وقتی صنعت توانایی ایجاد اشتغال ندارد. “ب” مثل بیکاری

طی ۳۳ ماه (فروردین ۸۶ تا آذر ۸۸) تراز شغلی صنعت ماهانه ایجاد ۶ هزار و ۳۳۳ شغل را نشان می‌دهد/ بخش صنعت تنها به حدود ۲۷ درصد از اهداف پیش‌بینی شده برنامه چهارم در بحث اشتغال رسید. ….
ایلنا:
بخش صنعت در ۳۳ ماه منتهی به زمستان سال ۱۳۸۸، تراز شغلی ۲۰۹ هزار (کسر مشاغل از بین رفته به اشتغال ایجاد شده) را نشان می‌دهد که بیانگر دستیابی به کمتر از ۲۷ درصد از اهداف محقق در برنامه چهارم اقتصادی است.

به گزارش ایلنا، جمعیت فعال ایران در سال ۱۳۸۵ برابر با ۲۳ میلیون و ۴۶۶ هزار نفر اعلام و نرخ بیکاری، ۱۱٫۳ درصد اعلام شد. مطابق این آمار در سال ۱۳۸۵ حدود ۲۰ میلیون و ۸۱۴ هزار شاغل در کشور وجود داشت که با احتساب نرخ ۳۱٫۷۵ درصدی صنعت در اشتغال، به این معنا بود که ۶ میلیون و ۶۰۸ هزار نفر در صنعت مشغول به کار بودند.

مطابق آمار اعلامی از سوی مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری سال ۱۳۸۶ با ۰٫۷ درصد کاهش نسبت به سال ۸۵ به ۱۰٫۶ درصد رسید. این نرخ در بهار سال ۸۶ برابر ۱۰٫۷ درصد، تابستان ۹٫۹ درصد، پائیز ۹٫۸ درصد و زمستان ۱۱٫۹ درصد بود. همچنین بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی در گزارش مرکز آمار ایران در سال ۸۷، نشان می‌داد که بخش خدمات با ۴۸٫۲ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است و در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۲٫۲ و کشاورزی با ۱۹٫۵ درصد قرار دارند و بررسی نرخ بیکاری جوانان ۲۴ – ۱۵ ساله حاکی از آن است که ۲۵٫۶ درصد از جمعیت فعال ۲۴ – ۱۵ ساله بیکار بوده‌اند. با توجه به جداول بانک مرکزی که جمعیت فعال سال ۱۳۸۶ را ۲۳ میلیون و ۵۷۹ هزار نفر اعلام می‌کرد، مشخص است که ۲۱ میلیون و ۱۰۳ هزار نفر در این سال شاغل بوده‌اند که از این تعداد، ۶ میلیون و ۸۱۶ هزار نفر در بخش صنعت مشغول به کار بوده‌اند.

از بین رفتن ۷ هزار فرصت شغلی صنعتی در سال ۱۳۸۷
در ابتدای سال جاری مرکز آمار ایران نرخ بیکاری سال ۸۷ کل کشور را ۱۰٫۴ درصد اعلام کرد که نسبت به سال ۸۶ کاهش نشان می‌داد. در این گزارش با اعلام نتایج طرح آمارگیری از نیروی کار در زمستان ۱۳۸۷ تصریح شده بود که بررسی نرخ بیکاری افراد ۱۰ساله و بیشتر نشان می‌دهد ۱۲٫۵ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات این نرخ حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به زمستان ۱۳۸۶ معادل ۰٫۶ درصد و نسبت به پاییز ۱۳۸۷ حدود ۳ درصد افزایش داشت. مطابق گزارش مرکز آمار بررسی نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله حاکی از آن بود که در زمستان ۱۳۸۷ معادل ۲۷٫۴ درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. بررسی تغییرات فصلی نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ساله نیز نشان می‌داد این نرخ نسبت به زمستان ۱۳۸۶، ۱٫۸ درصد و نسبت به پاییز ۱۳۸۷، ۵٫۹ درصد افزایش داشته است. همچنین بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌داد، در زمستان ۱۳۸۷ بخش خدمات با ۴۸٫۲ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. سهم بخش صنعت ۳۳٫۲ درصد و بخش کشاورزی ۱۸٫۵ درصد بوده است. با احتساب جمعیت فعال در این سال؛ یعنی ۲۲ میلیون و ۸۹۲ هزار نفر معلوم می‌شود که ۲۰ میلیون و ۵۱۱ هزار شاغل در سال ۱۳۸۷ وجود داشته که از این تعداد، ۶ میلیون و ۸۰۹ هزار نفر در بخش صنعت به فعالیت پرداخته‌اند. به عبارتی فرصت‌های شغلی در سال ۱۳۸۷ در بخش صنعت نسبت به سال گذشته از یک کاهش ۷ هزار نفری برخوردار بوده است و در مقابل ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در بخش صنعت، از بین رفتن اشتغال روند شتابان‌تری داشته است.

