وضعیت شاخصهای بهداشتی و درمانی هر جامعه حاکی از توجه دولتها به سرمایه گذاری در حوزه سلامت است.
مهر :

 بررسیها نشان می دهد این شاخصها در ایران در مقایسه با کشورهای منطقه و دنیا چندان رضایتبخش نبوده و پایینتر از ۹۸ کشور دنیا قرار دارد. نارضایتی مردم از مراکز درمانی دولتی و در پی آن کمبودهایی که در این بیمارستانها وجود دارد، در کنار سرانه درمان غیرواقعی و… دست به دست هم داده تا اوضاع مناسبی بر حوزه سلامت کشور حاکم نباشد. این مسئله ای است که قریب به اتفاق متخصصان امر سلامت، بر آن صحه گذاشته و معتقدند تا زمانی که دولت نخواهد در حوزه سلامت سرمایه گذاری کند، نمی توانیم شاهد ارتقای شاخصهای بهداشتی و درمانی در کشور باشیم. سال گذشته در خبری اعلام شده بود که رتبه ایران به لحاظ شاخصهای سلامت، در بین ۱۹۲ کشور دنیا نزول کرده و جایگاه ۱۲۳ را دارد اما خیلی زود روابط عمومی وزارت بهداشت در پاسخ به این اظهارنظر اعلام کرد که “سازمان جهانی بهداشت از سال ۲۰۰۰ (۱۳۷۹) هیچگونه رتبه بندی جدیدی در خصوص وضعیت شاخصهای بهداشتی کشورها نداشته است. از نظر سازمان جهانی بهداشت، سه شاخص “سلامت از تولید ناخالص ملی”، “مشارکت مالی مردم در پرداخت هزینه های سلامت” و “هزینه های خانمانسوز درمان” به عنوان شاخصهای مهم در رتبه بندی کشورها ارزیابی می شود. به گزارش مهر، طبق ماده ۹۰ قانون برنامه توسعه چهارم، سهم مردم از هزینه های سلامت در بازار واقعی باید به کمتر از ۳۰ درصد برسد و ۷۰ درصد دیگر این هزینه را دولت به عنوان یک وظیفه حاکمیتی پرداخت کند. در حالی که هم اکنون برنامه چهارم به پایان رسیده است، سهم هزینه های درمانی که از جیب مردم پرداخت می شود، به حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد رسیده و دولت نتوانست در اجرای این برنامه موفق عمل کند. دکتر علیرضا زالی، قائم مقام سازمان نظام پزشکی ایران با بیان اینکه قرار بود هزینه ای که از جیب مردم بابت درمان بیماری پرداخت می شود در پایان برنامه چهارم به کمتر از ۳۰ درصد برسد، به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه در حال حاضر ۶۰ درصد این هزینه از جیب مردم پرداخت می شود به طوری که خانواده های زیادی در جامعه هستند که با یکبار پرداخت هزینه بستری و جراحی، به زیر خط فقر سقوط می کنند. آمارها نشان می دهد ۳٫۵ تا ۴٫۵ درصد مردم کشور در این وضعیت قرار می گیرند.

اوضاع و احوال رسیدگی به بیماران در بیمارستانهای دولتی از آنچه که انتظار مردم از مسئولان است، فاصله زیادی دارد به طوری که دکتر وحیددستجردی، وزیر بهداشت نیز از وضعیت خدمات رسانی اورژانسهای بیمارستانی ابراز نارضایتی کرده و می گوید: هرچند نحوه انتقال بیماران به بیمارستانها در اورژانسهای پیش بیمارستانی ارتقاء یافته اما متاسفانه بسیاری از اورژانسهای بیمارستانی کشور به موقع خدمات ارائه نمی‌دهند. به طوری که مشاهده می‌شود برخی مواقع پس از انتقال بیمار به بیمارستان بیش از یک ساعت زمان می‌برد تا مصدوم در بیمارستان پذیرش شود. البته وزیر بهداشت معتقد است که کشور ما پیشتاز اجرای سیستم شبکه بهداشتی و درمانی در منطقه است که مبنای آن عدالت در سلامت است به طوری که به عنوان یک سیستم الگو در دنیا مطرح است اما این مقام ارشد وزارت بهداشت به این موضوع اشاره نکرده که سرانه درمان در ایران به مراتب پایین تر از کشورهای منطقه است و حتی گفته می شود این سرانه در افغانستان بیشتر از ایران است. دکتر علی اکبر کائیدی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اسف بار خواندن وضعیت نظام سلامت کشور و نارضایتی مردم از وضعیت موجود، به خبرنگار مهر گفت: با این وضعیت که حاصل بی برنامگی در این بخش است به جایی نمی رسیم. از سوی دیگر، شاخصهای بهداشتی ایران در منطقه مدیترانه شرقی طی چند سال اخیر افت کرده و بین ۱۱ تا ۱۳ است. این موضوع نشان می دهد که نتوانسته ایم بحث “عدالت در سلامت” را محقق کنیم و همچنان با وضعیت مطلوب فاصله داریم. مقام معظم رهبری در ابتدای سال ۸۹ که شعار “همت مضاعف و کار مضاعف” را برای سال جدید تعیین کرده ‌اند، بر مسئله سلامت تاکید جدی داشتند و فرمودند مسئله سلامت را باید در برنامه پنجم و در بین وظایف دستگاههای مختلف لحاظ کنیم. این در حالی است که می بایست در چشم‌انداز ۲۰ ساله نظام، به سالم ترین کشور منطقه تبدیل شویم اما هنوز سیستم ارجاع و شبکه بهداشت و درمان کشور تکمیل نشده و طرح پزشک خانواده هم به شهرها نیامده است.

در سال گذشته تمام اعتبار وزارت بهداشت چهارهزار و ۱۰۰ میلیارد تومان بود که هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان آن برای آموزش و سه هزار میلیارد آن برای بهداشت و درمان هزینه شد و همچنان تنها ۵٫۴ درصد تولید داخلی کشور صرف بهداشت و درمان می‌شود. دکتر مسعود مسلمی فرد، نایب رئیس انجمن پزشکان عمومی ایران با عنوان این مطلب که در گذشته سالانه ۱٫۵ میلیون نفر در کشور با هزینه های درمانی به زیر خط فقر سقوط می کردند، به خبرنگار مهر می گوید: قطعا این آمار با توجه به شرایط تورمی و اجرای قانون هدفمندی یارانه ها، حداقل به دو میلیون نفر افزایش خواهد یافت. به گفته مسلمی فرد، در حال حاضر رتبه ایران در دنیا به لحاظ شاخصهای سلامت بالای ۹۰ است. یعنی اینکه از سهم درآمد ناخالص داخلی کشور، بخش بسیار جزئی را برای سلامت مردم هزینه می کنیم که این وضعیت باعث ماندگاری بیماری در کشور می شود. طبق گزارشها و آمارهای رسمی، حوزه سلامت در کشورهای پیشرفته دنیا در رتبه های اول تا سوم است و اولویت سلامت در کشورهای همسایه ایران و خاورمیانه در رتبه های چهارم تا پنجم است. به گزارش مهر، بررسیها نشان می دهد که دولتهای قبلی نیز گرفتار چنین مشکلاتی بوده اند اما این وضعیت در سالهای اخیر تشدید شده و شاخص سلامت تضعیف شده است.