احمد شهید گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد وضعیت حقوق بشر ایران بتازگی دومین گزارش خود را منتشر کرده که در آن از ادامه نقض حقوق انسانی در جمهوری اسلامی ابراز نگرانی عمیق شده است. ….

صدای آمریکا:
آقای شهید که برای شرکت در چند جلسه سخنرانی و برگزاری کارگاه حقوق بشر به انگلستان سفر کرده است در گفتگو با صدای آمریکا در دانشگاه اسکس در شهر کولچستر به پاره ای پرسش ها در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران پاسخ گفت.

آقای شهید گفت: هیچ تغییر قابل ملاحظه ای رخ نداده است. یکی دو مورد تحول بوده که از آن استقبال کرده ام مانند تغییر در قوانین جزایی که مجازات سنگسار از آن حذف شده است البته هنوز این نگرانی هست که با فتوا این مجازات به اجرا درآید. با اینحال نگرانی اصلی همان است که بوده، ادامه وضع وخیم حقوق بشر در ایران بویژه در رابطه با مدافعان حقوق بشر. شماری از وکلا بخاطر ماهیت کار خود در زندان هستند و دشواری برای فعالیت روزنامه نگاران همچنان ادامه دارد. در حال حاضر حدود ۴۵ روزنامه نگار زندانی هستند. اما بزرگترین نگرانی ام شمار زیاد اعدام ها در ایران است. احکام اعدام در موارد زیادی بمورد اجرا گذاشته می شود.

احمد شهید اضافه کرد: هرچند اجازه سفر به ایران را نداشته ام با اینهمه توانسته ام با ۱۶۳ شاهد مصاحبه کنم. اینها اعضای سازمانهای غیردولتی نبودند بلکه افرادی بودند که مدعی شدند حقوق آنها یا اعضای خانواده شان نقض شده است. اینها علاوه بر اعضای سازمانهای غیردولتی و دیگرانی هستند که با من صحبت کرده اند. مسلما برخی از سازمانهای غیردولتی در جامعه ایرانی خارج از کشور هستند که احساسات ضدرژیم دارند اما همچنین از سازمانهای غیردولتی داخل کشور نیز افرادی بودند که برای ملاقات با من به ژنو آمدند و بسیاری از آنها نظر مساعدی نسبت به دولت داشتند. ۲۵ درصد از کسانی که من با آنها صحبت کردم داخل ایران زندگی می کنند، از جمله برخی افراد محکوم به اعدام. من از طریق وسائل ارتباطی الکترونیک با آنها صحبت کردم. اگر به ایران سفر می کردم ممکن بود نتوانم با برخی از این افراد صحبت کنم چون آنها احتمالا بخاط ترس از حکومت با من صحبت نمی کردند. اما آنها اکنون توانسته اند بدون هیچگونه ترسی با من گفتگو کنند.

گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در پاسخ سؤال ما در مورد ارائه تصویر متوازن از وضعیت حقوق بشر در ایران گفت: حتی اگر بتوانم به ایران سفر کنم تضمینی نیست که بتوان بگفته شما تصویر متوازنی از وضعیت حقوق بشر، ترسیم کرد. من بدون سفر به ایران توانسته ام چنین کاری انجام دهم. مساله اینست که بتوان بافتار حقوق بشر و ابعاد آن در ایران را درک کرد و بر مهمترین مسائل متمرکز شد. گزارشهای من متوازن، منصفانه و دقیق بوده اند. مسلما دولت ایران ممکنست بگوید که من باید به برخی مسائل مشخص می پرداختم که در گزارش چنین نکرده ام. بهمین ترتیب از سوی برخی افراد دیگر هم مورد انتقاد قرار می گیرم که باید بیشتر به پاره ای مسائل می پرداختم. مسائلی بوده که بخاطر کمبود جا در گزارش به آنها پرداخته نشده و یا مسائلی بوده که در زمان تهیه گزارش از اهمیت بیشتری نسبت به مسائل دیگر برخوردار بودند. گزارشهای من این فرصت را برای دولت ایران پدید آورد که پاسخگو باشد و در مورد مسائل اظهار نظر کند. این را هم باید بگویم که دولت ایران در را کاملا به روی من نبسته و هنوز احتمال این هست که بتوانم به ایران سفر کنم.

در پایان آقای شهید گفت: توصیه اول من به دولت ایران اینست که قانون اساسی و دیگر قوانین مدون خود را به دقت بیشتری بمورد اجرا گذارد تا حاکمیت قانون برقرار شود. ایران همچنین براساس تعهدات بین المللی خود باید الزامات حقوق بشر را رعایت کند. هر کشوری با حقوق بشر مشکلاتی دارد، و ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست، اما چالشهای حقوق بشر در ایران جدی تر از بسیاری کشورهای دیگر است. توصیه مشخصم به ایران اینست که مجازات اعدام را متوقف کند چون مسائلی جدی در رابطه با اجرای آیین صحیح دادرسی از متهمین که به صدور حکم اعدام منجر می شود، وجود دارد. همچنین از ایران می خواهم که مدافعان حقوق بشر را که به عناوین مختلف، زندان و تحت تعقیب قانونی هستند، آزاد سازد و نیز قوانینی را که باعث دشواری کار روزنامه نگاران می شود، مورد تجدید نظر قرار دهد.