روز دوشنبه ۲۵ دی ماه ۱۳۹۱ برابر با ۱۵ ژانویه ۲۰۱۳، شعبه اول دادگاه انقلاب تبریز، طی حکمی ۲۰ نفر از افرادی را که در جریان کمک رسانی به زلزله زدگان شهرهای اهر، هریس و ورزقان به این مناطق رفته بودند، به زندان محکوم کرد. ….

زلزله زدگان بی پناه و مدافعان آن ها به زندان؟!
بهرام رحمانی
bahram.rehmani@gmsil.com
این روزها روستاهای زلزله زده ورزقان، هریس و اهر با سرمای سخت دست و پنجه نرم می کنند و در شرایط دلخراشی به سر می برند. برخی از مردم هنوز در چادرها هستند، اما اغلب ترجیح داده اند به جای یخ زدن در چادر، به خانه های ترک خورده قبلی خود بروند و احتمال مرگ، زیر آوار احتمالی را به مرگ حتمی بر اثر سرما ترجیح دهند. اما وضعیت کودکان مدرسه، بسیار بدتر از قبل است.
در حالی که بسیاری از زلزله زدگان آذربایجان شرقی، هم چنان بی سرپناه مانده اند و در سرما و یخ بندان در معرض انواع و اقسام بیماری های مسری و گرسنگی و یخ زدگی قرار دارند؛ قوه قضائیه حکومت اسلامی، به ۲۰ نفر از افرادی که به کمک زلزله زدگان شتافته بودند، حکم زندان صادر کرد. بنابراین، زلزله زدگان هم چنان بی پناه هستند و مدافعان آن ها نیز راهی زندان ها می شوند!

روز دوشنبه ۲۵ دی ماه ۱۳۹۱ برابر با ۱۵ ژانویه ۲۰۱۳، شعبه اول دادگاه انقلاب تبریز، طی حکمی ۲۰ نفر از افرادی را که در جریان کمک رسانی به زلزله زدگان شهرهای اهر، هریس و ورزقان به این مناطق رفته بودند، به زندان محکوم کرد.

عباس جمالی، وکیل مدافع تعدادی از محکومین به زندان در گفتگو با خبرنگار سرویس «حقوق بشر خبرگزاری موکریان – کمال حسینی»، در این باره گفت: به هنگام دستگیری تعداد بازداشت شدگانی که در حال کمک رسانی به زلزله زدگان آذربایجانی بودند، ۳۵ نفر اعلام شد، که ۲۱ نفر از آنان را محاکمه کردند و ۱۴ نفر مابقی را در مرحله دادسرا بدون محاکمه آزاد کردند.
وی، با بیان این که اتهام اصلی آن ها «اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت ملی» بود، ادامه داد: این ۲۱نفر پس از گذشت یک ماه بازداشت، همگی با سپردن وثیقه های ۶۰ میلیون تومانی از زندان آزاد شدند منهای آقای حسین رونقی ملکی که در تهران محکومیتی ۵ ساله داشتند و آقای نوید خانجانی که ایشان هم در تهران به ۱۲ سال زندان محکوم بودند.