براساس نتایج این طرح در تابستان ۱۳۸۸، بررسی نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر نشان می‌دهد که ۳۹٫۷ درصد جمعیت در سن کار از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند؛ یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور حاکی از افزایش ۱٫۷ درصدی این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (تابستان ۱۳۸۷) و کاهش ۰٫۸ درصدی آن نسبت به فصل گذشته (بهار ۱۳۸۸) است. بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر در تابستان ۸۸ نشان می‌دهد که ۱۱٫۳ درصد از جمعیت فعال، بیکار بوده‌اند. براساس این نتایج، نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری کل کشور نشان می‌دهد که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل ۱٫۱ درصد افزایش و نسبت به فصل گذشته ۰٫۲ درصد افزایش یافته است. بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر نشان می‌دهد که ۱۱٫۴ درصد از جمعیت فعال، بیکار بوده‌اند. براساس این نتایج، نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که بخش خدمات با ۴۶٫۲ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۱٫۹ و کشاورزی با ۲۱٫۹ درصد قرار دارند. بررسی نرخ بیکاری جوانان ۲۴-۱۵ ساله حاکی از آن است که ۲۲٫۷ درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری جوانان ۲۴-۱۵ ساله کل کشور نشان می‌دهد که این شاخص نیز نسبت به فصل مشابه در سال گذشته ۰٫۴ درصد کاهش و نسبت به فصل قبل ۰٫۳ درصد افزایش یافته است. نرخ بیکاری جوانان ۲۹-۱۵ ساله نیز حاکی از آن است که ۲۰٫۴ درصد از جمعیت فعال ۲۹-۱۵ ساله بیکار بوده‌اند. این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری جوانان ۲۹-۱۵ ساله نشان می‌دهد که این شاخص نیز نسبت به فصل مشابه در سال گذشته ۰٫۱ درصد کاهش یافته و نسبت به فصل قبل تغییری نکرده است.
مطابق جدول اعلامی از سوی معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور، جمعیت فعال در تابستان ۱۳۸۸ به ۲۴ میلیون و ۳۲۳ هزار نفر رسیده است؛ یعنی در تابستان سال جاری، ۲۱ میلیون و ۵۷۴ هزار نفر شاغل بودند که از این تعداد، ۶ میلیون و ۸۸۲ هزار نفر در بخش صنعت مشغول به کار بوده‌اند.

اما آنچه آمار مربوط به نرخ بیکاری را نگران‌کننده کرد گزارشی از مرکز آمار بود که درباره نرخ بیکاری در ۳ فصل نخستین سال جاری منتشر شد. مرکز آمار ایران در آخرین گزارش خود از افزایش ۱٫۸ درصدی نرخ بیکاری در فصل پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر داد. نتایج اجرای طرح آمارگیری نیروی کار در هر فصل نشان می‌دهد که در پاییز ۱۳۸۸ معادل ۱۱٫۳ درصد از جمعیت فعال کشور (شاغل و بیکار) بیکار بوده‌اند. برهمین اساس، این شاخص نسبت به پاییز پارسال ۱٫۸ درصد افزایش و نسبت به تابستان ۱۳۸۸ هیچگونه تغییری نداشته است. همچنین نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله منعکس در این گزارش حاکی از آن است که ۲۴٫۱ درصد از فعالان این گروه سنی در پاییز ۱۳۸۸ بیکار بوده‌اند که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل ۲٫۶درصد افزایش و نسبت به تابستان سال ۸۸ حدود ۱٫۴۴ درصد افزایش یافته است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نیز نشان می‌دهد که در پاییز ۱۳۸۸، بخش خدمات با ۴۸٫۶ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۱٫۶ درصد و کشاورزی با ۱۹٫۸ درصد قرار دارند. با فرض اینکه جمعیت فعال طی فصل پاییز تا زمستان تغییری نکرده باشد، به این نتیجه خواهیم رسید که تعداد شاغلان در همان سطح ۲۱ میلیون و ۵۷۴ هزار نفری باقی خواهد ماند، ولی جمعیت شاغل در بخش صنعت به ۶ میلیون و ۸۱۷ هزار نفر تنزل پیدا کرده است.

به گزارش ایلنا، مقایسه رقم ۶ میلیون و ۸۱۷ هزار نفری شاغل در بخش صنعت با رقم ۶ میلیون و ۶۰۸ هزار نفر شاغل بخش صنعت در پایان سال ۱۳۸۵ این نتیجه را مستفاد می‌کند که طی سال‌های ۸۶، ۸۷ و سه فصل نخست سال ۱۳۸۸، تراز شغلی در بخش صنعت (مشاغل ایجاد شده در برابر شغل‌های از بین رفته) برابر رقمی معادل ۲۰۹ هزار شغل خواهد بود. به عبارتی در ۳۳ ماه مورد محاسبه، تراز شغلی صنعت ماهانه عدد ایجاد ۶ هزار و ۳۳۳ شغل را نشان می‌دهد.
این در حالی است که جهرمی، وزیر پیشین کار ایجاد ماهانه ۱۰۰ هزار فرصت شغلی را حداقل نیاز کشور می‌خواند و در برنامه چهارم توسعه ایجاد سالانه ۹۰۰ هزار فرصت شغلی (ماهانه ۷۵ هزار فرصت شغلی) را هدف برنامه خوانده بود. حال اگر سهم صنعت را همان ۳۱ یا ۳۲ درصد در بحث اشتغال محدود کنیم، آمار نشان می‌دهد بخش صنعت تنها به حدود ۲۷ درصد از برنامه‌های خود پایبند بوده که کارشناسان دلایل متعددی از جمله کاهش سرمایه‌گذاری در این بخش، کاهش صرف اقتصادی در بخش تولید، بدتر شدن سالانه فضای کسب و کار در کشور و… را برای توضیح این ناکامی‌های ارائه می‌کنند.

متاسفانه بخش دیدگاه‌های این مطلب بسته است.