سن این کودکان که اکثراً به کارهایی نظیر دستفروشی، جمع آوری پلاستیک و کارتون از میان زباله ها، شاگردی در کارگاههای مکانیکی و کارگری در کوره های آجرپزی مشغول هستند بین دوازده تا پانزده سال است اما کارشناسان حقوق کودکان میگویند در برخی مناطق حتی کودکان کمتر از دوازده سال نیز بکار گماشته میشوند.

آسمان دیلی نیوز:
آمارها در اخباری که از تعداد کودکان کار اعلام میشود بسیار متفاوت است، این تعداد کودکان در سطح کشور بیش از یک و نیم میلیون نفر اعلام شده اند و در تازه ترین آماری که از سوی انجمن حمایت از حقوق کودکان ایران اعلام شده است سهم تهران از این تعداد بیش از هفت هزار نفر است.

سن این کودکان که اکثراً به کارهایی نظیر دستفروشی، جمع آوری پلاستیک و کارتون از میان زباله ها، شاگردی در کارگاههای مکانیکی و کارگری در کوره های آجرپزی مشغول هستند بین دوازده تا پانزده سال است اما کارشناسان حقوق کودکان میگویند در برخی مناطق حتی کودکان کمتر از دوازده سال نیز بکار گماشته میشوند. این کودکان اکثراً از سوی خانواده هایشان مجبور بکار میشوند و نوع اشتغال آنها به دو شکل آشکار و پنهان است.

در نوع آشکار آن، کودک توسط کارفرمایان کارگاه هایی نظیر قالی بافی یا آجرپزی بکار گرفته میشوند و دستمزد کمی نیز به آنها پرداخت میشود. این کودکان سنی بمراتب کمتر از پانزده سال سن دارند و از آن‌جاییکه در قوانین ایران کار کردن در این سنین ممنوع است، چنانچه کارفرمایی از کودکی در این سنین استفاده کند مجبور به پرداخت جریمه میشود اما از آن‌جایی که این کودکان فاقد هر گونه بیمه هستند و تحت پوشش قانون کار نیز قرار نمیگیرند، کارفرمایان ترجیح میدهند به دلیل ارزان تمام شدن این کودکان از آنها در کارگاهایشان استفاده کنند.
در نوع پنهان آن نیز کودک در محیط های خانگی مجبور است به کار بپردازد که در این صورت هیچ حقوق و مزایایی به او تعلق نمیگیرد. حتی در صورت کار کردن در کارگاههای آشکار نیز به دلیل آن که در قانون مدنی ایران، کودک زیر پانزده سال بالغ شمرده نمیشود و هیچ حقی بر درآمد خود ندارد، تمام دسترنج وی به خانواده تعلق میگیرد.

این کودکان تماماً از خانواده های بی بضاعت هستند و برای کمک به تامین هزینۀ خانواده حتی مجبور به ترک تحصیل میشوند تا بکار بپردازند. حمایتهای قانونی از آنها صورت نمیگیرد و در مواردی هم اگر سازمانی بخواهد کودکی را تحت پوشش بگیرد، بموجب قوانین مدنی ایران نمیتواند موفقیت زیادی داشته باشد. قوانین مدنی ایران اختیارات کودک را به پدر داده است و این پدر است که میتواند در مورد سرنوشت و درآمد کودک خود تصمیم بگیرد. این قوانین با کنوانسیون حقوق کودک در تضاد است هر چند که ایران این کنوانسیون را امضا کرده اما قوانین خود را با این کنوانسیون منطبق نکرده است.

گیتی پورفاضل، وکیل دعاوی و مسئول کمیتۀ پشتیبانی حقوق کودکان و زنان کانون وکلای تهران میگوید آنچه باید در مورد کودکان کار مورد توجه قرار گیرد، این استکه قانون کار ایران کودکان بالای دوازده سال را مجاز به کار میداند اما از سوی دیگر در قانون مدنی ایران گفته میشود که تا سن ۱۸سالگی یک کودک نمیتواند هیچ مالکیتی بر درآمد خود داشته باشند. این تناقض است و خود به خود باعث سوءاستفاده از کودک میشود… .