جمالی، افزود: البته نام برده به دلیل این که در پی اخطاریه دادگاه، مسئولان زندان رجایی شهر از آوردن ایشان به دادگاه انقلاب تبریز سر باز زدند و خانجانی در جریان دادگاهی نتوانست در دادگاه حاضر شود، لذا پرونده ایشان کماکان مفتوح مانده است.
این وکیل دادگستری، با بیان این که شعبه اول دادگاه انقلاب تبریز برای ۲۰ نفری که محاکمه شدند احکام متفاوتی صادر کرده است، ادامه داد: حسین رونقی ملکی، واحد خلوصی، بهرام شجاعی، حمیدرضا مسیبیان و بهروز علوی هرکدام در رابطه با اتهام اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی به تحمل دوسال حبس محکوم شدند. هم چنین آقایان حمیدرضا مسیبیان به اتهام توهین به رهبری و بهروز علوی به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام هر کدام اضافه بر محکومیت دوساله ای که اشاره شد، به ترتیب به ۶ ماه و ۳ ماه دیگر زندان محکوم شدند.
جمالی، اضافه کرد: آقایان؛ حسن رونقی ملکی، وحید روحانی، میلاد پناهی پور، شایان وحدتی، محمد ارجمندی راد، اسماعیل سلمانپور، هومن طاهری، سپهرداد صاحبان، مسعود وفابخش، محمدعلی صالحی، محسن صامعی، مرتضی اسماعیل پور، دانیال حسنی، علی محمدی و امیر رناسی همگی به اتهام اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی، به ۶ ماه حبس محکوم شدند. جمالی، خاطرنشان کرد: بنده و همکارانم به عنوان وکیل مدافع این چند نفر به احکام صادره از طرف دادگاه معترضیم و امیدواریم که دادگاه تجدیدنظر این احکام را نقض کند.
وی، با بیان این که افراد محکوم به زندان، هرگز در آن گیر ودار قصد سوئی از کمک رسانی به زلزله زدگان شهرهای اهر، هریس و ورزقان را نداشتند، ادامه داد: هیچ دلیل و مدرکی دال بر این که موکلین ما قصد چنین اقداماتی را داشته باشند، وجود ندارد. افراد بازداشت شده صرفا به صورت داوطلبانه قصد کمک به آسیب دیدگان زلزله را داشتند.

این وکیل، اظهار داشت: ما معتقدیم کمک کردن به عده ای زلزله زده در هیچ جایی جرم نیست و دستگیر کردن داوطلبان کمک رسان توجیه قانونی ندارد. ایشان با بیان این که افراد دستگیر شده، عده ای جوان بودند که از شهرها و نقاط مختلف ایران جمع شده بودند تا بلکه بتوانند به یاری هم وطنان آسیب دیده خود بشتابند، ادامه داد: بسیاری از آنان برای اولین بار همدیگر را در این کمپ (داوطلبان کمک های مردمی به زلزله زدگان آذربایجان) شناختند.
جمالی، هم چنین اضافه کرد: داوطلبان حاضر در کمپ توانسته بودند در مدت زمان کمی کمک های مردمی زیادی برای زلرله زدگان جمع کنند که اقدام به دستگیری آنان، کمک رسانی داوطلبانه مردم را نیز مختل کرد.
عباس جمالی، وکیل مدافع ۷ نفر از این متهمان در پایان این گفتگو بیان کرد: افراد محکوم شده اتهام های دیگری هم مبنی بر، تهدید علیه بهداشت عمومی و تمرد از دستور ماموران به هنگام دستگیری، داشتند که از طرف دادگاه انقلاب به علت عدم صلاحیت به دادگاه عمومی فرستاده شده و فعلا در مورد این اتهام ها پرونده این افراد مفتوح مانده است.

همین پرونده نیز به انبوه پرونده های ضدانسانی حکومت اسلامی افزوده شده و قبل از مساله نشان دهنده این واقعیت غیرقابل انکار است که سران و مقامات این حکومت، از اقدامات انسان دوستانه و همبستگی انسان ها، حتی اگر یاری رسانی به انسان ها آسیب دیده هم باشد چه قدر وحشت داردند.

