در فاصله کمتر از سه هفته تا آغاز دور سوم مذاکرات اتمی ایران و گروه ۱+۵ در مسکو، اصولگرایان معتدل که محسن رضایی،دبیر مجمع تشخیص مصلحت، یکی از نمایندگان شاخص آنها خارج از مجلس شورا بشمار میرود، به دلیل نگرانی نسبت به عواقب شکست، در صدد تلاش برای افزایش شانس موفقیت گفتگوهای بعدی برآمده اند. ….

رادیو فردا / توسط رضا تقی زاده:
محسن رضایی طی تازه ترین اظهارات خود در تبریز، پیرامون مذاکرات اتمی روزهای ۱۸ و ۱۹ ماه مسیحی جاری در مسکو، با اشاره به «دیپلماسی جدید» و «روند رو به رشد مذاکرات با گروه ۱+۵ » نسبت به موفقیت دیدارهای بعدی ابراز امیدواری کرده است.
 اولین نشست از دور تازه مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ بعد از ۱۴ ماه توقف در ۱۴ ماه آوریل در استانبول برگزار شد. مهمترین نتیجه بدست آمده دور دوم گفتگو های دو روزه ۲۳ و ۲۴ ماه مه در بغداد،  توافق بر سر تجدید دیدار در مسکو بود.

علیرغم اظهارات محتاطانه مسئولین جمهوری اسلامی پیرامون مثبت بودن مذاکرات بغداد، وارونه شدن روند نرخ برابری ارز های خارجی در برابر ریال، و قرار گرفتن دوباره دلار در مسیر افزایش شدید قیمت، نشان داد که دما سنج بازار داخلی ایران، با ارزیابی و اظهارات مقامات رسمی کشور هماهنگ نیست.
 طی روز های منتهی به زمان برگزاری مذاکرات بغداد، و به دلیل افزایش امیدواری در بازار داخلی، پول ملی ایران که طی شش ماه بیش از ۴۰ در صد تضعیف شده بود، تا حدود ۱۲ درصد ارزش از دست رفته خود را بدست آورد.
 

علاوه بر واکنش بازار در قبال تحولات مربوط به برنامه های اتمی ایران، که یکی از دقیق ترین ابزارهای سنجش میزان کاهش و یا افزایش اطمینان نسبت ضریب امنیت داخلی است، محافل خارجی نیز بعد از مذاکرات بغداد جمهوری اسلامی را بار دیگر به وقت کشی و «انجام گفتگو برای گفتگو» متهم ساختند.

امتیاز های غرب  
 بی شک وضعیت محیطی ایران طی ۶ سال گذشته و بعد از ارسال پرونده اتمی به شورای امنیت تغییر کرده است. در نتیجه نباید انتظار داشت که امتیازهای پیشنهادی پیشین جامعه اروپا در بسته ای تازه و متنوع بار دیگر در برابر ایران قرارداده شود.
 پیشنهاد های غرب در برابر کند شدن برنامه های اتمی ایران و حرکت تدریجی به سمت متوقف ساختن بخشهای حساس آن، در شروع کار محدود به خودداری از افزایش تحریم ها و موافقت با تعدیل محتاطانه آنها است.
 

در یک نگاه عمل گرایانه، باید پذیرفت که ضمن پیش بردن برنامه های اتمی جمهوری اسلامی، نگرانی های امنیتی کشورهای منطقه و همسایگان ایران نیز در رابطه با آن افزایش یافته است.
 به علاوه، جلو بردن بخشهایی از برنامه های اتمی ایران که مشکوک به داشتن هدفهای نظامی است، حداقل در وضعیت نیمه کاره کنونی،  منجر به بهبود موقعیت ایران در منطقه و یا افزایش ضریب امنیت ملی و توان اقتصادی کشور نشده است. در  واقع ایران طی شش سال گذشته بمراتب آسیب پذیر تر از گذشته شده است.
 

آمادگی برای سازش   
 با این وجود، بمنظور پیشگیری از بروز یک بحران بزرگتر در منطقه، و با انگیزه کاهش دادن خطر برخورد نظامی با ایران، کشورهای غربی به حصول توافق با ایران از راههای مسالمت آمیز علاقمند اند.
 

