه عملی نبوده است. در شرایطی که بسیج خود یکی از سهامداران اصلی کارخانه آلومینیوم سازی می باشد، چگونه می توان انتظار داشت که مسئولین محلی کاری از دستشان برآید. صاحبان واحدهای صنعتی با کمک سپاه و بسیج تلاش در بردن هر چه بیشتر سود می کنند و به هیچ وجه علاقه ای جهت بهبودی وضعیت آلودگی هوای این شهر نشان نمی هند. دولت مرکزی نیز با داشتن مشکلات عدیده اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قادر به کمک به حل این معضل نمی باشد.

یکی از راهکارهای اصلی جهت حل این مشکل، اعتراضات و اعتصابات گسترده در سطح وسیع است. تمام تجارب سالهای اخیر نشانگر این است که دولت، ادارات و مقامات محلی، اهمیتی به سلامتی مردم نداده و براحتی از کنار این معضل عبور میکنند. به همین دلیل بدون سازماندهی، ایجاد تشکل های مردمی و فشار از پایین هیچ تغییری در این وضعیت ایجاد نخواهد شد.

متاسفانه بخش دیدگاه‌های این مطلب بسته است.