علاوه بر این، ارگان های مسئول حکومت اسلامی، نه تنها به موقع به یاری آسیب دیدگان نشتافتند، بلکه هنوز هم این مردم رنج دیده و مصیبت دیده در فصل سرما به امان «خدا» رها شده اند.
وضعبت زلزله زدگان به حدی دلخراش است که حتی صدای الله وردی دهقانی، به اصطلاح نماینده ورزقان مجلس نشین نیز درآمده است. او، اخیرا درباره وضعیت زلزله زدگان چنین اقرار کرده است: … بسیاری از روستاهایی که مورد هدف سازمان گردشگری هستند، تخریب شده‌ اند و بسیاری از دیوار خانه‌ های مناطق گردشگری ترک خورده هستند.۲۰۰ روستا در مناطق زلزله ‌زده به‌طور ۱۰۰ درصد تخریب شده‌ اند و در روستاهای دور دست حداقل تخریب آن ها ۲۰ درصد بوده است. ساخت غیراصولی و غیرمستحکم منازل روستایی در برابر زلزله حتی با شدت کم تر نیز آسیب ‌پذیر است، امکان تخریب این منازل با یک پس لرزه و حتی سنگینی حاصل از بارش برف هم وجود دارد. طبق برآورد بنیاد مسکن باید ۲۰ هزار خانه روستایی و ۱۰هزار خانه شهری در مناطق زلزله ‌زده تخریب و نوسازی شود؛ طبق آمارهای به دست آمده در مناطق شهری تنها ۵ ساختمان یک طبقه پایان کار گرفته‌ اند. او، در ادامه با انتقاد از این‌ که روند ساخت و ساز در شهرها پیشرفت فیزیکی ندارد، از ۲۰هزار واحد اعلام شده، تنها ۲ هزار و۵۰۰ واحد در حد سفت کاری پیشرفت کرده ‌اند.در خوش ‌بینانه‌ ترین حالت می توان گفت: در مجموع ۵ هزار واحد به مرحله گچ کاری رسیده‌ اند. با وجود تاکیدهای بسیار مبنی بر اسکان موقت مردم زلزله ‌زده، برای جمعیت ۲۰ هزار نفری ساکن روستایی، تعداد ۸ هزارو ۸۰۰ کانکس بین آن ها توزیع شده است. ۱۲ هزار خانوار هم‌ اکنون سرگردان هستند، مسئولان اجرایی نباید آمارهای غلط در رابطه با وضعیت زلزله‌ زدگان اعلام کنند، چرا که واقعیت امر چیز دیگری است. مسئولان نباید از پیشرفت ۹۰ درصدی کارها سخن به میان آورند، چرا که هنوز بیش از نیمی از مردم سرگردانند. این رقم اعلام شده توسط مسئولان چطور اعلام می ‌شود، در حالی که راه‌ ها و جاده‌ ها به کلی از بین رفته‌ اند و هیچ اقدامی هم در راستای نوسازی آن ها انجام نشده است. گازرسانی، آبرسانی، بهداشت و اماکن عمومی باید همگی نوسازی شوند و مشاغل از دست رفته این ها همگی باید به‌حالت عادی سابق برگردد. کشاورزان که برای برداشت محصول برنامه‌ ریزی کرده بودند، بر اثر این اتفاق بسیاری از محصولات آنان از بین رفت و درآمدشان به صفر رسید، این در حالی است که بسیاری از کشاورزان مناطق زلزله ‌زده بدهکار بانک ها هستند و باید قسط بدهند. باید به‌حال این افراد بدهکار که درآمدی ندارند، فکری اندیشیده شود و لااقل فرصت بازپرداخت تسهیلات‌ شان بیش‌ تر شود.