قبول انجام مذاکرات در بغداد، با در نظر گرفتن شرایط امنیتی شکننده آن، موافقت با نظر ایران مبنی بر ادامه مذاکرات در مسکو، که در هر حال متحد نیم بند جمهوری اسلامی دیده میشود، در کنار واگذاری امتیازها یی مانند موافقت با فروش رادیو داروها، تحویل قطعات یدکی هواپیما و یا ادامه صدور بیمه نامه برای محموله های نفتی ایران، از جمله امتیازهایی است که بدون برداشتن گام محسوسی از سوی ایران در جهت پذیرفتن خواسته های جامعه جهانی، به تهران پیشنهاد  شده است.
 کاهش دادن بار تبلیغات منفی ناشی از انتشار گزارش تازه آمانو پیرامون برنامه های اتمی ایران که متن آن قرار است روز دوشنبه ۴ ماه ژوئن جاری در شورای حکام آژانس مورد بررسی قرار گیرد، امتیاز دیگری است که در اختیار ایران قرار گرفته است.
 

علیرغم بی نتیجه ماندن سه دور مذاکرات اخیر ایران با نمایندگان آژانس در تهران و وین، بمنظور تدوین مدالیته رفع ابهام ها، و بی نتیجه ماندن مذاکرات با گروه ۱+۵ در استانبول و بغداد، صبوری غرب با ایران ادامه یافته است.
 در ادامه این رفتار ها میتوان انتظار داشت که اجلاس چند روز آینده شورای حکام نیز، بمنظور پرهیز از تشنج قبل از انجام مذاکرات مسکو، بدون صدور قطعنامه توبیخی تازه ای علیه ایران بکار خود خاتمه دهد.
 ابراز امیدواری محتاطانه رضایی پیرامون شانس موفقیت مذاکرات آتی ایران و گروه ۱+۵ در مسکو، در حقیقت هشداری است پوشیده نسبت به عواقب شکست گفتگو ها.
 

 رضایی که خود یکی از ۴ نامزد انتخابات رییس جمهوری خرداد سال ۱۳۸۸ بود تظاهرات گسترده میلیونها ایرانی ناراضی و معترض علیه دولت و نظام جمهوری اسلامی را در ماههای پس از برگزاری انتخابات شاهد بوده، و خطر  تکرار احتمالی این ناآرامی ها را، در ابعاد و عواقب غیر قابل پیشبینی برای بقای نظام سیاسی ایران درک میکند.
 راه نجات مذاکرات مسکو از خطر شکست، جدی گرفتن گفتگو های کارشناسی، پیش از فرارسیدن زمان دیدارهای رسمی، و تدوین چار چوب مذاکرات و حتی خطوط اصلی توافق های احتمالی است. در وضعیت کنونی، داخل نشدن در مذاکرات رسمی  با جامعه جهانی برای ایران کم خطر تر از داخل شدن در گفتگوها بدون داشتن انگیزه تعامل و در نتیجه باز ماندن از حصول توافق است. در صورت شکست مذاکرات مسکو، شمارش معکوس برای انفجار بعدی در منطقه آغاز خواهد شد.  

در صورت داشتن انتظار بیشتری از غرب در شروع کار، مذاکرات مسکو نیز به سرنوشت مذاکرات سال ۲۰۱۰ ژنو در دچار خواهد شد، با این تفاوت که این بار سلاح نفت خام صادراتی ایران به دلیل کاهش فاحش ظرفیت صادراتی آن کند شده، و نفس اقتصاد ایران به شماره افتاده است.
 ادامه روند جاری تحریمها منجر به کاهش تولید، افزایش بیکاری، کاهش قدرت خرید ناشی از ادامه تضعیف پول ملی خواهد شد و وضعیت داخلی ایران را در شرایط انفجاری قرار خواهد داد.

انتخاب آینده ایران در مذاکرات مسکو، مابین اصرار بر حفظ خط قرمز های خود ساخته و یا بازگرداندن احساس امنیت به جامعه در نتیجه دست یافتن به توافق با جامعه جهانی در مذاکرات، خواهد بود.