این مجلس نشین، در ادامه اقرارهای خود، درباره حیف و میل کردن و بالا کشیدن کمک به زلزله زدگان را نیز چنین به زبان می آورد: مسئولان اجرایی که از هزینه ۳ برابری بودجه استانی خبر می دهند، باید مشخص شود این هزینه ‌ها صرف کجا شده است. مبالغی که به مردم وام داده شده، دوباره بازپس خواهند گرفت و در کنار آن نیز مردم و هلال احمر هم کمک کرده‌ اند. متاسفانه برخی افراد در استانداری و فرمانداری برای خود پاتوق درست کرده ‌اند و برای جمع‌ آوری رای برای انتخابات آینده شورا که نزدیک است، به‌ صورت گزینشی عمل می ‌کنند. اما برخی با درست کردن پاتوقی در استانداری به ‌طور کاملا گزینشی این مبالغ را با اهداف سیاسی خود برای انتخابات پرداخت می کنند. تسهیلاتی هم که به‌ صورت جعاله و ساخت مسکن پرداخت می ‌شود، برای بازپرداخت آن مهلت حداقل یک ساله پس از پرداخت هم نگذاشته‌ اند.
او، ضمن تشریح ابعاد مختلف زلزله ۲۱ مرداد ۱۳۹۱ در بخش‌ هایی از استان آذربایجان شرقی گفت: این زلزله حدود ۵ هزار کیلومتر مربع از وسعت استان را تحت تاثیر مستقیم و ۳۰۷ روستای استان را مورد آسیب قرار داد که از این تعداد، ۵۷ روستا با خاک یک سان شد.
او، تعداد خانه‌ های روستایی تخریب شده در اثر این زلزله را ۱۸هزار و ۵۰۰ واحد عنوان کرد و افزود: از این تعداد ۹ هزارو ۵۰۰ واحد متعلق به جمعیت اصلی این مناطق بود که در اولویت بازسازی قرار گرفت و مابقی نیز مربوط به خانوارهایی بود که به‌ صورت فصلی، در این مناطق سکونت داشتند. برای هر خانه روستایی ۱۴ میلیون تومان وام با کارمزد ۴ درصد و بازپرداخت ۱۵ ساله منظور شده و علاوه بر این، دو میلیون تومان کمک بلاعوض برای کمک به ساخت و ساز و یک میلیون تومان برای کمک به تامین معیشت مردم این مناطق در نظر گرفته شد. برای ساکنان شهرهای آسیب دیده نیز بسته به میزان آسیب دیدگی بنا، وام بلاعوض ۲ میلیون تومانی تعلق گرفت؛ ضمن این‌ که به خانه‌ های ۱۰۰ درصد تخریب شده وام معادل وام مسکن مهر در نظر گرفته شد. بازسازی مناطق زلزله‌ زده همزمان با نوسانات نرخ ارز بود و همین امر تامین مصالح مورد نیاز را سخت‌ تر می ‌کرد. میزان خسارات مالی زلزله ۲۱ مرداد را بالغ بر یک هزار میلیارد تومان و مجموع هزینه اختصاص یافته در این مناطق، تا امروز حدود ۸۰۰ میلیارد تومان بوده که این رقم برای بهبود زیرساخت ‌ها و هم‌ چنین اعطای تسهیلات و اعتبارات به زلزله‌ زدگان در نظر گرفته شده است. این منطقه دارای منابع غنی مس بوده و فاز دوم کارخانه کنستانتره مس به ‌زودی در این منطقه به بهره‌ برداری خواهد رسید.

آن گونه که از سخنان این نماینده مجلس برمی آید درد اصلی اش رقابت و کشمکش با رقبایشان در آستانه مضحکه انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ است. او، احمد علیرضا بیگی، استاندار آذربایجان شرقی مقصر این وضیعت اسفبار و نابسامان زلزله زدگان دانسته و هم چنین نوسانات ارز را…؟!
هم اکنون مردم آسیب دیده، در اثر بارش های پی در پی و سرما، در معرض سرمای بیش تر و یخ زدگی قرار دارند. برخی از آن ها در گفتگو با شاهدان و رسانه هایی که پایشان به این منطقه رسیده است از عدم رسیدگی جدی مسئولان حکومتی حتی با شروع فصل سرما سخن گفته و اعلام کرده اند که امیدی  وضع خود ندارند. از سوی دیگر، براساس گفته آن ها در حالی بسیاری از زلزله زدگان هنوز در چادر به سر می برند که کانکس ها در هلال احمر مانده و بین مردم توزیع نمی شود.

اغلب کلاس ها از قبل از زلزله هم در کانکس بوده است. اما برخی مدارس که از زلزله سالم درآمده اند به محل اسکان عمومی تبدیل شده اند. در این سرما و یخ بندان بچه ها مجبورند مسیر طولانی بین روستاها را طی کنند. یکی از جوانانی که برای امدادگری به کمک مردم رفته، مشاهدات خود را چنین بازگو نموده است: مدرسه روستای جوشین، دانش آموزان هشت روستای دیگر را هم تحت پوشش دارد. در مدرسه روستای انویق که یکی از زیرمجموعه های جوشین است، هر سه دانش آموز با یک مداد می نویسند، یعنی معلم متن یک دیکته را باید سه بار بخواند و بچه ها به نوبت دیکته بنویسند. این کمبود در برابر بحران سوخت از نظر مدیر این مدرسه اولویت ندارد و می گوید: «با تمام این کمبودها، مشکل اصلی ما سوخت است و لوازم التحریر جزو نیازهای ثانویه محسوب می شود.»
فیروز رضایی، رییس کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی، میزان خسارت را بین ۵ تا ۹۰ درصد برای ۳۲۰ مدرسه اعلام کرده است. یکی از دانش آموزان گفته است: برای رفتن به مدرسه باید لباس، کفش، کیف، کتاب و دفتر تهیه کنیم که هیچ کدام را نداریم. او ادامه داد: «مجبور هستم برای تحصیل به تبریز بروم که آن هم هزینه های زیادی دارد. با این وضعیت تامین هزینه ها برای خانواده ام امکان پذیر نیست. من ناچارم ترک تحصیل کنم.»

همه شواهد و گزارشات و بررسی ها حاکی از آن است که کمک های مردمی و حضور اقشار گوناگون اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی از جمله هنرمندان کشور در میان زلزله زدگان بود، تا با کمک به آسیب دیدگان زلزله بخشی از خسارات سنگین مالی و روانی را جبران کنند، اما در پی حضور پر احساس مردم در صحنه کمک رسانی، اتهامات و برخوردهای پلیسی – امنیتی شروع شد و تا جایی پیش رفت که برخی از افراد و فعالان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
در گزارشات متعدد آمده است حکومت ضمن کوتاهی در بازسازی و ارسال کمک های بین المللی و داخلی به مناطق آسیب دیده، مشکلات و نواقص کمک رسانی دولتی را نیز متوجه مردم و کمک های داوطلبانه آن ها کرده است.

در حالی که پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری گزارش داده بود که هم زمان با سفر احمدی نژاد به استان آذربایجان شرقی، بیش از ۳ هزار واحد مسکن ساخته شده مورد بهره برداری و در اختیار مالکان آن ها قرار گرفت.
اما نماینده اهر در مجلس شورای اسلامی، اظهارات رییس بنیاد مسکن در مجلس درباره ساختمان های در حال ساخت در مناطق زلزله زده را دروغ نامیده و گفته است: «بارها اعلام شده است که نزدیک به سه هزار واحد مسکونی در مناطق زلزله زده در حال ساخت است. چه کسی گفته است سه هزار واحد؟ بروید در منطقه و ببینید کدام خانه را تحویل مردم داده اند؟»

به گفته فلاحی، در شهرستان اهر و هریس حتی یک ساختمان ساخته نشده است. او، می گوید: «هنوز در بسیاری مناطق آوار برداری هم انجام نگرفته است. این ها همه شعار است. در برخی روستاها تعداد محدودی ساختمان ساخته شده است حدود ۱۰۱۲ مورد است. ساختمان هایی که برخی از آن ها دارای سقف هستند و برخی تنها دیوار دارند. تعدادی هم در مرحله فندوانسیون و زیر ساخت باقی مانده است. این شعارها و آمارهای عجیب و غریبی که این روزها درباره ساخت و ساز در مناطق زلزله زده می شنویم، همه حرف است. در منطقه مصالح برای ادامه ساخت و سازها وجود ندارد.»

در چنین شرایطی، و با وجود تهدیدهای حکومت اسلامی، نه تنها نباید از کمک رسانی به زلزله زدگان غافل بود؛ نه تنها بی تفاوتی حکومت اسلامی در قبال زلزله زدگان و حتی بالاکشیدن کمک های مردمی توسط ارگان ها و مسئولان حکومتی را افشا کرد، بلکه بر آزادی همه کسانی که در رابطه با زلزله زدگان دستگیر شده اند و هم چنین بر آزادی همه زندانیان سیاسی در سراسر ایران تاکید کرد!

حکومت اسلامی ایران در کلیت خود و با همه جناح هایش، حکومت جهل و جنایت، سانسور و ترور، فقر و فلاکت، دزد و مافیایی، تزویر و ریا، شلاق و شکنجه، اعدام و سنگسار و…، قرون وسطایی است که باید با قدرت مردمی، به زباله دان تاریخ فرستاده شود!

چهارشنبه بیست و هفتم دی ۱۳۹۱ – شانزدهم ژانویه ۲۰۱۳